Historia

Czesław Wołłejko. Niezapomniany filmowy Chopin

Ostatnia aktualizacja: 07.02.2024 05:40
37 lat temu, 7 lutego 1987 roku zmarł aktor i reżyser teatralny Czesław Wołłejko. Zagrał wiele ról w teatrze i w filmie, ale zdecydowanie najwięcej w Teatrze Polskiego Radia - blisko 300.
Czesław Wołłejko w spektaklu Koncert, reż. Kazimierz Kutz, 1965 r.
Czesław Wołłejko w spektaklu "Koncert", reż. Kazimierz Kutz, 1965 r.Foto: NAC/Edward Hartwig

Czesław Wołłejko - urodzony w 1916 roku w Wilnie - debiutował w wieku 23 lat w teatrze w Grodnie, tuż po wybuchu II wojny światowej, w sztuce "Panna Maliczewska" w reżyserii Aleksandra Węgierko. Podobno reżyser zachwycił się młodym aktorem i nazwał go "istnym cherubinem". Burzliwy czas wojny Wołłejko przetrwał pracując w grodzieńskiej restauracji jako kelner. Po wojnie szukał swojego miejsca w teatrach w Białymstoku, Lublinie, Łodzi i Poznaniu. Na dłużej zaangażował się jednak w teatrach w Warszawie, m.in.: Polskim (1953-65, 1967-68), Współczesnym (1968-77, 1983-87) i Ateneum (1977-83).

Cherubin Szyfmana

W jednej ze sztuk Czesława Wołłejkę zauważył Arnold Szyfman, dyrektor warszawskiego Teatru Polskiego, zachwycił się i w 1948 roku ściągnął do siebie.

- Miał odpowiednią postawę do ról romantyczno-tragicznych - mówiła Joanna Godlewska - krytyk i historyk teatru w audycji Iwony Malinowskiej w Polskim Radiu w 2014 roku. - Przystojny mężczyzna o patrycjuszowskich rysach, pięknym głosie. Pisano nawet, że był to aktor romantyczny o szerokim geście, niepokojącej wibracji głosu, że płonął w każdym ruchu i słowie - dodawała.

Posłuchaj
14:46 czesław wołłejko.mp3 "Czesław Wołłejko". Audycja Iwony Malinowskiej z cyklu "Radiowe kreacje mistrzów". (PR, 16.05.2014)

 

W roku 1950 zagrał bardzo istotną dla swojej kariery rolę - tytułowego Don Juana w reżyserii Bohdana Korzeniewskiego. Przedstawienie choć niezwykle cenione przez krytyków, wzbudziło podejrzliwość cenzury komunistycznej i szybko zostało zdjęte z afisza.

Role Chopina

Kolejnym przełomowym momentem była rola Chopina w filmie Aleksandra Forda "Młodość Chopina" w 1951 roku.

- Film - mówiąc szczerze - dzisiaj jest nie do oglądania, ale przyniósł popularność Wołłejce - oceniała w Polskim Radiu Joanna Godlewska.

Postać wrażliwego artysty przylgnęła do Wołłejki i 5 lat później zagrał Chopina raz jeszcze w ważnym i docenionym przez publiczność spektaklu "Lato w Nohant" w reżyserii Marii Wiercińskiej (1956).

W roku 1969 przeniósł się do Teatru Współczesnego w Warszawie, gdzie dał się poznać jako doskonały aktor komediowy, pogłębiający charaktery swoich postaci.

- Wołłejko potrafił kpić z siebie jako amanta - opowiadała w Polskim Radiu Joanna Godlewska. W 1967 roku grał Szambelana w "Panu Jowialskim", zagrał też Jenialkiewicza w "Wielkim człowieku do małych interesów". To była rola przy całej komediowości rysująca złożoność psychologiczną postaci - komentowała.

Wołłejko filmowy

Czesław Wołłejko była aktorem charakterystycznym z jednej strony a z drugiej potrafił przetransformować się niemal nie do poznania w kolejnych rolach, co szczególnie widoczne jest w filmach.

- Jeśli chodzi o emploi Wołłejki, to jego role szły dwutorowo: grał zarówno amantów komediowych, jak i  bohaterów tragicznych - mówiła Joanna Godlewska w Polskim Radiu.

Wołłejko zagrał w wielu filmach: Hetmana w "Weselu" Andrzeja Wajdy oraz barona Humaniewskiego w "Zaklętych rewirach" Janusza Majewskiego, barona Krzeszowskiego w "Lalce" Ryszarda Bera a także Pławickiego w "Rodzinie Połanieckich" w reżyserii Jana Rybkowskiego. Ostatnia jego rola filmowa to Vadier w filmie Wajdy "Danton".

az/im

Czytaj także

"Jestem introwertyczny, dlatego zostałem aktorem"

Ostatnia aktualizacja: 14.07.2017 19:00
- Byłem szalenie zamkniętym, nieśmiałym człowiekiem. Te młodzieńcze kompleksy wciąż we mnie tkwią. Wstydzę się swoich przeżyć - przyznawał w rozmowie w 2001 roku Zbigniew Zapasiewicz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

XIX Festiwal "Dwa Teatry" – i już po!

Ostatnia aktualizacja: 31.05.2019 02:00
Tak, czekaliśmy na nasz jedyny wspólny festiwal – Polskiego Radia i Telewizji Polskiej – prawie rok (XVIII odbywał się pod koniec czerwca). 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Niezwykle utalentowany artysta". Piotr Gliński docenia Henryka Talara w jego jubileusz

Ostatnia aktualizacja: 27.03.2020 17:29
"Dał się Pan poznać jako artysta niezwykle utalentowany. Na scenach współpracował Pan z największymi polskimi reżyserami i aktorami" - napisał wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński w liście z okazji jubileuszu 55-lecia pracy artystycznej aktora Henryka Talara.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wieńczysław Gliński. Ponad sto ról przed kamerą

Ostatnia aktualizacja: 10.05.2023 05:35
10 maja 1921 roku, urodził się słynny aktor teatralny i filmowy Wieńczysław Gliński. Przez lata był także jednym z najbardziej popularnych aktorów Teatru Polskiego Radia.
rozwiń zwiń