Rzeczpospolita Krzemieniecka albo Nowe Ateny Wołyńskie

Ostatnia aktualizacja: 03.04.2018 13:04
W audycji opowiemy o losach przywróconego do życia rozkazem Marszałka Piłsudskiego słynnego Liceum Krzemienieckiego.
Krzemieniec
KrzemieniecFoto: Shutterstock/Elzbieta Sekowska

Krzemieniec1200.JPG
Krzemieniec - enklawa Juliusza Słowackiego

Polska szkoła w Krzemieńcu na Wołyniu istniała w latach 1805–1831. Została powołana do życia przez Tadeusza Czackiego i Hugo Kołłątaja. W tamtym okresie była to naukowa i kulturalna stolica Wołynia. W odrodzonej Polsce Liceum Krzemienieckie zostało powołane do życia rozkazem nr 162 z 27 maja 1920 roku, przez samego Marszałka. Przytoczmy jego treść expressis verbis:

Rozkaz o otwarciu Liceum w Krzemieńcu. Odrodzona Rzeczpospolita Polska szuka dróg własnych, by wychować nowe pokolenia dzielnych obywateli, którzy, by jej wielkość i chwałę szerzyć i utrwalić zdołali. Chcąc drogi te odnaleźć, musi sięgnąć do tradyci wielkich przodków i oprzeć się na powołanych prez nich do życia instytucjach wychowawczych, które ongiś, po politycznym naszej Ojczyzny upadku, zdrowego ducha polskiego zachować umiały. W tej pracy, która do odrodzenia Ojczyzny doprowadziła, niemałą odegrało rolę Liceum, stworzone wysiłkiem Tadeusza Czackiego i kresowej ludności polskiej. Słynną tę uczelnie powołuję niniejszym do nowego życia, by snuła dalej wielką myśl swych założycieli i pełniła w nowych warunkach , z tą samą jednak gorliwością, co przed laty, tę samą służbę na pożytek Ojczyzny, nauki i cnoty.

Rozkazowi nr 162 towarzyszył rozkaz nr 163 przekazujący majętności, które do upadku powstania listopadowego pracowały na rzecz Liceum Wołyńskiego - Liceum Krzemienieckiemu. Dzięki temu potężnemu oparciu finansowemu nawet Wielki Kryzys nie doprowadził do upadku Liceum Krzemienieckiego.

***

Na audycję "Spotkania po zmroku" w środę (4.04) w godz. 21.30-22.00 zaprasza Anna Lisiecka.

bch/mko

Zobacz więcej na temat: krzemieniec
Czytaj także

Tadeusz Czacki - twórca Liceum Krzemienieckiego

Ostatnia aktualizacja: 28.08.2023 05:03
- Z małego miasteczka na Kresach Wschodnich uczynił miasto-szkołę, skupiając w "Wołyńskich Atenach" całe polskie życie umysłowe i kulturalne Podola, Wołynia i Ukrainy – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Andrzej Notkowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Irena Sandecka, bohaterka z Wołynia

Ostatnia aktualizacja: 26.09.2016 23:00
Reportaż pt. "Elementarz krzemieniecki" o nauczycielce z Krzemieńca, cenionej i przez Polaków, i przez Ukraińców.
rozwiń zwiń