Graham Vick to jeden z najważniejszych współczesnych reżyserów operowych, ceniony zwłaszcza za swoje nieszablonowe podejście i odczytywanie na nowo znanego repertuaru. Pracował z największymi teatrami na świecie, jak La Scala czy Metropolitan Opera, jednak rdzeniem jego aktywności są spektakle tworzone z Birmingham Opera Company, którą założył w 1987 roku. Na zaproszenie Teatru Wielkiego w Poznaniu po raz pierwszy reżyserować będzie w Polsce.
Dla Vicka podstawą jest stwierdzenie, że muzyka należy do wszystkich, że każdy ma środki i możliwości, żeby ją tworzyć - bo zasadniczo jest jej tworzywem. Jest to szczególnie ważne, jeśli chodzi o głos i co za tym idzie - śpiew. Stąd też jego pragnienie uczynienia opery zjawiskiem otwartym i dostępnym powszechnie, demokratycznym i wyzwalającym. Jak sam to ujął: nie musisz być wykształcony, żeby opera cię poruszała i ekscytowała. Swoimi realizacjami przeczy często spotykanym stereotypom o ekskluzywności tego gatunku, zrywa ze snobistyczną otoczką, kultem gwiazd-śpiewaków. Wraca do sedna, czyli do przeżycia, do indywidualnego doświadczenia, które jest źródłem emocji, zwłaszcza empatii. Przypomnienie o tej zdolności do faktycznego przejęcia się losem postaci i wspólnego z nią odczuwania jest sensem jego spektakli. Chodzi o wejście w świat przedstawiany z własnym bagażem doświadczeń, ze swoją wyjątkowością, a nie o "prawidłowe" zrozumienie czy odczytanie, co autor miał na myśli.
Dla Vicka ta najmniej znana opera kompozytora to przede wszystkim opowieść o strachu przed innością, wykluczeniu, którego system kastowy jest ostrym przykładem, ale traktowanym tutaj metaforycznie. Innym ważnym motywem jest wszechobecny w operach konflikt pomiędzy miłością a władzą i prawem (ludzkim bądź boskim), który nabiera wyrazistości w hierarchicznym społeczeństwie. Z takim uporządkowaniem wiąże się również istotna kwestia ojcostwa, powinności dzieci wobec rodziców, czy stosunków między pokoleniami.
Obsada:
• Idamor - Dominik Sutowicz
• Neala - Monika Mych-Nowicka
• Ratef - Pavlo Tolstoy
• Akebar - Szymon Kobyliński
• Dżares - Mikołaj Zalasiński
• Kapłanka - Aleksandra Pokora
Realizatorzy:
• kierownictwo muzyczne - Gabriel Chmura
• reżyseria - Graham Vick
• scenografia i kostiumy - Samal Blak
• choreografia - Ron Howell
• reżyseria świateł - Giuseppe di Iorio
• kierownictwo chóru - Mariusz Otto
• współpraca muzyczna - Katarzyna Tomala-Jedynak, Grzegorz Wierus
• reżyser asystujący - Krzysztof Cicheński
• asystenci reżysera - Andrzej Ogórkiewicz, Bartłomiej Szczeszek
• asystenci choreografa - Viktor Davydiuk, Evgenia Meissner
Graham Vick
Jest dyrektorem artystycznym Birmingham Opera Company, współpracuje też z najważniejszymi teatrami operowymi na świecie oraz uznanymi dyrygentami takimi jak: Muti, Levine, Haitink, Gergiev, Runnicles, Ozawa i Mehta.
Był kierownikiem produkcji w Scottish Opera (1984-1987) i Glyndebourne (1994-2000). Został wyróżniony włoską nagrodą Premio Abbiati siedmiokrotnie oraz odznaczony tytułem Chevalier de L’Ordre des Arts et des Lettres.
