Historia

Papież Jan XXIII. Kochał Polskę od dziecka

Ostatnia aktualizacja: 03.06.2021 05:40
- Chcę wam powiedzieć, że gdy chodzi o moje powołanie, to powstało ono na podłożu budzących się uczuć do szlachetnych poczynań waszego bohaterskiego narodu – mówił Jan XXIII w 1962 roku do polskich biskupów przybyłych na II Sobór Watykański. 
Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński na audiencji u nowego papieża Jana XXIII. Rzym, listopad 1958
Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński na audiencji u nowego papieża Jana XXIII. Rzym, listopad 1958 Foto: PAP/CAF

Jan XXIII zmarł 3 czerwca 1963 roku podczas trwania soboru. Ogłoszono wówczas przerwę, ale nowo wybrany papież Paweł VI wznowił obrady, które trwały do 8 grudnia 1965 roku.

Posłuchaj
03:35 Śmierć Jana XXIII.mp3 Śmierć Jana XXIII - relacja z Watykanu. Fragm. cyklu "Kawalkada czasu". (RWE, 1963)

 

"Przejściowy papież"

Kardynał Angelo Giuseppe Roncalli został wybrany na papieża 28 października 1958 roku.

Zaskoczenie kardynała Roncallego było ogromne. Jego pierwsze słowa na wieść o tym, że to właśnie on został wybrany na następcę św. Piotra, brzmiały: "tremens factus sum ego et timeo" (łac. drżę i lękam się). - To, co wiem o moim niedostatku i ograniczoności, jest wystarczającym powodem mojego zmieszania. Ale w głosach moich braci, najprzewielebniejszych kardynałów naszego Świętego Rzymskiego Kościoła, widząc znak woli Bożej, przyjmuję wybór oraz pochylam głowę i barki dla krzyża – dodał.

Nowo wybrany papież uważany był za "papieża przejściowego" z powodu zaawansowanego wieku – 77 lat. Jan XXIII był człowiekiem niezwykle skromnym, szybko zaskarbił sobie łaski wiernych całego świata. Miał wielkie poczucie humoru, był osobą niezwykle otwartą i bezpośrednią.

Miłość i przywiązanie do Polski

- Chyba żaden cudzoziemiec nie czuł tak serdecznego i mocnego przywiązania do Polski jak Jan XXIII – mówił po śmierci papieża w 1963 roku redaktor Rozgłośni Polskiej RWE ks. Tadeusz Kirschke. - Jest więc w miłości Jana XXIII do Polski również i uczucie wdzięczności za najwyższy dla człowieka skarb powołania kapłańskiego, do którego przyczyniła się w tak dużym stopniu Polska, jej dzieje, na których był od najmniejszych lat wychowany.


Posłuchaj
02:35 kawalkada czasu 1952-1964 _cz_2_fragm.mp3 Śmierć Piusa XII, wybór Jana XXIII - fragm. cyklu "Kawalkada czasu" emitowanego na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w październiku 1958 roku.

 

Jak wiele razy podkreślał sam Jan XXIII, w dzieciństwie opowiadano mu o Polsce, o bohaterskim narodzie polskim oraz powstaniach wolnościowych. - W młodych naszych duszach rodziły się uczucia poświęcenia, rosło przywiązanie do ideałów wolności. To Polska i jej losy, często nieszczęśliwe, ale zawsze natchnione ideą, kształtowały w nas chęć do pracy i poświęcenia dla innych - wspominał papież.

W młodości jego ulubioną lekturą były książki Henryka Sienkiewicza. - W latach młodych, gdy dusza jest pełna wzlotu, z zaciekawieniem i zachwytem młodego człowieka czytaliśmy dzieła: "Ogniem i mieczem", "Potop", "Pana Wołodyjowskiego", ich romantyzm zadziwiał, uszlachetniał, porywał - opowiadał Jan XXIII, Włoch, dla którego ideałem rycerza bez skazy był Michał Wołodyjowski.

Wizyty w kraju nad Wisłą

Przyszły papież od najwcześniejszych lat marzył o poznaniu kraju, którego historia i losy tak bardzo wpłynęły na jego życie i powołanie. Po raz pierwszy przyjechał do Polski już w 1912 roku, zwiedził Kraków, katedrę Wawelską oraz Wieliczkę, gdzie zachwyciła go kaplica św. Kingi. Za drugim razem, w 1929 roku przyjechał jako delegat apostolski w Bułgarii, odwiedził Warszawę i Częstochowę.

Ojciec Święty podkreślał z naciskiem: - Później już na stanowiskach dyplomatycznych śledziliśmy zmagania waszego narodu walczącego o wolność, o nietykalność granic. Przeżywaliśmy szczerze wszystkie te bohaterskie zmagania, którymi naród wasz wywalczał swoja niepodległość. Radowaliśmy się razem z wami z odzyskania niepodległości.
Jego miłość do Polski wzrastała w miarę upływu lat, przejawiając się w nieustannym zainteresowaniem losami naszego kraju. Jako papież wiele razy serdecznie przyjmował prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego.


Posłuchaj
19:28 Wspomnienie Jana XXIII.mp3.mp3 Wspomnienie pośmiertne o papieżu Janie XXIII i jego umiłowaniu do narodu polskiego - audycja księdza Tadeusza Kirschke. (RWE, 3.06.1963)

 

Sobór Watykański II

Najdonioślejszym wydarzeniem pontyfikatu Jana XXIII było zwołanie Soboru Watykańskiego II, który rozpoczął nową epokę w dziejach Kościoła. Otwarty 11 października 1962 roku sobór powszechny stał się niesłychanie ważnym wydarzeniem w dziejach Kościoła rzymskokatolickiego. Został zwołany w celu odnowy i dostosowania Kościoła do zmieniających się warunków współczesnego świata.

Wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej nad klęcznikiem

Jan XXIII zmarł 3 czerwca 1963 roku, po blisko pięciu latach pontyfikatu. Ostatnie wygłoszone publicznie przez niego słowa skierowane były do polskich pielgrzymów w Piekarach Śląskich.

O tym, czym była dla niego Polska świadczyła informacja podana po jego śmierci przez agencje prasowe, że w jego pokoju sypialnym obok pożółkłych fotografii rodzinnych i widoków z rodzinnej wioski, nad klęcznikiem wisiał obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.

Kanonizacja Jana XXIII odbyła się tego samego dnia, co kanonizacja Jana Pawła II - 27 kwietnia 2014 roku.

Posłuchaj archiwalnych dźwięków z przemówieniami Jana XXIII >>>

mk

Czytaj także

Sobór Watykański II. Odnowa Kościoła

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2023 05:45
Wybitny niemiecki teolog Karl Rahner mówił o Soborze Watykańskim II, że rozpoczął on nową epokę w dziejach Kościoła. Spokojny i wyważony język przyjętych dokumentów skutecznie ukrywał dramatyczne spory, które towarzyszyły pracom biskupów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Abdykacje papieży: wygnania, aresztowania, kamieniołomy

Ostatnia aktualizacja: 22.02.2013 17:00
Abdykacja Benedykta XVI nie jest pierwszym tego typu aktem w historii Kościoła.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ignacy Loyola - hiszpański rycerz

Ostatnia aktualizacja: 04.04.2014 06:00
Gdyby nie pech, który sprawił, że w 1521 roku podczas bitwy z Francuzami Ignacy został ciężko ranny w nogę, jego nazwisko było by dziś wymieniane pośród innych dzielnych dowódców Armii Hiszpańskiej.
rozwiń zwiń