Chrystianizm wieszczów

- Młody Norwid był par excellence pisarzem katolickim - zaznaczył w Programie 2 Polskiego Radia prof. Jacek Bartyzel, historyk idei, filozof polityki, autor wydanej niedawno książki "Zboże polskiego myślenia".

okładka książki

Foto: materiały prom./Wyd. Von Borowiecky

Posłuchaj

25:18 O wszystkim z kulturą Dwójka 2021 17_33_18.mp3 Prof. Jacek Bartyzel o zbiorze esejów "Zboże polskiego myślenia" (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

Eseje zawarte w zbiorze prof. Jacek Bartyzel zaczął pisać przed czterdziestu laty. Wśród bohaterów znajdziemy Skargę, Norwida, Koźmiana, a także współczesne postaci: prymasa Hlonda, czy Kisielewskiego. - To nie są in extenso przedrukowane teksty, które kiedyś zostały napisane, ale do każdego z nich się przyznaję, za każdy biorę odpowiedzialność - stwierdził autor.  

Poezja Cypriana Kamila Norwida w znakomitych interpretacjach

Jeden z esejów wspomina "Kazania sejmowe" Piotra Skargi, które należą do dzieł powszechnie znanych, choć dziś znacznie częściej tylko z nazwy lub za sprawą obrazu Jana Matejki. - Chciałem wydobyć idee przewodnie Skargi - podkreślił prof. Bartyzel. - Pierwszą jest, żeby Polska stała się na powrót integralnie katolicka, drugą napiętnowanie przerostu pierwiastka demokratycznego w mieszanym ustroju Rzeczypospolitej. Trzeci wątek to jest niezwykle silna obrona ustroju monarchicznego - wymieniał.

Czytaj także:

• Prof. Ewa Hoffman-Piotrowska: Norwid był poetą miasta
• "Krakus". Dariusz Błaszczyk: to bardziej utwór dźwiękowy niż słuchowisko

Gość Dwójki przeprowadził także analizę poglądów młodego Norwida, którego 138. rocznicę śmierci obchodzimy w maju (23.05.1883), a 200. rocznicę urodzin świętować będziemy we wrześniu (24.09.1821). - Mój szkic dotyczy tylko młodego Norwida, jeszcze żyjącego w kraju - zaznaczył Jacek Bartyzel.

- Był młodszy od pokolenia czołowych romantyków, miał już nieco bardziej obiektywne spojrzenie na literaturę poprzedzającą go - opowiadał historyk. - Dla niego spór romantycy-klasycy właściwie nie istniał.

- Norwid bardzo mocno odczuwał traumę jaką miało to pokolenie "młodej - jak pisał Dębowski - piśmienności warszawskiej", ale absolutnie nie aprobował szalonego rewolucjonizmu, prowadzącego również często do apostazji religijnej. Także tej formy religii narodowej polegającej na tym, że sakralizuje się to, co narodowe, odrzucając religię objawioną i etykę chrześcijańską - zaznaczył prof. Bartyzel.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadził: Wacław Holewiński

Gość: prof. Jacek Bartyzel (historyk idei, filozof polityki)

Data emisji: 26.05.2021

Godzina emisji: 17.30