Historia

Katharine Hepburn. Aktorka, która przez życie szła jak burza

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2023 05:40
12 maja 1907 roku w Hartford w amerykańskim stanie Connecticut urodziła się Katharine Houghton Hepburn. Była kobietą o silnym charakterze, która wiedziała, co chce i robiła wszystko, aby to dostać - zaczynając od ról filmowych, a kończąc na mężczyznach. Hepburn znana jest z takich produkcji, jak "Małe kobietki", "Drapieżne maleństwo" i "Filadelfijska opowieść". Jest uznawana za jedną z najlepszych aktorek wszechczasów. 
Katharine Hepburn
Katharine Hepburn Foto: Cinema Legacy Collection/The Hollywood Archive/PAP/Photoshot

Dorastanie w cieniu tragedii

Była córką urologa Thomasa Norval Hepburna i sufrażystki Katharine Marthy Houghton. Miała czwórkę młodszego rodzeństwa i starszego brata – Toma, który powiesił się, mając zaledwie piętnaście lat. Prawdopodobnie był to nieszczęśliwy wypadek, a nie planowane samobójstwo.

Hepburn bardzo przeżyła śmierć brata, którego podziwiała i który był jej najlepszym przyjacielem. W latach późniejszych często utrzymywała, że urodziła się 8 listopada, a nie 12 maja. Dziennikarze uznawali, że robi to dlatego, aby się odmłodzić o parę miesięcy. Tak naprawdę aktorka w ten sposób chciała uczcić pamięć Toma – chłopak urodził się 8 listopada 1905 roku.

Kathy – bo tak była nazywana przez najbliższych – od dziecka wraz z ojcem i rodzeństwem regularnie chodziła do kina. Prawdopodobnie właśnie te wycieczki rozbudziły jej wielką miłość do kinematografii.

W 1924 roku Hepburn rozpoczęła studia na żeńskiej uczelni Bryn Mawr College, którą ukończyła cztery lata później z dyplomem z filozofii i historii. Po zakończeniu nauki postanowiła spróbować swoich sił w aktorstwie – swoją pierwszą poważną rolę zagrała w przedstawieniu "The Big Pond" wystawionym w teatrze Great Neck na Long Island. Co prawda spektakl okazał się klapą, ale gra aktorska Hepburn spodobała się producentowi i reżyserowi Arthurowi Hopkinsowi, który zaangażował ją do swojej sztuki "These Days". W kolejnych latach Amerykanka już regularnie pojawiała się na deskach teatrów. 

W grudniu 1928 roku Hepburn poślubiła Ludlowa Ogdena Smitha. Młodej parze ślubu udzielił dziadek Kathy, który był pastorem. Małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1934 roku.

"Małe kobietki" i "Drapieżne maleństwo"

Katharine Hepburn grała w teatrze do początku lat 30. W 1931 roku dostała rolę w filmie George’a Cukora "A Bill of Divorcement" (1932). Produkcja okazała się spektakularnym sukcesem, a Kathy z miejsca stała się wielką gwiazdą. W konsekwencji dostawała coraz więcej propozycji ról, a kolejne lata były dla niej niezwykle pracowite.

W 1933 roku Hepburn zagrała w "Małych kobietkach" George'a Cukora. Scenariusz produkcji został oparty na XIX wiecznej powieści Louisy May Alcott o tym samym tytule.

Film opowiadał historię czterech sióstr – Jo (Katharine Hepburn), Amy (Joan Bennett), Beth (Jean Parker) i Meg (Frances Dee) – których okres dorastania przypadł na trudny czas amerykańskiej wojny secesyjnej. Dziewczyny muszą się zmierzyć z wieloma przeciwnościami losu, aby odnaleźć szczęście i prawdziwą miłość.  

Produkcja spodobała się publiczności – na biletach zarobiła ponad 2 miliony – oraz zebrał dobre recenzje krytyków. Film został nagrodzony Oscarem w kategorii "Najlepszy scenariusz adaptowany".

W tym samym roku Hepburn wystąpiła też w "Porannej chwale" Lowella Shermana – zagrała dziewczynę z prowincji, która przybywa do Nowego Jorku, aby zostać gwiazdą Broadwayu. Za swoją rolę aktorka otrzymała swojego pierwszego Oscara.

W 1938 roku pojawiła się w "Drapieżnym maleństwie" Howarda Hanksa. Produkcja została zupełnie zignorowana przez widzów, chociaż zebrała dobre recenzje krytyków. Obok Hepburn drugą główną rolę zagrał Cary Grant – niezwykle popularny wówczas aktor. Mimo że film nie został doceniony w momencie wejścia na ekrany kin, obecnie jest uznawany za kultowy.

Miłość, która zdarza się raz na całe życie

Najbardziej znanym obrazem Hepburn jest "Filadelfijska opowieść" z 1940 roku. Reżyserem produkcji również i tym razem był George Cukor. 

Film przedstawiał zabawne perypetie uczuciowe Tracy Lord (Katharine Kepburn). Kobieta zamierzała poślubić bogatego przemysłowca Lorda Kittredga (John Howard), ale jej plany zostały zakłócone. Małżeństwu sprzeciwił się były mąż dziewczyny - awanturnik Dexter (Cary Grant). Kolejnym problemem okazało się pojawienie dziennikarza - Macaulaya Connora (James Stewart) - który szukał sensacji, aby napisać artykuł kompromitujący rodzinę Tracy. 

