Ekspozycja jest próbą ukazania polskiej historii współczesnej poprzez pryzmat losów poetów, poetek i prozaików. - Ich drogi były różne, tak jak różnorodna jest dwudziestowieczna epopeja polskiej walki o wolność – wyjaśnia autorka wystawy Maria Dorota Pieńkowska. Wystawa została przygotowana z okazji 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 r i ukazuje postacie, które wtedy właśnie rozpoczynały swoje działania na rzecz wolnej i niepodległej Polski.
Na wystawie przypomnieni zostali artyści spełnieni i dojrzali, jak Gustaw Herling-Grudziński czy Zbigniew Herbert, a także ci, którzy nie zdążyli rozwinąć swoich talentów, na przykład Krzysztof Baczyński, Ewa Pohoska czy Krystyna Krahelska. - Ten pochód żywych „kamieni rzucanych na szaniec” otwiera Witold Pilecki, żołnierz, malarz, poeta. W jego postaci ogniskuje się to wszystko, co stanowi o fenomenie polskości - podkreśla Maria Dorota Pieńkowska.
Wydawnictwem towarzyszącym wydarzeniu jest książka poświęcona jednemu z jej bohaterów, poległemu w Powstaniu Warszawskim studentowi podziemnej polonistyki Wojciechowi Menclowi, którego rękopiśmienne archiwum zostało przekazane przez rodzinę poety w darze dla Muzeum Literatury.
Dzięki kooperacji ze Stowarzyszeniem Muza Dei w ramach programu „Kultura w sieci” został zrealizowany spektakl „Noc świata. Sebyła”, poświęcony kolejnemu bohaterowi wystawy Władysławowi Sebyle. Ten niezwykły twórca, poeta, malarz i muzyk, walczący o polskość w powstaniu śląskim i wojnie polsko-bolszewickiej, w 1939 r. został zmobilizowany w kampanii wrześniowej. Po agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez sowietów i przetrzymywany w obozie starobielskim. W 1940 wraz z pozostałymi jeńcami osadzonymi został przewieziony do Charkowa i 11 kwietnia 1940 rozstrzelany.
Wystawę "Rycerze. Dzieci niepodległej" przygotowaną przez warszawskie Muzeum Literatury można oglądać na stronie rycerze.muzeumliteratury.pl.
IAR/ep