Jego wystawienia dzieł Wagnera obejmują “Śpiewaków norymberskich” w Londynie, “Parsifala” w Paryżu, “Tristana i Izoldę” w Berlinie oraz „Pierścień Nibelunga” w Lizbonie i Palermo. Często reżyserował też utwory Verdiego: „Makbeta” i „Otella” w La Scali, „Falstaffa” w Londynie, „Don Carlosa” w Paryżu, „Rigoletta” w Madrycie, Barcelonie i Palermo oraz Mozarta: „Czarodziejski flet” na festiwalu w Salzburgu i trylogię do librett da Ponte w Glyndebourne i Mitridate w Londynie.
Wśród dzieł, które miały swoją światową premierę w jego reżyserii znajdziemy „Outis” Luciano Berio w La Scali, „Mittwoch aus Licht” Karlheinza Stockhausena, „Wake” Giorgio Battistellego w Birmingham oraz „Morgen und Abend” Georga Friedricha Haasa w Royal Opera House Covent Garden. Jego najbliższe plany obejmują „Umarłe miasto” w La Scali, „Don Giovanniego” w Rzymie, „Semiramide” dla Rossini Opera Festival w Pesaro i „Damę pikową” w Berlinie.
Gabriel Chmura
Urodził się we Wrocławiu, a dorastał w Izraelu, gdzie ukończył studia na Akademii Muzycznej w Tel Avivie z dyplomami z kompozycji, fortepianu i dyrygentury. Studia dyrygenckie kontynuował u Pierre’a Dervaux (Paryż), Hansa Swarowsky’ego (Wiedeń) i Franco Ferrary (Siena).
W 1971 roku został laureatem I nagrody w Konkursie Herberta von Karajana, a także otrzymał Złoty Medal w Konkursie Cantelli (Mediolan). W 2012 został uhonorowany Teatralną Nagrodę Muzyczną im. Jan Kiepury w kategorii „najlepszy dyrygent”. W następnym roku Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu przyznała mu tytuł Doktora Honoris Causa, w uznaniu twórczego wkładu i szczególnych zasług dla rozwoju sztuki muzycznej, życia artystycznego oraz promocji muzyki polskiej. W czerwcu 2017 został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony kulturze Gloria Artis".
Pracował jako dyrektor muzyczny w Theater Aachen, Bochumer Philharmonic, National Arts Centre Orchestra w Ottawie (z którą odbył tournée w Ameryce Północnej, występując m. in. w Carnegie Hall) i w Narodowej Orkiestrze Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach.
Zadebiutował w 1974 spektaklem Otello Verdiego w Operze w Monachium. Później prowadził opery: Samson i Dalila Saint-Saënsa (Barcelona), Werther Masseneta (Opera Paryska) i Złoty kogucik Rimskego-Korsakowa (Théâtre du Châtelet). Do najważniejszych realizacji zalicza dzieła Mieczysława Weinberga Pasażerka (Warszawa) i Portret (Nancy), obydwie w reżyserii Davida Poutney’a oraz Lady Makbet mceńskiego powiatu Szostakowicza i Parsifal Wagnera w Teatrze Wielkim w Poznaniu. W marcu 2018 w poznańskiej operze premierę miała nowa inscenizacja „Śpiewaków norymberskich” Wagnera, nad którą Chmura objął kierownictwo muzyczne. Dzieło zostało zaprezentowano w Polsce pierwszy raz od ponad stu lat, dzięki czemu poznańska realizacja zyskała międzynarodowy rozgłos.
Artysta nagrywał z London Symphony dla wytwórni DGG oraz z orkiestrami radiowymi w Berlinie i Monachium dla CBS. Nagrania symfonii Haydna z National Arts Centre Orchestra dla CBS, zostały uznane za „Best Choice” przez American Record Guide. Gabriel Chmura popularyzuje za granicą twórczość polskich kompozytorów, wielkim sukcesem okazało się nagranie płyt z utworami Weinberga dla wytwórni Chandos. Gabriel Chmura od sezonu 2012/2013 pełni obowiązki dyrektora artystycznego Teatru Wielkiego w Poznaniu, a od 2015 jest pierwszym gościnnym dyrygentem Filharmonii Krakowskiej.
materiały prasowe
