Karol Kalinowski: "Zapisy Terroru" zmieniają perspektywę Powstania

W "Poranku Dwójki" rozmawialiśmy z Karolem Kalinowskim, historykiem z Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego. W związku z 75. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego Instytut przygotował nowoczesny portal, na którym znajdziemy zbiory dokumentów - relacji świadków.

Powstanie Warszawskie - serwis specjalny

- Jednym z zadań Instytutu Pileckiego, którego misja polega na upamiętnianiu, opowiadaniu polskiej historii XX wieku ze szczególnym naciskiem na losy Polaków w czasie II wojny światowej, jest prowadzenie portalu internetowego "Zapisy Terroru". Znajduje się tam prawie 6 tysięcy relacji świadków i ofiar systemów totalitarnych – niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu. Są to świadectwa Polaków albo obywateli polskich, którzy doświadczyli tego cierpienia w czasach II wojny światowej. Z tych 6 tys. relacji prawie tysiąc dotyczy Powstania Warszawskiego - opowiadał Karol Kalinowski z Instytutu Pileckiego.

Jak podkreślał gość Dwójki, portal nie jest adresowany wyłącznie do historyków czy ludzi kultury i nauki. Twórcy starali się również dotrzeć do zwykłych ludzi. - Można skorzystać z wyszukiwarek i systemów metadanych, czyli tagów, które mówią, kto był sprawcą, kto był ofiarą, gdzie działy się wydarzenia. Dzięki tym wszystkim narzędziom możemy łatwo surfować po tym morzu źródeł i wyszukać np. co działo się 75 lat temu na naszej ulicy, czy w miejscu gdzie pracujemy. Można również poszukać własnych historii rodzinnych - opowiadał historyk.

Karol Kalinowski mówił, że portal zmienia sposób postrzegania Powstania Warszawskiego. Świadectwa pokazują, że Powstanie to nie tylko heroizm walczących żołnierzy, ale i cierpienie ludności cywilnej. - W Warszawie mieszkało wtedy ponad pół miliona cywilów, z których prawie 200 tysięcy zginęło, a wielu doświadczyło cierpienia – nie tylko egzekucji, ale również innego rodzaju zbrodni. To są bardzo często wzruszające i czasami nawet przerażające historie ludzi, którzy ledwo uniknęli śmierci w czasie rzezi Woli czy różnych pacyfikacji w czasie Powstania Warszawskiego - tłumaczył gość Dwójki.

Jakiego rodzaju świadectwa można odnaleźć na portalu? Na jakie języki są tłumaczone dokumenty? O tym w nagraniu audycji.

***

Prowadził: Paweł Siwek

Gość: Karol Kalinowski (historyk z Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego)

Data emisji: 1.08.2019

Godzina emisji: 9.15

Materiał został wyemitowany w audycji "Poranek Dwójki".

am/pg