Do imponującego luksusowego wnętrza ukrytego w Skarpie Wiślanej, prowadził skalny korytarz, a główne pomieszczenie wieńczyła kopuła wznosząca się na wysokości 9 m. Budowla powstała w XVIII wieku, w parku należącym wtedy do ks. Kazimierza Poniatowskiego. W Elizeum prawdopodobnie odbywały się spotkania towarzyskie znanego z wystawnego stylu życia ks. Kazimierza. Legendy głosiły, że Elizeum miało być miejscem schadzek, a nawet spotkań loży masońskiej.
Posłuchaj
20:29 2020_12_18 19_07_40_PR1_eureka.mp3 Elizeum - niezwykły zabytek w Warszawie (Eureka/Jedynka)
XV-wieczna Warszawa. Jak wyglądało życie ówczesnych mieszkańców?
Andrzej Wolański, historyk kultury, wyjaśnia, że Elizeum zostało zbudowane w ten sposób, że salę główną obiegają dookoła korytarze. Do naszych czasów zachował się ten obiekt w całości, choć bez wystroju. W XVIII wieku teren obecnego parku im. marszałka E. Rydza-Śmigłego przy ul. Książęcej w Warszawie był już poza granicami miasta.
Bezcenny ołtarz Wita Stwosza i związane z nim zagadki
- Mam przekaz angielskiego podróżnika Williama Coxa, który był tutaj na kolacji wraz z księciem i królem. Kiedy po spacerze w parku dotarł do sali głównej, odnotował, że wśród ogólnego podziwu olśnił uszy obecnych koncert niewidzialnej orkiestry. Szukaliśmy daremnie, skąd pochodziły tony - cytował podróżnika Andrzej Wolański.
Są plany rewitalizacji Elizeum, ale do tego potrzebna była ekspertyza archeologiczna. Wiesław Małkowski, archeolog, zwraca uwagę, że po wielu badaniach postanowiono sprawdzić, gdzie mogła być ukryta orkiestra, o której wspominali goście. - Architekt Szymon Bogumił Zug tak zaprojektował to miejsce, ten salon, żeby muzyka niejako zaskakiwała odwiedzających to miejsce, w tym przypadku wspomnianego Williama Coxa - mówi. Wyjaśnia, że analizując wnętrze rotundy, znaleziono w ścianie coś, jakby dwa małe okna, które łączyły się z pomieszczeniem na piętrze.
Do eksperymentu zaproszono w Elizeum dwoje profesjonalnych muzyków - Martę Orzęcką, skrzypaczkę i Patryka Rogozińskiego, wiolonczelistę.
O wynikach tego eksperymentu opowie Wiesław Małkowski - archeolog, inicjator tego przedsięwzięcia oraz Marta Orzęcka - skrzypaczka, która brała udział w tej wyjątkowej muzycznej sesji. - Akustyka tego miejsca jest bardzo dobra, co mnie zaskoczyło - przyznaje Marta Orzęcka. Opowiada o swoich wrażeniach z gry.
Dzisiaj Elizeum jest sporadycznie udostępniane zwiedzającym.
Czytaj także:
Od prawie 60 lat nie było takiego znaleziska w Polsce!
Skarby odzyskane ze szwedzkiego potopu
***
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadzi: Katarzyna Kobylecka
Gość: Andrzej Wolański (historyk kultury), Wiesław Małkowski (archeolog), Marta Orzęcka (skrzypaczka)
Data emisji: 218.12.2020
Godzina emisji: 19.07
ag
