Dialog jest potrzebny, ale nie tylko po to, by próbować znaleźć wspólną ocenę, ale żeby spróbować usłyszeć argumenty drugiej strony – mówił Wołodymyr Wiatrowycz w rozmowie z korespondentem Polskiego Radia w Kijowie Pawłem Buszką.
Wołodymyr Wiatrowycz był pytany m.in. o swój stosunek do żołnierzy wyklętych. Odpowiedział, że powinni być uszanowani, jako ci, którzy kontynuowali walkę z komunistycznym reżimem. - Jedyne zastrzeżenia, które mogę tu sformułować, to zastrzeżenia wobec biografii tych konkretnych żołnierzy polskiego podziemia, którzy walczyli przeciwko ukraińskim narodowowyzwoleńczym formacjom, albo wręcz przeciwko ukraińskiej ludności cywilnej – powiedział.
Prezes ukraińskiego IPN mówił też o tym, że sprawę Wołynia jego zdaniem trzeba oceniać w rozszerzonym kontekście. A różnice między historykami z obu krajów są niezwykle głębokie - dotyczą bardzo wielu spraw, również tak podstawowej sprawy, jak bilans ofiar.
Wiatrowycz mówił w tej rozmowie również m.in. o otwarciu archiwów KGB, co jest częścią dekomunizacji. - To może być ciekawe również dla polskich historyków. Jestem przekonany, że w tych archiwach znajdziemy istotne dokumenty dotyczące polsko-ukraińskiego konfliktu. Również działalności polskiego podziemia na zachodniej Ukrainie – zaznaczył.
***
Prof. Uniwersytetu im. Kard. Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Jan Żaryn, pytany o relacje z Ukrainą, stwierdził, że trzeba rozpatrywać je w kilku wymiarach. - Z punktu widzenia bieżącej polityki - na pewno jesteśmy zainteresowani, by Ukraina była naszym partnerem politycznym – mówił gość Jedynki. Podkreślił, że chcemy, by również inne państwa ciągu ABC, położone między trzema morzami (Adriatykiem, Bałtykiem, Morzem Czarnym) tworzyły solidarny zrąb, oparty na wspólnych interesach. - Są i rozbieżne interesy, ale niech nie one stanowią główną troskę przyjaciół, tylko nieprzyjaciół – podkreślił.
Historyk stwierdził, że Polacy i Ukraińcy inaczej interpretują choćby I Rzeczpospolitą, XX wiek, a już zwłaszcza pierwszą połowę XX wieku, czas po I wojnie światowej i potem wydarzenia w czasie II wojny.
Prof. Jan Żaryn powiedział też, że istnieje część tematów, o których można rozmawiać wspólnie i szukać wręcz wspólnych zapisów podręcznikowych. - Możemy znaleźć wspólną płaszczyznę jeśli chodzi np. o podejście do komunizmu - mówił. Zaznaczył, że oba kraje przeszły przez doświadczenie totalitaryzmu sowieckiego, choć każde w inny sposób.
Gość Jedynki mówił też, że pewne wątki historii można świadomie kontynuować, inne odciąć, i mamy tutaj wybór, nie jesteśmy na nie skazani. - Jeśli Ukraińcy chcą być w Europie, nie powinni pozostawić na swojej ziemi śladów gloryfikowania przestępców – podkreślił przy tym.
- Na płaszczyźnie relacji takich międzyludzkich, wspólnotowych, np. z dziedziny szeroko pojętej edukacji, jesteśmy na bardzo dobrym poziomie – dyskutujemy, rozmawiamy – odpowiedział historyk, pytany, na jakim jesteśmy etapie w procesie dochodzenia do zrozumienia polsko-ukraińskiego.
***
Więcej na temat polsko-ukraińskich sporów o historię w audycji Jedynki. Zachęcamy do wysłuchania całego wywiadu i komentarza gościa Jedynki.
***
Tytuł audycji: Więcej świata
Prowadził: Paweł Lekki
Materiał: wywiad korespondenta Polskiego Radia Pawła Buszki z prezesem IPN Ukrainy, Wołodymyrem Wiatrowyczem
Goście: prof. Jan Żaryn, historyk, Uniwersytet im. kard. Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, redaktor naczelny miesięcznika "wSieci Historii".
Data emisji: 03.04.2016
Godzina emisji: 18.15
agkm/asz
