Магчыма, Польшча пазбегла бы 45 гадоў камунізму, калі б, як хацеў Чэрчыль, заходнія саюзнікі вызвалілі Варшаву. Але пад ціскам Масквы дэ Голь зрабіў усё, каб гэтага не адбылося, пішуць на старонках газеты Rzeczpospolita.
Французскі гісторык Анры-Крысціян Жыро на працягу дзесяці гадоў карпатлівай архіўнай працы напісаў манументальную манаграфію «Дэ Голь і камуністы», якая цалкам пераасэнсоўвае месца Свабоднай Францыі ў Антыгітлераўскай кааліцыі. Гісторык давёў, што з лістапада 1940 г. у Шарля дэ Голь утрымліваў сувязь з Іосіфам Сталінам, калі СССР яшчэ быў у саюзе з Трэцім Рэйхам.
У той час лідар Вольнай Францыі меў мала пераваг. Але ў вачах Масквы ён мог сыграць ключавую ролю ў перакананні прэзідэнта ЗША Франкліна Рузвельта адкрыць другі фронт як мага далей ад Савецкага Саюза – у Нармандыі. Гэта дало б час Чырвонай Арміі акупаваць Цэнтральную Еўропу, у тым ліку Берлін.
Уінстан Чэрчыль меў іншую канцэпцыю. Прызнаючы намеры Сталіна ў адрозненне ад Рузвельта, ён намагаўся распачаць наступ на Балканы і вызваліць Цэнтральную Еўропу, апярэдзіўшы Савецкую Армію. Дэ Голь не толькі перашкаджаў прэзідэнту ЗША ажыццявіць план Чэрчыля, але ў вырашальны момант летам 1944 г., калі сілы саюзнікаў на італьянскім фронце былі ў чатыры разы большымі, чым сілы ІІІ Рэйху, і дарога на Вену здавалася адкрытай, ён адклікаў французскія часткі і ўгаварыў Рузвельта правесці дэсант у Нармандыю.
«Я спадзяюся, што расяяне будуць у Берліне хутчэй за амерыканцаў», – прызнаўся дэ Голь савецкаму амбасадару ў Лондане Івану Майскаму.
Падтрымка Крамля была на вагу золата для французаў. Нягледзячы на капітуляцыю ў 1940 г., Францыя далучылася да групы чатырох дзяржаў-пераможцаў, якія падзялілі Нямеччыну на чатыры акупацыйныя зоны, Францыя стала пастаянным чальцом Рады Бяспекі ААН. А сам Шарль дэ Голь увайшоў у гісторыю як вызваліцель краіны і стваральнік магутнай Пятай рэспублікі.
Грунтоўная праца французскага гісторыка даводзіць, што так сталася і коштам свабоды, незалежнасці народаў Цэнтральнай і Усходняй Еўропы. Дагэтуль генрал дэ Голь лічыўся бездакорнай фігурай у Польшчы, яго імем названа адно з цэнтральных скрыжаванняў у Варшаве, там стаіць помнік вялікаму французу. Ці пасля згаданай публікацыі імідж дэ Голя ў Польшчы зменіцца, задаліся пытаннем на старонках польскай газеты Rzeczpoposlita.
эж