Historia

Jacques-Yves Cousteau - odkrywca podwodnego świata

Ostatnia aktualizacja: 11.06.2022 05:35
Francuski oficer marynarki, podróżnik i oceanograf. Posłuchaj, co Jacques-Yves Cousteau mówił przed laty na antenie Trójki.
Okręt Calypso w 1999 roku
Okręt Calypso w 1999 rokuFoto: Wikipedia/cc/JoJan

Jacques-Yves Cousteau przez czterdzieści lat, jako kapitan okrętu Calypso prowadził podwodne badania na całym świecie, stając się pionierem ruchu na rzecz ochrony środowiska. 11 czerwca mija 112. rocznica jego urodzin.

Żołnierz-wynalazca

Zanim stał się słynnym badaczem mórz i oceanów, służył we francuskiej marynarce wojennej. Wieloletnią służbę spędził na prowadzeniu podwodnych eksperymentów. Wraz z inżynierem Emilem Gagnanem skonstruował model podwodnych okularów i aparat do oddychania pod powierzchnią wody. Te wynalazki otworzyły człowiekowi podmorski świat. Po II wojnie światowej szukał sposobów eksploracji mórz i oceanów, opracowując techniki usuwania min morskich i badając zatopione podczas działań militarnych wraki.

Jacques Cousteau w 1972 roku fot. Wikipedia/cc/Mediran.

Na zdjęciu: Jacques Cousteau w 1972 roku fot. Wikipedia/cc/Meridan.

Na podbój głębin

Jacques Cousteau postanowił spenetrować wszystkie akweny kuli ziemskiej. - Na początku myśleliśmy o odkrywaniu tajemnic natury. Jednak bardzo szybko zaobserwowaliśmy pod wodą skutki nadmiernej eksploatacji zasobów morskich – mówił na antenie Polskiego Radia w 1994 roku.

Tak powstał cel i plany dalszej działalności. Potrzebował tylko odpowiedniego statku. I wtedy na Malcie spotkał Calypso.

Orędowniczka pokoju i ochrony środowiska

Dawny okręt wojenny, zwodowany wiosną 1942 roku w amerykańskim porcie Seattle, zdawał się spełniać jego wymagania. Trałowiec o numerze taktycznym JB26 pływał w Royal Navy w ramach amerykańskiej pomocy dla Wielkiej Brytanii. Po wojnie odkupił go pewien przedsiębiorca transportowy, przebudował na prom i ochrzcił imieniem nimfy Calypso – uwodzicielki homerowego Odyseusza.

W 1950 roku prom trafił w ręce Jacquesa Cousteau, który przekształcił go w oceaniczne laboratorium i bazę nurkową. Tym samym zrodzona dla wojny Calypso stała się orędowniczką pokoju i ochrony środowiska.

Służba w obronie środowiska

Przez następne czterdzieści lat kolejne załogi Calypso prowadziły badania wszystkich oceanów. Przybijały do odległych wysp i płynęły największymi rzekami świata. Dotarły nawet pod lody obu biegunów.

Z każdej wyprawy przywożono bogatą dokumentację fotograficzną, filmową, mnóstwo notatek i zapisów. - Przyczyną powstawania moich filmów były szkody poczynione w naturze, w otaczającym nas środowisku. Zacząłem o tym mówić z tym większym zapałem i energią, im bardziej ten problem narastał i stawał się coraz bardziej poważny – tłumaczył Cousteau.

Działalność filmowa

Telewizja francuska zamówiła cykl filmów o pracy płetwonurków podczas wypraw w różne rejony kuli ziemskiej. Tak rozpoczęła się "Odyseja Podwodna Kapitana Cousteau". Dwanaście odcinków serialu zakupiły prawie wszystkie telewizje świata. Za dokument "Milczący świat" badacz otrzymał w 1956 roku Złotą Palmę w Cannes, a rok później Oscara. Tą nagrodą został wyróżniony potem jeszcze dwukrotnie.

Dziedzictwo

Autorytet moralny i idol wielu ruchów ekologicznych zmarł w Paryżu 25 czerwca 1997 roku. Założone przez niego towarzystwo, stojące na straży życia w oceanach jest ogromnym przedsiębiorstwem, organizującym prace badawcze i naukowe oraz wydającym setki filmów, książek i czasopism.

Calypso służy dzisiaj jako okręt-muzeum, stając się symbolem ludzkich pragnień, poznania i zrozumienia świata przyrody.

Posłuchaj
26:04 wieczory trójkowe - spotkanie z jacques-yves cousteau___pr iii 125489_tr_0-0_121982359efc08ce[00].mp3 Spotkanie z Jacques-Yves Cousteau w audycji z cyklu "Wieczory Trójkowe". (PR, 30.05.1994) 

mjm

Czytaj także

"Moby Dick". Wielka powieść Hermana Melville’a

Ostatnia aktualizacja: 20.11.2021 05:35
Przerażające widowisko kryje w sobie większy sens, który przerasta miarę zwykłego opowiadania o dziejach nieszczęśliwej wyprawy wielorybniczej. Zaciekła walką między kapitanem Ahabem a potwornym wielorybem staje się alegoryczną wykładnią zmagań człowieka z własnym losem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wielka głębia – podbój dna Rowu Mariańskiego

Ostatnia aktualizacja: 23.01.2023 05:40
Don Walsh i Jacques Piccard jako pierwsi ludzie zeszli tak nisko. 62 lata temu dwóch śmiałków osiągnęło dno Rowu Mariańskiego, na głębokości niemal 11 kilometrów. – Badanie Rowu Mariańskiego jest dużo trudniejsze od eksploracji kosmosu – komentował na antenie Polskiego Radia w 2011 roku nurek Marcin Jamkowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nowe odkrycia na terenie Mamerek. Odnaleziono pięć podziemnych tuneli, które mogą wieść do Bursztynowej Komnaty

Ostatnia aktualizacja: 28.05.2021 05:35
O odkryciu poinformowali przedstawiciele Muzeum II wojny światowej w Mamerkach w województwie warmińsko-mazurskim, którzy wraz z badaczami powrócili do poszukiwań pamiątek z II wojny światowej. Muzealnicy nie wykluczają, że podziemne tunele mogą skrywać nawet słynną Bursztynową Komnatę.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Sudan: Polscy archeolodzy odkryli prawdopodobnie największy kościół średniowiecznej Nubii

Ostatnia aktualizacja: 29.05.2021 05:00
Odkrycia dokonali badacze z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Świątynia mogła być siedzibą arcybiskupa, który zarządzał metropolią, która rozciągała się przez 1000 km wzdłuż Nilu. 
rozwiń zwiń