Rozmowa Czesława Miłosza z redaktorem naczelnym "Znaku" Jerzym Illgiem i polonistką i filozofką Joanną Gromek została wyemitowana w 2002 roku na antenie Programu Drugiego Polskiego Radia w audycji Iwony Smolki.

Z zaangażowanych w to nagranie dziennikarzy Polskiego Radia trudno wydobyć konkretne wspomnienie, powód jest prosty - ludzie ci z Czesławem Miłoszem rozmawiali nieraz, jeździli za nim po świecie i powoli, z biegiem czasu te wszystkie rozmowy zlewają się w jeden dialog.

Poeta opowiadał w audycji o sygnaturze "320-02-IIS" o tomie wierszy "Druga przestrzeń", a zwłaszcza o jednym niezwykle ważnym dla niego utworze - "Traktacie teologicznym".

Miłosz pod koniec życia zmienił swój stosunek do religii. Pojawiło się w nim więcej pokory i zrozumienia dla prostej, ludowej pobożności. Nowego, nieskomplikowanego formalnie języka, którym można byłoby mówić o wierze w Boga Czesław Miłosz szukał w swoich wspomnieniach z dzieciństwa.

-  Chciałem to uchwycić i odpowiedzieć na oczekiwania wielu ludzi, którzy maja doświadczenia religijne, ale nie bardzo mieszczą się w formułach kościelnych - tłumaczył.

Audycja została nagrana po 90-tych urodzinach poety. Przyjaciele podziwiają jego zaskakująco otwarty i bezpośredni sposób mówienia o ułomnościach i radościach starości, niezmienne wyczucie komizmu życia.

Na podstawowe i podsumowujące audycję pytanie "Czego Pan naprawdę w życiu chciał?", Czesław Miłosz odpowiedział trochę prowokująco: "Naprawdę chciałem bogactwa, wina, kobiet i rzeczy świeckich, niekoniecznie poezji". Zapraszamy Państwa do wysłuchania tej niezwykle interesującej rozmowy.

usc