Mężczyzna, który poznał tajemnice kobiet - szpiegów
2013-12-31, 15:12 | aktualizacja 2014-01-10, 12:01
Marek Łuszczyna zbadał życiorysy 10 kobiet – agentek, które pracowały dla polskiego – ale też brytyjskiego lub hitlerowskiego – wywiadu. – W Polsce oficjalnie kobiety w wojsku nie służyły, a przecież one były i cierpiały z tego powodu. Między innymi dlatego napisałem tę książkę – mówił w Trójce autor powieści "Igły".
Posłuchaj
Opisane bohaterki to rodowite Polki i kobiety, dla których Polska stała się nową ojczyzną. Arystokratki, żony dyplomatów, córki przedsiębiorców, troskliwe panie domu i przedwojenne feministki, dojrzałe opiekuńcze matki i nastolatki, którym ledwo starczało siły, by przeładować pistolet.
W czasie II wojny światowej miały zdobywać i dostarczać w odpowiednie ręce informacje, od których zależał los setek tysięcy ludzi. Zostały szpiegami z pobudek patriotycznych i wewnętrznej potrzeby, a czasem przez przypadek, wrodzoną naiwność lub ślepą miłość.
II wojna światowa - serwis specjalny Polskiego Radia>>>
Autor, w poszukiwaniu materiałów do książki, odwiedził m.in. archiwa w Wielkiej Brytanii, Niemczech i we Włoszech. Jak mówił w Trójce, chciał w ten sposób oddać hołd bohaterkom. - W polskim wojsku oficjalnie nie było żołnierek, Polacy nie przewidywali, że kobiety będą walczyły. Tymczasem one stanowiły prawie połowę Armii Krajowej. I strasznie cierpiały. O tym także jest ta książka, bo chciałem, żeby historie szpiegów były tylko kostiumem dla niezwykle ciekawych historii kobiet – opowiadał Marek Łuszczyna.
Więcej rozmów o literaturze "Z najwyższej półki" >>>
Niestety nie udało mu się spotkać żadnej z opisywanych bohaterek. – Ostatnia zmarła Elżbieta Zawadzka i to na rok przed tym, jak zacząłem prace nad książką. Dożyła blisko 100 lat chociaż myślała, że umrze już w wieku lat 18, trafiona niemiecką kulą – mówił gość Trójki.
Podejmując się misji decydujących o losach świata, bohaterki "Igieł” ginęły lub – w najlepszym razie – skazywano je na zapomnienie. Te, które ocalały, czekała po wojnie cela w więzieniu UB lub ciężki los na emigracji. Niektóre z opisanych kobiet los potraktował bardzo niesprawiedliwie, inne zostały mocno skrzywdzone.
Więcej o bohaterkach książki "Igły” usłyszą Państwo w dołączonym dźwięku. Zapraszamy także do wysłuchania materiału Jana Niebudka, na temat najpopularniejszych kobiet – szpiegów, które przeszły do kanonu kultury popularnej.
"Do południa" na antenie Trójki od poniedziałku do czwartku od godz. 9.00 do 12.00. Program przygotował i prowadził Michał Nogaś
(ei)