Беларуская Служба

Паэзія - лякарства на хворую душу, пра што спяваюць вядомыя польскія музыканты

29.10.2020 19:00
Яны сумелі стварыць цікавую новую прастору для супольнай творчасці.
Аўдыё
Zdj. ilustracyjne
Zdj. ilustracyjneShutterstock/finwal89

У гэтай перадачы я раскажу пра супрацу двух музыкантаў, на першы погляд даволі розных, але аказваецца, што яны сумелі стварыць цікавую новую прастору для супольнай творчасці. Гаворка ідзе пра Марэка Касцікевіча і Міхала Качмарэка (Marek Kościkiewicz i Michał Kaczmarek). Першы – музыка, які ўжо даўно вельмі высока ўзышоў на музычны алімп, ён таксама гітарыст, кампазітар, прадзюсар і аўтар тэкстаў. Другі – значна маладзейшы, але таксама ў яго ёсць ужо істотныя дасягненні.

Касцікевіч нарадзіўся ў 1960 годзе, закончыў Акадэмію прыгожых мастацтваў у Варшаве, вывучаў таксама прамысловы дызайн, займаўся праектаваннем мэблі ды інтэр’ераў, а таксама плакатаў і графічных знакаў. Так, ён уласнымі рукамі стварыў лагатып гурту De Mono, які заснаваў з калегамі. Аднак спачатку выступаў з іншым калектывам – гавэнда – даволі шырока. Быў, у прыватнасці, на турнэ ў Расіі, ЗША, Канадзе, Швецыі, Даніі. Але яго другі гурт аказаўся значна большым рынкавым поспехам, ён прадаў больш за мільён кампакт-дыскаў, атрымаў шмат прэстыжных узнагародаў ды адзнак.

У сваю чаргу, Міхал Качмарэк маладзейшы за свайго калегу Марэка на 27 гадоў, нарадзіўся і гадаваўся ў мясцовасці Остраў Вялікапольскі, у сям’і з багатай музычнай традыцыяй. Дзядуля граў на скрыпцы і спяваў, бацька граў на дудзе, абодва браты граюць на музычных інструментах, а абедзве сястры спяваюць. Сам Міхал закончыў музычную школу, вучыўся ў Музычнай акадэміі ў Катавіцах.

Сваю першую ўзнагароду – гран-пры Фестывалю турыстычнай песні, Міхал заваяваў ва ўзросце шасці гадоў, канешне, не сам, а з гуртом Kapela Folkowa. Пазней было шмат іншых узнагародаў, а я хачу на хвілінку засяродзіцца на ўдзеле музыканта ў беларускім музычным мерыпрыемстве – Міжнародным фестывалі мастацтваў «Славянскі базар у Віцебску». Ён быў госцем фестывалю ў 2013 годзе, а нават стаў яго лаўрэатам.

Супраца, дзякуючы якой быў напісаны твор, які я вам сёння прапаную, здарылася даволі выпадкова, праз супольных знаёмых. Касцікевіч вырашыў напісаць тэкст і музыку песні для Міхала Качмарэка. І ў выніку была запісана кампазіцыя пад назваю «Гэты верш».

 

Nie muszę mówić nic, ty wszystko lepiej wiesz,

Nastawiasz się na jedną z fal.

Tak bardzo lubisz to, co inni grają gdzieś

I dajesz wciągnąć na ten bal.

 

A czasem pomyśl o mnie,

To nie jest czas na wojnę.

To moment na cudowny wiersz.

Niech wiersz ukoi twej duszy ból

 

Kiedy się boisz i brak ci tchu.

Te krótkie wersy, porządek słów

Będą lekarstwem na świata brud.

Na chwile chociaż stań i odbij się od dna.

To może uratować nas.

 

Na metafory wdzięk potrzebny nam jest czas.

Bo każde słowo ma swój dźwięk.

 

Мне не прыходзіцца нічога казаць, ты ўсё ведаеш лепш, настаўляешся на адну з хваляў. Ты так вельмі любіш тое, што іншыя граюць дзесьці, ты даеш сябе ўцягнуць на гэты баль.

А часам падумай пра мяне, гэта не час на вайну. Гэта момант на цудоўны верш, хай гэты верш супакоіць тваёй душы боль. Калі ты баішся і страчваеш дыханне, гэтыя кароткія радкі, парадак слоў будуць лякарствам на свету бруд. На хвілінку хаця б затрымайся і адпіхніся ад дна, гэта можа выратаваць нас.

На метафары грацыю патрэбны нам яшчэ час. Бо кожнае слова мае свой гук.

 

Nastawiasz się na jedną z fal – ты настаўляешся на адну з хваляў. Гэтае словазлучэнне можа, зразумела, мець як прамое, так і пераноснае значэнне. Прамое – калі гаворка ідзе пра радыё ці іншую перадачу інфармацыі пры дапамозе хваляў, тады неабходна выбраць адпаведную хвалю, наставіцца на яе. А пераноснае, думаю, таксама зразумелае – калі гаворка ідзе пра зацікаўленне нейкай тэмай, нейкім прадметам.

Wciągnąć na ten bal – тут чарговае словазлучэнне з пераносным значэннем. Гэта значыць – зацікавіць кагосьці дадзенай тэматыкай, зрабіць так, каб ён чымсьці заняўся.

To nie jest czas na wojnę – гэта не час на вайну. Па-польску можна было б таксама сказаць to nie jest pora na wonę, што будзе азначаць тое ж самае – гэта не час на вайну. На беларускай мове слова пара ўжываецца толькі ў адносінах назваў часу году – пары году (вясна, зіма і г.д.). У сваю чаргу на польскай мове пара можа значыць як пару году, так і час, скажам, час сутак – раніца, вечар, дзень і г.д.

Wiersz ukoi twojej duszy ból – твой верш супакоіць тваёй душы боль.

Krótkie wersy – кароткія радкі – некалькі слоў або літараў у вершаваным творы, напісаных у адну лінейку.

Na metafory wdzięk – на метафары грацыю. Wdzięk – гэта грацыя, прывабнасць, зграбнасць. Як правіла гэтае слова ўжываецца ў дачыненні маладой сімпатычнай жанчыны, якая ma wdzięk. Гэта значыць, паводзіць сябе з грацыяй, яна прывабная, і ведае пра гэта.

нг

Больш на гэтую тэму: Музычны ўрок польскай мовы