Marian Kukiel urodził się w 1885 r. w Dąbrowie Tarnowskiej. Kształcił się w tarnowskim gimnazjum klasycznym. W 1903 r. rozpoczął studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie. Studiował u profesora Uniwersytetu Lwowskiego, historyka Szymona Askenazego.
Kukiel to jeden z najwybitniejszych badaczy powstania styczniowego. - Krytycznie odnosił się do zakresu przygotowań powstania styczniowego. Rozumiał okoliczności wybuchu, ale jednak krytykował jego przygotowanie – mówił prof. Rafał Habielski.
>> Marian Kukiel w archiwalnych dźwiękach Polskiego Radia
Autor książki o prof. Kukielu podkreśla, że nie był on sympatykiem Piłsudskiego, natomiast przyjaźnił się raczej z Sikorskim. - Dlatego dla piłsudczyków był niewygodny. Jednak mimo przykrości, jakich od nich doznał, umiał docenić zasługi Piłsudskiego. Ale po 1926 r. odstawił szablę i mundur i został wybitnym uczonym. W 1939 wrócił do służby – opowiadał Rafał Habielski.
Po zakończeniu wojny Kukiel pozostał na emigracji. Był współzałożycielem Instytutu Historycznego im. gen. Sikorskiego, od 1965 prezesem Zarządu Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego. Drugi z gości Jedynki, prof. Marian Marek Drozdowski wspominał, że miał okazję w 1973 r. rozmawiać z prof. Kukielem.
- Dostrzegałem kilka jego specyficznych cech. Wśród emigracji było wiele osób zamkniętych na kontakt z krajem, on nie. Umiał ocenić walory obiektywne niektórych prac historycznych wydawanych w PRL. Warto też wspomnieć jego ogromną pracę dla Instytutu im. Sikorskiego i innych organizacji - dodał prof. Marian Marek Drozdowski.
"Naukowy zawrót głowy” prowadził Krzysztof Michalski.
(ei)