We wnętrzach dworca do wystroju użyto również białego marmuru pochodzącego z Kazachstanu i Sudetów (z niego była wykonana również część ławek) i czarnego granitu ze Szwecji. Z innych ciekawostek warto wspomnieć o fontannie i o pawilonach informacyjnych, które pierwotnie funkcjonowały na czterech peronach. Witano na nim Leonida Breżniewa i Kim Ir Sena.
Dworzec wystąpił w filmach, serialach i piosenkach. Centralny był pierwszym miejscem publicznym w Polsce, w którym wykorzystano kamery przemysłowe w celu poprawy bezpieczeństwa. Dziś monitoring jest wszędzie, co więcej, uważany jest za coś pozytywnego, bo zlikwidował pospolitą przestępczość.
Pierwsza kolej na ziemiach polskich, Warszawsko-Wiedeńska droga żelazna
31:51 2020_12_05 09_09_45_PR1_jedyne_takie_miejsce.mp3 Tajemnice Dworca Centralnego w Warszawie cz. 1 (Jedyne takie miejsce/Jedynka)
27:16 2020_12_05 10_11_25_PR1_jedyne_takie_miejsce.mp3 Tajemnice Dworca Centralnego w Warszawie cz. 2 (Jedyne takie miejsce/Jedynka)
36:19 2020_12_05 11_09_30_PR1_jedyne_takie_miejsce.mp3 Tajemnice Dworca Centralnego w Warszawie cz. 3 (Jedyne takie miejsce/Jedynka)
Wyprawa koleją po Polsce. Pociągi mają swój czar
Największy dworzec w Polsce
Łukasz Derylak z PKP PLK wspomina, że Dworzec Warszawa Centralna, tak jak jego poprzednik, czyli przedwojenny dworzec Warszawa Główna miał pokazać potęgę państwa, stąd miał on mieć monumentalny charakter i jednocześnie miał być najnowocześniejszym obiektem w całym kraju, a propaganda PRL, twierdziła, że nawet w Europie. W 2015 roku dobudowano nowa antresolę, którą udostępnioną podróżnym w marcu 2016 roku. - Ale przez dobudowanie antresoli została zaburzona koncepcja architektoniczna projektanta Arseniusza Romanowicza, który poprzez ogrom hali głównej chciał pokazać ogrom PRL - mówi gość Programu 1 Polskiego Radia. Jego zdaniem, mimo upływu lat dworzec nie odbiega od zachodnich standardów.
Lokalizacja nowego centralnego dworca kolejowego dla stolicy w obecnym miejscu została wyznaczona przez Biuro Odbudowy Stolicy w 1946 r., ale budowę nowoczesnego dworca dalekobieżnego podjęto dopiero w 1972 r. Ukończono go 5 grudnia 1975 r. specjalnie na zjazd PZPR i wizytę sekretarza generalnego KPZR Leonida Breżniewa. - Dopiero po jego wyjeździe dokończono wyposażanie i odbiory i wkrótce potem dworzec przejął obsługę większości pociągów dalekobieżnych w Warszawskim Węźle Kolejowym- mówi Łukasz Derylak.
Dworzec Centralny następcą przedwojennego Dworca Głównego
Do 1944 r. centralnym dworcem Warszawy był Dworzec Główny, który został zniszczony przez Niemców po powstaniu warszawskim. Stał przy skrzyżowaniu Alej Jerozolimskich i ul. Marszałkowskiej tam, gdzie obecnie znajduje się wejście do metra Warszawa-Centrum.
Dworzec Główny (1938) w budowie
Dworzec Centralny to główny dworzec kolejowy w Warszawie i największy dworzec w Polsce. Znajduje się w Śródmieściu, przy Alejach Jerozolimskich, pomiędzy al. Jana Pawła II i ul. Emilii Plater. Tomasz Kurowski ze Stacji Muzeum wyjaśnia, że dworzec wybudowano nad tunelem średnicowym łączącym stację Warszawa Centralna ze stacjami Warszawa Wschodnia i Warszawa Zachodnia. Według kategoryzacji PKP dworzec ma najwyższą kategorię, Premium.
Poprzednik obecnego Dworca Centralnego
Dworzec Centralny w filmie
Centralny to jeden z "ulubieńców" filmowców. Chyba najbardziej rozpopularyzował go serial "Czterdziestolatek", w którym inżynier Karwowski i majster Maliniak budowali dworzec. Irena Kwiatkowska, jako kobieta, która żadnej pracy się nie boi, grała rolę hostessy, doradzającej podróżnym. Takie były w pierwszych latach działalności dworca. Marek Szymański, filmoznawca, zauważa, że "Czterdziestolatek" był kręcony, kiedy dworca jeszcze nie było. Gość Programu 1 Polskiego Radia przyznaje, że starał się doliczyć, w ilu filmach Dworzec Centralny występował jako miejsce akcji, ale mu się to nie udało, bo takich filmów były prawdopodobnie setki. Z tych bardziej popularnych to jeszcze serial "07 zgłoś się", "Na Srebrnym Globie", "Komedia małżeńska", "Pora na czarownice", "Szczur", "Miłość w przejściu podziemnym", "Boisko bezdomnych". W serialu "Złotopolscy" jednego z bohaterów Wiesława Gabriela często pokazywano w pracy - był komendantem dworcowego komisariatu policji.
XXI wiek
Większą modernizację dworzec Warszawa Centralna przeszedł dopiero w 2010 roku. Zakres inwestycji obejmował m.in. gruntowne czyszczenie elementów dachu, elewacji i wnętrz, usunięcie oraz wymianę najbardziej zużytych elementów wystroju, wymianę niektórych instalacji technicznych, a także uporządkowanie ładu przestrzennego na terenie i wokół dworca. Ponadto naprawiono neony na zewnątrz budynku oraz uruchomiono zewnętrzną iluminację dworca w szczycie dachu. Remont Centralnego zakończono na przełomie 2011 i 2012, tuż przed rozpoczynającymi się w czerwcu 2012 roku, mistrzostwami Europy w piłce nożnej – Euro 2012.
Mówiąc o historii dworca po ostatniej istotnej przebudowie, warto jeszcze wspomnieć dwa wydarzenia. Pierwsze z nich miało miejsce 5 stycznia 2019 roku - było to nadanie dworcowi imienia wybitnego polskiego kompozytora - Stanisława Moniuszki, natomiast 25 lipca 2019 roku dworzec został wpisany do rejestru zabytków.
Czytaj Także:
Warszawa Centralna jako jedyny dworzec w Polsce ma też swoje logo.
.
***
Tytuł audycji: Cztery pory roku
Prowadzi: Roman Czejarek
Goście: Łukasz Derylak (PKP PLK), Adam Sieratowicz (menadżer stacji Warszawa Centralna), Tomasz Kurowski (Stacja Muzeum), Marek Szymański (autor książki "Polska na filmowo")
Data emisji: 5.12.2020
Godzina emisji: 9.00 - 12.00
PKP/PAP/ag
SPONSOR AUDYCJI:
