Henryk Waniek - prozaik, eseista, krytyk sztuki, grafik, autor projektów scenograficznych, a przede wszystkim malarz. Na każdej płaszczyźnie jego twórczości możemy dostrzec tak charakterystyczną "magię opisywania świata". Z okazji jego 80. urodzin słuchaliśmy jubileuszowych "Zapisków ze współczesności" w towarzystwie artysty.
Obawa przed powieścią
Henryk Waniek przyznał, że nie jest powieściopisarzem. - Właściwie boję się tego gatunku, gdyż kojarzy mi się z konfabulacją i nadużyciami, które dopuszcza beletrystyka. Pewnego dnia obejrzałem album fotograficzny Śląska w geograficznym nawiasie, jaki zastosowałem w jednej z książek, pisząc opis podróży mistycznej z Oświęcimia do Zgorzelca. Te zdjęcia były wykonane w końcu lat 30., a w 1945 roku duża część tej śląskiej panoramy zniknęła. Moje oko widziało zupełnie coś innego niż obiektyw aparatu 60 lat wcześniej - mówił na antenie Dwójki.
Tytuł jak z rozkładu jazdy
Okazało się, że jedynym wyjściem było napisanie o tym. - Zapomniałem o tej książce na dwa lata. A tu się okazało, że Fundacja Kultury Polskiej przyznała mi nagrodę, która nie tylko pokrywała koszty wydania, ale także honorarium. Książka nosi tytuł "Finis Silesiae", ten tytuł miał być tylko roboczy, ale tak już zostało. Gdybym mógł go zmienić, to powinien brzmieć "Gorlitz-Gleiwitz, 23:55", tak jak cytat z rozkładu jazdy w latach 30. - powiedział Henryk Waniek.
***
Urodził się w 1942 roku w Oświęcimiu. Jego ojciec, malarz i grafik, należał do przedwojennej Grupy Krakowskiej. Henryk Waniek studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie w 1970 roku otrzymał dyplom. Jeszcze w trakcie studiów związał się z malarzami o orientacji fantastyczno-magicznej, Barbarą i Henrykiem "Fantazosem" Ziembickimi. Następnie przystąpił do grupy Oneiron (Urszula Broll, Antoni Halor, Zygmunt Stuchlik, Andrzej Urbanowicz). Członkowie tej grupy zwrócili się ku magii i alchemii, a także filozofii i religii Dalekiego Wschodu. Artyści próbowali penetrować i artystycznie wykorzystywać tzw. odmienne stany świadomości.
Henryk Waniek od roku 1967 zorganizował ponad 100 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą, uczestniczył też w wielu wystawach zbiorowych. Jego prace można było podziwiać między innymi w Malmoe, Sztokholmie, Landskronie, Kolonii, Hamburgu, Essen, Monachium, Wiedniu, Paryżu, Lyonie, Mentonie, Brukseli, Londynie, Baltimore, Santa Barbara. Warszawska Galeria Zapiecek wielokrotnie organizowała wystawy indywidualne tego artysty. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, w muzeach Poznania, Krakowa, Lublina, Bytomia.
Prace tego artysty są niezwykle charakterystyczne, przez co rozpoznawalne. W kręgu zainteresowań autora są wciąż te same tematy. Odbiorca jego obrazów jest wprowadzany w nadrealny świat, po którym autor wiedzie go tropem historii, filozofii, alchemii. Prace Henryka Wańka pełne są symboliki, alegorii i metafor. Ta część znaczeń, która wynika z tradycji europejskiej, może być łatwo odczytana przez przeciętnego widza, natomiast ta stworzona przez autora wymaga od odbiorcy wnikliwego podejścia i dobrej znajomości prac artysty. Prace Henryka Wańka są niewątpliwie ogromnym wyzwaniem właśnie od strony odkrywania zaszyfrowanych sensów.
14:14 2022_04_19 12_46_00_PR2_Zapiski_ze_wspolczesnosci.mp3 Henryk Waniek m.in. o wspomnieniach i pamięci, a także młodości (Zapiski ze współczesności/Dwójka)
14:15 2022_04_20 12_45_25_PR2_Zapiski_ze_wspolczesnosci.mp3 Henryk Waniek o magii Śląska (Zapiski ze współczesności/Dwójka)
14:44 2022_04_21 12_46_03_PR2_Zapiski_ze_wspolczesnosci.mp3 Henryk Waniek o inspirujących podróżach (Zapiski ze współczesności/Dwójka)
14:06 2022_04_22 12_45_18_PR2_Zapiski_ze_wspolczesnosci.mp3 Henryk Waniek o swych inspiracjach pisarskich (Zapiski ze współczesności/Dwójka)
***
Tytuł audycji: Zapiski ze współczesności
Opracowała: Elżbieta Łukomska
Data emisji: 19-22.04.2022
Godzina emisji: 12.45
