Skany wierszy i notatek Tadeusza Różewicza zostały wydane w książkach "Historię pięciu wierszy" i "Kartoteka: reprint" . Można na chwilę zajrzeć poecie przez ramię i przekonać się, że pisanie wierszy, które są czyste jak myśli, nie jest taką prostą sprawą.
Tadeusz Różewicz stosował minimalne środki, częściej skreślał słowa, niż dodawał nowe. Wiersze pisał ręcznie, każdą wersję przepisywał długopisem na nową kartkę, potem na maszynę, nanosił flamastrami poprawki, z boku kreślił malutkie rysunki i dopisywał notatki.
Powstawała poezja, która stapiała się w myśl czytającego.
Na książkę "Historię pięciu wierszy" składają się dokładne skany, pokazujące jak właściwie urabia się forma poezji. Pięć wierszy pochodzi z początku lat 90. Zachowały się niemal wszystkie ich rękopisy, łącznie kilkadziesiąt kartek.
- Jest to zmaganie się z formą, zmaganie się ze słowem. Poezja jest to wysiłek poznawczy, wiersz wymaga oddania, wielkiej wiedzy - opowiada znający każdą kartę redaktor książki Jan Stolarczyk - Ta książka ma piękną formę graficzną. Różewicz jest z 1921 roku, wtedy w szkołach była kaligrafia. To nie jest tylko tekst, to jest taka strona zgrafizowana.
Bardzo ciekawie wydana została przez Biuro Literackie także książka "Kartoteka: reprint", która ukazała się w formie skoroszytu.
- Próbowaliśmy odwzorować oryginał, na tyle, na ile jest to możliwe, łącznie z pomarańczową teczką, w której przez 40 lat owe rękopisy się znajdowały - opowiada w Dwójce Artur Burszta, dyrektor Biura Literackiego.
- Ciekawy jest brulion, w którym Pan Tadeusz zapisywał "Kartotekę". Pierwsze strony są pokreślone, z dużą ilością poprawek, im dalej tym ich jest mniej. Ten brulion służył też do innych celów, przez moment był po prostu notatnikiem. Były tam zapiski z różnych wydarzeń, choćby ze spotkania z matką Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.
Tadeusz Różewicz o pisaniu wierszy
źr.Biuro Literackie
usc