UWAGA - TEKST MOŻE ZAWIERAĆ SPOILERY DOTYCZĄCE PIERWSZYCH ODCINKÓW SERIALU
"Ród smoka" – fabuła
Akcja serialu rozgrywa się 200 lat przed wydarzeniami ukazanymi w "Grze o tron". Sześcioma królestwami Westeros rządzi od ponad stu lat ród Targaryenów (siódme - Dorne - zostanie podbite dopiero za pół wieku). Ale śmierć króla Viserysa (Paddy Considine) uruchamia lawinę zdarzeń, która doprowadzi do wybuchu krwawej wojny domowej. O władzę walczyć będą córka zmarłego króla, księżniczka Rhaenyra (w młodą Rhaenyrę wciela się Milly Alcock, w dorosłą – Emma D’Arcy) i jej przyrodni brat z innej matki – Aegon (Tom Glynn-Carney), popierany przez królową-matkę Alicentę Targaryen z Hightowerów (Olivia Cooke).
Sam George R.R. Martin podczas wystąpienia na panelu w ramach San Diego Comic Con (jeden z największych konwentów miłośników fantastyki i popkultury na świecie) przyznawał się do historycznych inspiracji: "»Grę o tron« zainspirowała Wojna Dwóch Róż. »Ród smoka« jest oparty na wcześniejszych wydarzeniach z dziejów Anglii – podkradałem dość swobodnie z okresu zwanego Anarchią". Przyjrzyjmy się więc podobieństwom między dziejami Westeros a historią Anglii.
Czytaj także:
Aegon, czyli Wilhelm
Praprzyczyną wydarzeń opisanych w "Sadze Lodu i Ognia" i przedstawionych w "Rodzie smoka" jest podbój kontynentu Westeros dokonany przez Aegona Zdobywcę. Pierwszy król i protoplasta rodu Targaryenów zdołał zjednoczyć pod swoim berłem sześć z siedmiu królestw kontynentu.
Pierwowzorem podboju Aegona są wydarzenia, które miały miejsce w połowie XI wieku. W 1066 roku na angielskim brzegu wylądował ze swoją armią Wilhelm Zdobywca. Ten książę Normandii, potomek Wikingów, rościł sobie prawa do angielskiego tronu, ponieważ był daleko spokrewniony z poprzednim królem, zmarłym bezpotomnie Edwardem Wyznawcą. Wilhelm pokonał rywala do tronu, Harolda Godwinsona, w bitwie pod Hastings. W obu przypadkach decydującym czynnikiem zwycięstwa były zwierzęta wykorzystywane do walki. Aegon miał swoje smoki, zaś Wilhelm pokonał pieszych tarczowników Harolda dzięki przełamującej szarży konnego rycerstwa.
Kwestia sukcesji
Nim dojdzie do starcia Rhaenyry z Aegonem, Martin i twórcy serialu musieli wytłumaczyć zasady dziedziczenia Żelaznego Tronu (wg legendy odlany został z tysiąca mieczy przeciwników Zdobywcy). Kwestię tę naświetli ukazana w jednym z odcinków "Rodu smoka" tzw. Wielka Rada.
W świecie "Gry o tron" i "Rodu smoka" - podobnie jak w średniowiecznych monarchiach - obowiązywała primogenitura. Władza przechodziła z ojca na najstarszego potomka. Póki tym potomkiem był mężczyzna, sprawa była jasna. Problem pojawił się za panowania Jaehaerysa, czwartego króla z dynastii Targaryenów. Władca przeżył swojego najstarszego syna Aemona, który z kolei miał córkę Rhaenys i to ona - zgodnie ze zwyczajowym prawem - powinna dziedziczyć tron. Początkowo stary król wyznaczył jednak arbitralnie na swojego następcę młodszego syna, Baelona, ale po jego śmierci postanowił oddać decyzję możnym Westeros – zwołał tzw. Wielką Radę, podczas której kwestia przejęcia władzy miała zostać poddana pod głosowanie. Panowie na kolejnego władcę wybrali Viserysa, syna Baelona, ustanawiając precedens męskiej primogenitury. Tenże precedens złamał sam Viserys, przygotowując swoją pierworodną córkę Rhaenyrę do objęcia tronu.
Również kreśląc zasady sukcesji, Martin inspirował się dziejami Anglii. Autorytatywne zachowanie władców Westeros w kwestii następstwa tronu odpowiada tradycji normańskiej. Wilhelm Zdobywca rozdzielił swoje włości między synów według uznania. Z kolei oddanie decyzji Wielkiej Radzie inspirowane jest tradycją anglosaską, tą, która obowiązywała przed podbojem Wilhelma. Anglosascy władcy przed 1066 rokiem zwracali się do zgromadzenia najszlachetniejszych panów zwanego Witan. Możni wybierali najlepszego kandydata na przywódcę spośród grona aethlingów – bezpośrednich potomków Cedryka, pierwszego saksońskiego króla Wesseksu.
Taniec smoków jak Anarchia Stefana
Anarchią nazywany jest okres rywalizacji o koronę Albionu zapoczątkowany w 1135 roku śmiercią Henryka I, młodszego syna Wilhelma Zdobywcy i trzeciego króla Anglii. 15 lat wcześniej władca stracił jedynego syna, Wilhelma Adelina, który utonął podczas przeprawy przez Kanał La Manche. Podobnie jak Viserys, Henryk przed śmiercią wyznaczył na swoją następczynię córkę – cesarzową Matyldę, wdowę po cesarzu Henryku V Salickim. Prawa kobiety do tronu miały podwójną legitymację: po ojcu była ona potomkinią Wilhelma Zdobywcy, po matce - córce szkockiego króla - odziedziczyła krew anglosaskich władców. Matyldę można uznać za pierwowzór postaci Rhaenyry.
Nie wszyscy angielscy baronowie królestwa uznali prawa kobiety do tronu. Część poparła Stefana z Blois – syna Adeli, córki Wilhelma Zdobywcy. Podobnie było w Westeros. Wielkie rody podzieliły się na dwa stronnictwa – "czarnych" popierających Rhaenyrę i "zielonych" uznających prawa do tronu jej młodszego brata Aegona (którego można uznać za odpowiednika Stefana z Blois). W obu przypadkach wywiązała się długotrwała i krwawa wojna.
Inspiracje Martina nie kończą się na głównych bohaterach dramatu. Wśród popleczników Rhaenyry znaleźć można postacie wzorowane na historycznych sojusznikach Matyldy. Najważniejszą personą u jej boku był Robert hrabia Gloucester, jeden z najpotężniejszych ludzi ówczesnej Anglii i nieślubny syn Henryka I. Pozycja i powinowactwo z rodem panującym wskazuje, że odpowiednikiem Roberta w serialu jest lord Corys Velaron. Bliskie pokrewieństwo między Robertem i panią Anglii wskazuje, że hrabia Gloucester był też inspiracją dla postaci Daemona Targaryena - stryja Rhaenyry. Matyldzie pomagał też jej wuj, król Szkocji Dawid I, który pomaszerował na południe ze swoją armią złożoną po części z półdzikich Piktów. Jeśli serial pozostanie wierny literackiemu pierwowzorowi, to jego rolę w "Rodzie smoków" odegra namiestnik Północy Cregan Stark.
Kadr z serialu "Ród smoka"
Na tym wyliczanie inspiracji musi się zakończyć. Kontynuowanie groziłoby zdradzeniem zakończenia serialu. Kto zwycięży w Tańcu smoków? Na tę informację lepiej poczekać do premiery ostatnich odcinków.
Bartłomiej Makowski
