Tropią zagadkę śmierci rodziny Skirmuntów na Polesiu i znikania szczątków bohaterów z Cmentarza Orląt Lwowskich w latach 70. XX wieku. Śledzą dzieje polskiej rodziny z Berdyczowa podczas „operacji polskiej NKWD”. I tragiczny koniec kresowego Drzymały, który uparł się zostać w swoim domu na Wileńszczyźnie po II wojnie światowej. Autorki dotarły do nieznanych dokumentów. Odwiedziły każde z opisywanych miejsc.
- Prezentujemy ich historie z perspektywy osobistej, indywidualnej. O najważniejszych momentach historycznych Polski XX wieku mówimy, na pierwszy plan wysuwając niezwykłe osoby, które to przeżywały. Chciałyśmy to spersonalizować, aby ta kilkusetletnia miała bliski, czysto ludzki wymiar. To jest historia umierania, odchodzenia pewnej tradycji, pewnego terenu, kultury - mówiły autorki w audycji.
Ich fascynująca książka obejmuje osiem rozdziałów, które obrazują osiem różnych zjawisk, np. rodzenie się nowej Polski po traktacie ryskim opowiedziane przez zawiedzionych Kresowiaków, których życie się diametralnie przez to zmienia. Kolejne rozdziały opowiadają narodziny komunizmu, rozejście się losów Polski i Litwy, umowa z 1951 roku o zmianie granic, na podstawi której całe rzesze mieszkańców Grzędy Sokalskiej przesiedlono siłą w Bieszczady.
Do tego rozmowa Kamila Zalewskiego z Waldemarem Szełkowskim - nauczycielem historii, założycielem Wileńskiego Klubu Rekonstrukcji Historycznej Garnizon Nowa Wilejka (organizuje akcje popularyzujące historię wojskowości historii Litwy i Polski, akcentując szczególnie historię Wileńszczyzny), który został jednym z laureatów nagrody Semper Fidelis - przyznawanej przez Instytut Pamięci Narodowej.
***
Tytuł audycji: Z muzyką po Kresach
Prowadziła: Aleksandra Tykarska
Gość: Anna Smółka, Agnieszka Rybak (historyczki, pisarki)
Data emisji: 7.11.2020
Godzina emisji: 18.10