Bitwa Warszawska. Jan Kowalewski i podwójna metoda łamania szyfrów

Ostatnia aktualizacja: 14.07.2020 11:01
- Gdy Jan Kowalewski rozpoczął pracę na Uniwersytecie Warszawskim, zatrudnił Stefana Mazurkiewicza, Wacława Sierpińskiego i Stanisława Leśniewskiego. To była jesień 1919 r. i od tego czasu datuje się metoda podwójna łamania szyfrów, lingwistyczna i matematyczna. Dopiero zestawienie tych dwóch metod dało tak doskonałe skutki - mówił prof. Grzegorz Nowik w cyklu "Bohaterowie wielkiej bitwy".
Jan Kowalewski
Jan KowalewskiFoto: NAC/domena publiczna

Posłuchaj
29:54 Dwójka Bohaterowie wielkiej bitwy 13.07.2020.mp3 Jan Kowalewski i podwójna metoda łamania szyfrów (Bohaterowie wielkiej bitwy/Dwójka)

Weygand 1200.jpg
Maxime Weygand i jego misja w czasie Bitwy Warszawskiej

Czy Bitwa Warszawska 1920 roku była rzeczywiście "Cudem nad Wisłą"? To metaforyczne określenie oczywiście oddaje emocje związane z powstrzymaniem Rosji bolszewickiej przed szturmem na Europę, ale w jakimś sensie odbiera też architektom tego zwycięstwa ich wielkie dokonania.

Wśród nich jest podpułkownik Jan Kowalewski. W latach 1919-1920 pracował w Biurze Szyfrów w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego. Stworzył on zespół kryptologów, który złamał szyfry Armii Czerwonej. Wśród nich byli matematycy z Uniwersytetu Lwowskiego i Warszawskiego: Stanisław Leśniewski, Stefan Mazurkiewicz i Wacław Sierpiński. Dzięki Kowalewskiemu odkodowano szyfrogramy rosyjskie, a plany Armii Tuchaczewskiego przestały być tajemnicą dla dowództwa polskiej armii.

O potędze matematyki i o człowieku, który dał Józefowi Piłsudskiemu pełen wgląd w plany i ruchy Sowietów, umożliwiając zwycięstwo w bitwie o Warszawę, opowiadali w audycji: prof. Grzegorz Nowik (Instytut Studiów Politycznych PAN, Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku) i Wojciech Grott (Muzeum II Wojny Światowej).

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Prowadziła: Małgorzata Szymankiewicz

Data emisji: 13.07.2020

Godzina emisji: 21.30 

Czytaj także

Dr Jarosław Szarek o 40. rocznicy powstania Solidarności: źródeł jej powstania było wiele

Ostatnia aktualizacja: 24.06.2020 21:35
W sierpniu 1980 roku, po lipcowych protestach robotników w zakładach pracy w Lublinie i Świdniku, wybuchła fala strajków w tysiącach zakładów w całej Polsce. Te wydarzenia były bezpośrednią przyczyną podpisania porozumień sierpniowych (31 sierpnia) i powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach bloku sowieckiego niezależnej od władzy, legalnej organizacji związkowej. O narodzinach związku opowiada prezes IPN dr Jarosław Szarek.
rozwiń zwiń
Czytaj także

100-lecie Bitwy Warszawskiej. Hlebowicz: ten triumf odmienił bieg historii

Ostatnia aktualizacja: 27.06.2020 18:20
- Z okresu tuż przedrozbiorowego, rozbiorowego, XX wieku, cała wojna polsko-bolszewicka to największe zwycięstwo polskiego ducha - powiedział w Polskim Radiu 24 Adam Hlebowicz z Instytutu Pamięci Narodowej. - Cała Europa powinna zgodnie świętować jej bardzo ważną (setną - przyp. red.) rocznicę - dodał.
rozwiń zwiń