Duet Hakosalo Tuohino, czyli fińska tradycja pod rękę z AI

Ostatnia aktualizacja: 12.11.2025 13:00
W najbliższych „Źródłach” Kuba Borysiak zaprasza na spotkanie z fińskim duetem muzyków i niecodziennym współtwórcą ich utworów... 
Fiński duet Hakosalo Tuohino
Fiński duet Hakosalo Tuohino Foto: Henri-Kristian Kirsip

>>> Wysłuchaj rozmowy na stronie podcastowej Polskiego Radia

- Podczas wizyty w Finlandii spotkałem dwóch wyjątkowych artystów, których trzecim członkiem zespołu jest Jantele – AI Robotic Kantele, czyli sztuczna inteligencja sterująca pięciostrunową, tradycyjną fińską cytrą kantele. To niezwykła konstrukcja, która – korzystając z bazy danych starych melodii na kantele oraz nagrań ze wspólnych sesji z muzykami – uczy się muzykować, akompaniować, a nawet improwizować.


Jantele nie jest modelem językowym, lecz technologią SOMAX, opracowaną w słynnym francuskim instytucie IRCAM.


W najbliższych „Źródłach” opowiadamy o tworzeniu muzyki z robotyczną konstrukcją AI, a gośćmi audycji są autorzy tego niezwykłego projektu – duet hakosalo_tuohino, czyli Osmo Hakosalo i Jussi Tuohino z Finlandii.

Kantele – tradycyjny instrument z Finlandii i nowoczesna technologia sztucznej inteligencji – Jantele to projekt duetu muzyków Hakosalo Tuohino.

Nie chodzi tu o to, że maszyna po prostu powtarza dźwięki. Ona autonomicznie decyduje o tym, co a chwilę zagra. Jantele wygląda jak tradycyjne pięciostrunowe kantele z przymocowanymi do strun robotycznymi palcami. Technologia Somax bazuje na uczeniu maszynowym. Grając, muzycy przekazują dźwięki do komputera. W oparciu o stworzony przez nich model AI „improwizuje” i wchodzi w dialog z duetem.

- Model został nauczony starych, tradycyjnych melodii na kantele. Szuka wspólnych fraz i improwizuje z nami – mówi jeden z muzyków.  

- System przetwarza sygnał, który dostał na wejściu i próbuje go przetłumaczyć wg wzorców, których się nauczył – dodaje drugi. – W ten sposób powstają bardzo różne modele.

Czego oczekuje duet Hakosalo Tuohino po treningu AI?

- Chcemy niespodzianek! To podstawa tego jak gramy. Wszystko oparte jest na starym sposobem pojmowania muzyki: czegoś, co zawsze nas otacza, nawet, gdy nie gramy. Kantele jest sposobem wejścia w ten świat dźwięków. Tego samego oczekujemy od Jantele, liczymy na to, że przyniesie coś, czego się nie spodziewamy. Improwizacja przynosi element zaskoczenia, także do uczenia się. Nie mamy żadnych oczekiwań, wobec tego, czego AI się nauczy. To czyni ten proces fascynującym.

 

 

***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadził: Kuba Borysiak

Data emisji: 12.11.2025

Godzina emisji: 12.00

mg