"Filadelfijska opowieść" odniosła niezwykły sukces – produkcja zarobiła trzy razy tyle, ile wynosił jej budżet. Była też wielokrotnie chwalona przez krytyków. Do Oscara była nominowana aż w sześciu kategoriach. W końcu zdobyła dwie statuetki – za "Najlepszy scenariusz" i za "Najlepszego aktora pierwszoplanowego" (James Stewart).

Kolejnym ważnym filmem Hepburn z lat 40. była "Kobieta roku". To właśnie podczas pracy nad nim aktorka poznała Spencera Tracy’ego.

- To była jedna z najwspanialszych par w historii kina. Byli zresztą parą nie tylko na ekranie, ale również w życiu. Katharine Hepburn – kobieta odważna, niesłychanie inteligentna o bardzo silnej osobowości, gwiazda, ale też feministka niepoddająca się dyktatowi Hollywoodu – postanowiła spędzić resztę życia zgodnie z tym, co mówiło jej serce. Związała się ze Spencerem Tracym, mimo iż wiedziała, że nigdy nie będzie jej mężem – opowiadał krytyk filmowy Tomasz Raczek na antenie Polskiego Radia.

Posłuchaj
04:08 wakacyjna akademia komedii filmowej - komedia romantyczna___v2011000803_tr_0-0_10182123acb7ce95[00].mp3 O komediach romantycznych opowiada krytyk filmowy Tomasz Raczek. Audycja Anny Stempniak "Wakacyjna Akademia Komedii Filmowej - Komedia Romantyczna" z cyklu "Letni wieczór z Jedynką". (PR, 18.08.2011)

Aktorzy żyli w nieformalnym związku, ponieważ mężczyzna nie chciał rozwieść się ze swoją żoną Louise, z którą miał zresztą dwójkę dzieci. Zarówno Hepburn, jak i Tracy nie powstrzymywali się zresztą od romansowania z innymi gwiazdami ówczesnego kina. Artystów rozdzieliła dopiero śmierć Tracy’ego w 1967 roku.

W ciągu swojego ponad dziewięćdziesięcioletniego życia Hepburn była związana nie tylko z Tracym i Smithem, ale również z wieloma innymi mężczyznami - między innymi z agentem Lelandem Haywardem i miliarderem Howardem Hughsem. Obaj panowie kilkukrotnie oświadczali się aktorce, która za każdym razem im odmawiała. Uważała, że nie nadaje się do roli żony i matki oraz ceniła swoją niezależność. Z powodu bliskiej przyjaźni Katharine Hepburn z Laurą Harding już od lat 30. po Hollywood krążyły plotki sugerujące, że aktorka jest osobą homoseksualną. Sama zainteresowana zaprzeczała tym pogłoskom. 

Kino, teatr i telewizja

W 1949 roku Hepburn zagrała u boku Spence’a – jak pieszczotliwie nazywała partnera - w "Żebrze Adama" George’a Cukora. Jest to jeden z tych filmów, które idealnie pokazują chemię między aktorami. Produkcja przedstawiała historię pary prawników, którzy zostali zaangażowani do pracy nad sprawą młodej kobiety podejrzewanej o zabicie swojego męża. Problem polega na tym, że Adam Bonner (Spencer Tracy) ma być oskarżycielem w procesie, a jego żona Amanda (Katharine Hepburn) obrońcą.

W 1952 roku aktorka ponownie zagrała u boku Spencera Tracy’ego – w komedii "Pat i Mike" George’a Cukora. W kolejnych latach Kathy wystąpiła w "Urlopie w Wenecji" Davida Leana (1955), "Żelaznej krynolinie" Ralpha Thomasa (1956), "Biurze na tranzystorach" Waltera Langa (1957), "Nagle, ostatniego lata" Josepha L. Mankiewicza (1959) i "U kresu dnia" Sidneya Lumeta (1962).

W latach 60. i 70. Katharine Hepburn często grała w teatrze, a także w filmach telewizyjnych – na przykład w "Szklanej menażerii" Anthonego Harveya (1973). Jej miłość do wielkiego ekranu także znalazła ujście. W 1968 i 1969 roku otrzymała dwie Nagrody Akademii Filmowej – za swój występ w "Zgadnij, kto przyjdzie na obiad" Stanleya Kramera i w "Lwie w zimie" Anthony’ego Harveya.

Mimo zaawansowanego wieku wciąż pracowała - w latach 80. pojawiła się w czterech filmach. W 1982 roku otrzymała nawet Oscara za swoją pierwszoplanową rolę w "Nad złotym stawem" Marka Rydella. Swoją karierę aktorską zakończyła dopiero w 1994 roku.

W latach 90. zdrowie aktorki znacząco się pogorszyło i często była hospitalizowana. Cierpiała też na demencję. Zmarła 29 czerwca 2003 roku w Old Saybrook w stanie Connecticut. Została pochowana na cmentarzu w swoim rodzinnym Hartford.

jb

Bibliografia:

1. Charlotte Chandler, Katharine Hepburn, Warszawa 2015. 

Czytaj także

Alfred Hitchcock. Mistrz suspensu

Ostatnia aktualizacja: 13.08.2023 05:35
- Film powinien zaczynać się od trzęsienia ziemi, potem zaś napięcie ma nieprzerwanie rosnąć - mawiał niekwestionowany mistrz dreszczowców - Alfred Hitchcock. Urodził się 124 lata temu, 13 sierpnia 1899 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Orson Welles. "Kino było dla niego wspaniałą zabawą"

Ostatnia aktualizacja: 06.05.2023 05:30
– Mit i aura wyklętego artysty też była grą, samokreacją Wellesa – mówiła krytyk filmowa Maria Oleksiewicz. – Był to człowiek, który zawsze tworzył wokół siebie taką aurę.
rozwiń zwiń