Etnolożka, która nigdy nie obraziła się na świat
Prof. Anna Malewska-Szałygin wyjaśnia, że termin powstał po badaniach, jakie wraz ze studentami i doktorantami prowadziła po 2000 roku na Podhalu. Prawie dekadę wcześniej doszło do upadku kombinatu "Podhale", który zatrudniał ok. siedmiu tysięcy ludzi, co wzbudziło rozgoryczenie wśród Podhalan. Wtedy właśnie narodził się termin "etnopolitologia". To wiedza o tym, co myślą ludzie o sprawach publicznych i dlaczego tak myślą. - To bardzo cenny materiał dla polityków - przyznaje.
41:42 2021_02_01 23_07_56_PR1_po_drugiej_stronie_lustra.mp3 Czym jest "etnopolitologia" (Po drugiej stronie lustra/Jedynka)
Ks. prof. Wojciech Bęben 27 lat badał zwyczaje Aborygenów
Ludzie żyją w "bańkach światopoglądowych"
Kolejnym przedmiotem jej badań było sprawdzenie, jak różne treści z przekazu medialnego przenikają do rozmów o polityce i państwie. - Przenikają te treści, które pasują do wcześniej zbudowanej w głowie całości, choć te całości w jakimś tam stopniu są modyfikowalne - zauważa. Zwraca uwagę, że ludzie żyją w - jak to ujęła - bańkach światopoglądowych, czyli śledzą konkretne stacje, działają w określonych grupach w mediach społecznościowych i śledzą w internecie określone źródła newsów. - Internet, w którym pokładano nadzieję na rozszerzenie horyzontów, wcale nie wydaje się pełnić takiej funkcji - ocenia. Jej zdaniem, internet polaryzuje społeczeństwo, bo ludzie nie mają czasu i śledzą te media, którym są wierni.
Rozmowy z ludźmi to czwarty wymiar rzeczywistości
Etnografia, etnologia, antropologia kulturowa. Czy te pojęcia są tożsame? - Te pojęcia się dynamicznie zmieniają - wyjaśnia prof. Anna Malewska-Szałygin. Przyznaje, że etnografia już nie opisuje dyscypliny naukowej, a służy do opisania tego, co etnolog, antropolog kulturowy robi w terenie.
Etnologia wypadła ze spisu dyscyplin naukowych i środowisko walczy o jej przywrócenie. W spisie dyscyplin naukowych dołączonych do tzw. Konstytucji dla nauki 2.0 etnologia stała się częścią nauki o kulturze. Wyjaśnia, że etnologia jest w europejskim spisie dyscyplin naukowych i to określenie funkcjonuje w krajach francuskojęzycznych. W krajach anglosaskich nauka ta określana jest jako antropologia kulturowa.
Gość Programu 1 Polskiego Radia wyjaśnia, że ona, warszawianka, wybrała studia trochę przypadkiem, ale już po pierwszym roku przekonała się, że to był dobry wybór. Zwraca uwagę, że ten kierunek wymaga umiejętności nawiązywania kontaktów z ludźmi, a ona te umiejętność miała. - Te studia pokazały mi, jak ciekawi są ludzie, jak powierzchownie się z nimi kontaktujemy - zauważa. Przyrównuje je do czwartego wymiaru rzeczywistości.
Prof. Anna Malewska-Szałygin podkreśla, że praca etnologa nie może polegać na wręczeniu komuś krótkiej ankiety. Badacz musi być długo w danym środowisku, rozmowy powinny być w miarę swobodne, ci ludzie muszą skonstruować wypowiedzi według własnych szablonów. - Wtedy te badania są miarodajne - mówi.
Prof. Anna Malewska-Szałygin jest autorką ważnych książek: "Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999-2005" czy "Wiedza potoczna o sprawach publicznych", a także anglojęzycznej monografii "Social Imaginaries of the State and Central Authority in Polish Highland Villages".
Czytaj także:
***
Tytuł audycji: Po drugiej stronie lustra
Prowadzi: Krzysztof Michalski
Gość: prof. Anna Malewska-Szałygin (etnolożka, była dyrektor Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, kierownik Zakładu Antropologii Politycznej i Ekonomicznej IEiAK UW)
Data emisji: 2.02.2020 r.
Godzina emisji: 23.10
ag