Co to jest patriotyzm i jak go okazywać?

W audycji z cyklu "Gdzie jest Pan Cogito" rozmawiamy o patriotyzmie. Co to jest patriotyzm i jak go okazywać?

Zdjęcie ilustracyjne

Foto: shutterstock/Rawpixel.com

Dla jednych patriotyzm to niepotrzebny narzut, dla innych część życia. Czy patriotyzmem jest skrupulatne płacenie podatków, czy gorące uczucie, polegające na stałej trosce o wspólnotę.

Patriotyzm na ogół definiuje się, jako miłość do ojczyzny. - Ale to bardzo stereotypowa definicja - mówi językoznawca, profesor Anna Cegieła. Wyjaśnia, że patriotyzm to rodzaj postawy, która się wybiera, gdyż nie ma przymusu bycia patriotą. - W Polsce szczególnie jest to wartość szanowana. My mamy pewne wyobrażenia patriotyzmu i jako społeczeństwo niechętnie byśmy się od nich odzwyczajali - mówi profesor.

Prof Janusz Odziemkowski zwraca uwagę, że nowoczesny naród polski kształtował się w XIX wieku, a więc w okresie niewoli. - Niewola wytworzyła etos walki za ojczyznę, który był obowiązkiem Polaka - mówi historyk. podkreśla, że nawet jak ktoś widział beznadziejność tej walki i próbował ją negować, był odtrącany jako zły Polak.

Red. Jakub Majmurek krytycznie ocenia próbę wskrzeszania patriotyzmu pod hasłem "Bóg, Honor, Ojczyzna". - Nie jest to dla mnie przekonująca, zwłaszcza, że wiąże się to z próbami militaryzacji pamięci społecznej, militaryzacji przestrzeni społecznej, co widać w polityce historycznej ostatnich lat - mówi publicysta. Deklaruje, że nie jest to forma wspólnoty, przeżywania pamięci i doświadczania patriotyzmu, jaka by mu odpowiadała. Jego zdaniem, nie odpowiada współczesnym czasom, a ponadto dla niego jako ateisty wiązanie patriotyzmu z Kościołem jest nie do przyjęcia.

Red. Miłosz Lodowski nie wyobraża sobie sytuacji, że można być świadomym obywatelem nie mając w sobie cech zaimplementowanego patriotyzmu. - jest to coś, co na każdym poziomie edukacji powinniśmy otrzymywać, rozumieć i na każdym poziomie rozwoju siebie, jako jednostki ewentualnie to wzbogacać o nasze rozumienie pewnych prawd - wyjaśnia publicysta. W jego rozumieniu patriotyzm jest elementem jednoczącym, dzięki któremu istniejemy jako państwo, a nie wspólnota plemienna i ten patriotyzm powinniśmy obowiązkowo manifestować.

W jaki sposób kształtował się polski patriotyzm? Dlaczego obecnie wśród Polaków patriotyzm przygasł? Czy różni się rozumienie patriotyzmu przez lewicę i prawicę? Czy słuszne jest stwierdzenie "Polak katolik"? Jak odróżnić patriotyzm od nacjonalizmu i szowinizmu? Posłuchaj całej audycji.

***

Tytuł audycji: Gdzie jest pan Cogito

Prowadzi: Małgorzata Raczyńska-Weinsberg

Goście: prof. Anna Cegieła (językoznawca z Uniwersytetu Warszawskiego), prof. Janusz Odziemkowski (historyk z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego), red. Jakub Majmurek ("Krytyka Polityczna"), red. Miłosz Lodowski ("Rebelya.pl", "Do Rzeczy", specjalista ds. kształtowania wizerunku w oparciu o wartości patriotyczne)

Data emisji: 26.10.2019

Godzina emisji: 15.08

ag