Kultura pogardy. Studium z antropologii mediów

Ostatnia aktualizacja: 07.08.2020 13:36
Kultura upokarzania to amalgamat złożony z koncepcji społeczeństwa spektaklu, kultury narcyzmu, dyktatury ludzi pięknych oraz nierówności społecznych podbudowanych ideologią neoliberalną. Przejawia się poprzez media i dzięki mediom. Zjawisko zbadał Michał Rydlewski, który opowiadał o tym w "Poranku Dwójki".
Audio
  • Wystawa tkanin i strojów w Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze-Ochli (Poranek Dwójki)
  • Rozmowa z fińsko-francuską artystką Sarah Palu (Poranek Dwójki)
  • Kasia Dudziak zaprasza na Tabor w Ornontowicach online (Poranek Dwójki)
  • Kultura pogardy - rozmowa z Michałem Rydlewskim (Poranek Dwójki)
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Shutterstock/CatwalkPhotos

"Przedstawiciele tej kultury, np. artyści czy celebryci, uważają upokorzenie wynikające z publicznie wyrażonej dezaprobaty za najlepszy sposób wyrażenia przewagi pełnionej przez siebie roli społecznej nad rolą społeczną kogoś, kto aspiruje do awansu społecznego poprzez śpiew czy taniec", czytamy w opisie książki Michała Rydlewskiego "Scenariusze kultury upokarzania. Studium z antropologii mediów". W jaki sposób czwarta władza sprzyja upokarzaniu innych? 

- Zawstydzenie, onieśmielenie, okazanie pogardy widać w bardzo wielu formatach telewizyjnych. Polega na degradacji jednostki, naruszeniu jej godności, niedawaniu szansy na sprzeciw, z założenia ustawieniu jej na niższej pozycji - tłumaczył w audycji gość, który przyznał, że pierwszy raz kategoria kultury pogardy pojawiała się dzięki prof. Andrzejowi Szachajowi. We współczesności temat też jest coraz częściej poruszany nie tylko przez medioznawców, ale i etnologów oraz filozofów. 

Wyraźnie można to zaobserwować w mediach, oglądając programy typu talent show, reality show, makeover show czy telenowele dokumentalne. - Inaczej victim show. Dobrym przykładem tego jest też potraktowanie pracowników byłych pegeerów przy okazji transformacji ustrojowej - mówił dr Michał Rydlewski. - Ci ludzie, którzy stracili pracę w niezawiniony przez siebie sposób, często nie mieli szansy na to, żeby być kowalem własnego losu, a narracja nowych neoliberalnych elit robiła z nich ludzi głupich, niezaradnych, uwstecznionych. Potraktowano ich głęboko niesprawiedliwie.

W dyskusji o kulturze upokarzania w mediach nie można uniknąć wątków politycznych, ale najważniejsze - jak przekonywał nasz gość - jest to, że to problem społeczny. - Uważamy upokarzanie za coś oczywistego i naturalnego, a ono wcale takie nie jest - mówił. 

Do tego w audycji:

  • "Historia polskiego folku" i "Pierwsze kroki", czyli nasze stałe cykle edukacyjne, w których zgłębiamy bogactwo kultury ludowej i tradycyjnej. Wojciech Ossowski przybliża historię grupy Open Folk, a tancerz i choreograf Mariusz Żwierko - warszawiankę;
  • przenosimy się do Zielonej Góry, którą odwiedzamy w najbliższej odsłonie "Dwójki na miejscu";
  • na Tabor w Ornontowicach - online! - zaprasza Katarzyna Dudziak, 
  • Mateusz Dobrowolski zaprasza na spotkanie z fińsko-francuską artystką Sarah Palu, której płyta waz z niespodzianką jest do wygrania w naszej audycji. 

***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki

Prowadził: Piotr Kędziorek

Gość: dr Michał Rydlewski (pisz, Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego)

Data emisji: 8.08.2020

Godzina emisji: 9.30