Wojna o wszystko

Nie jest mężczyzną, kto nie stanie na zew Naczelnego Wodza!

Przebieg działań zbrojnych wojny polsko-bolszewickiej lat 1919-20, ówczesne stosunki polityczne oraz życie codzienne żołnierzy i cywilów opisują autorzy "Wojny o wszystko". Bogato ilustrowany album zawiera mapy, fotografie i reprodukcje gazet i plakatów.

Podtytuł publikacji "Opowieść w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920" jest nawiązaniem do książki "Legenda legionów. Opowieść o legionach oraz ludziach Józefa Piłsudskiego", wydanej przez Demart w 90. rocznicę odzyskania niepodległości.

Tytuł "Wojna o wszystko" podkreśla znaczenie, jakie miały wydarzenia lat 1919-20. "Książka opisuje zdarzenia, od których zależała przyszłość narodu polskiego. W zmaganiach wojny polsko-bolszewickiej nie ważyły się tylko losy niepodległości państwa. Polakom w przypadku zwycięstwa bolszewików groziła utrata tożsamości narodowej" - powiedział Witold Sienkiewicz, redaktor publikacji. "Książka ma charakter popularno-naukowy. Jest napisana językiem zrozumiałym dla zwykłego czytelnika" - stwierdził Sienkiewicz.

O atrakcyjności publikacji decyduje też jej ikonografia. Obok dawnych fotografii, znajdują się tu kopie dokumentów, ulotek, odezw. W jednej z nich można przeczytać, sygnowane przez Ligę Kobiet Pogotowia Wojennego, wezwanie do kobiet o bojkotowanie mężczyzn, którzy unikają zaciągu do wojska. "Nie jest mężczyzną, kto nie stanie na zew Naczelnego Wodza!" - głosił apel.

Na kartach albumu można też znaleźć cykl rysunków propagandowych "Dzicz bolszewicka", wydanych nakładem "Żołnierza Polskiego" w 1920 roku, czy teksty pieśni patriotycznych, np. Marsz harcerzy ochotników z 1920 roku. "Poszliśmy w bój, gdy Polska zwała, pobudkę grał nam Złoty Róg/I pierzchła Moskwy wnet nawała, do zwycięstwa nas prowadził Bóg!".

Wszystko o wojnie. Fragment okładki.

Ilustracje zamieszczone w książce pochodzą przede wszystkim z Centralnej Biblioteki Wojskowej i zbiorów prywatnych. "Udało nam się zgromadzić wiele rzadkich egzemplarzy. Część nie była znana nawet autorom tekstów, które ilustrowały" - podkreślił Sienkiewicz. Publikacja zawiera 11 artykułów. Traktują one m.in. o działaniach zbrojnych, uwzględniając zaangażowanie po stronie polskiej oddziałów sojuszniczych: kozackich, rosyjskich, białoruskich, ukraińskich. W książce zostały opisane stosunki polsko-amerykańskie. Eskadra Kościuszkowska złożona z amerykańskich pilotów walczyła na bolszewickim froncie, a dyplomacja USA popierała niepodległość Polski oraz sprzeciwiała się ustanawianiu rządów komunistycznych na okupowanych terenach.

W "Wojnie o wszystko" przedstawiono życie codzienne żołnierza polskiego oraz sytuację sowieckich jeńców w polskich obozach. Ukazano także - w zdecydowanej większości negatywny - stosunek społeczeństwa polskiego wobec inwazji bolszewickiej. Książkę wieńczą opracowania historii Orderu Virtuti Militari i umundurowania żołnierza Wojska Polskiego w latach międzywojennych. Autorami artykułów są historycy, specjalizujący się w dziejach wojskowości polskiej. Wśród nich są m.in. profesor UJ i dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie Janusz Cisek oraz profesorowie Michał Klimecki, Zbigniew Karpus, Waldemar Rezmer, pracownicy Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.