"Z najwyższej półki": rozpoznani dzięki kronikom
2014-08-03, 17:08 | aktualizacja 2014-08-04, 13:08
Wanda Traczyk-Stawska. Zygfryda Otwinowska. Stanisław Firchał. Aleksander Zubek. Kazimierz Mikos. Witold Kieżun. I inni, wszyscy powstańcy. Odnalezieni, zidentyfikowani po latach. W tym wydaniu audycji sięgniemy po książkę o ich życiu – przed i po 1 sierpnia 1944 roku.
Ta książka powstała właściwie w ostatniej chwili... Być może, gdyby Muzeum Powstania Warszawskiego przeprowadziło akcję "Rozpoznaj" dziesięć lat temu, bohaterów byłoby więcej... Idea stworzenia pierwszego dramatu wojennego non-fiction zrodziła się jednak dopiero kilkanaście miesięcy temu. To nie zarzut, jest sprawą oczywistą, że opracowanie wszystkich materiałów związanych z powstańczym zrywem musiało zająć i zajmuje wiele czasu.
Jednym z elementów prac nad filmem "Powstanie Warszawskie" było poszukiwanie osób, które na swoich taśmach filmowych uwiecznili, zarejestrowali (często jedynie przez ułamek sekundy) operatorzy kronik. Ci, którzy od 1 sierpnia z ciężkim sprzętem przemierzali ulice stolicy, rejestrowali dla potomnych to, jak wyglądały walki. Udało się rozpoznać ponad 130 osób – a wciąż dowiadujemy się o kolejnych... I przy okazji pracy nad obrazem pojawił się także pomysł, by – w formie książki – zapisać wspomnienia tych, którzy poszli do powstania i wciąż są wśród nas lub tych, którzy swych bliskich, krewnych, przyjaciół po latach zobaczyli na zdjęciach z ich młodości...
Tematem zajęła się świetna dziennikarka, reporterka Izabela Michalewicz (we współpracy z Maciejem Piwowarczukiem). Dostała numery telefonów czterech rozpoznanych uczestników powstania, wkrótce trafiła do kolejnych. Spotkała się z nimi – lub z pamiętającymi ich krewnymi i znajomymi. W ten sposób powstała książka "Rozpoznani. Prawdziwe historie ludzi z powstańczych kronik z 1944 roku", zapis rozmów i wspomnień, bogato ilustrowana zdjęciami sprzed siedemdziesięciu lat i sprzed kilku miesięcy. Całości dopełniły notki poświęcone operatorom kronik (Michalewicz twierdzi, że ich losy to temat na osobną książkę) i zdjęcia rozpoznanych, o których nie udało się już – z wiadomych powodów – opowiedzieć.
Jak powstawała ta książka? Co mówili powstańcy? Jakie to są historie?
Izabela Michalewicz będzie gościem tego wydania "Z najwyższej półki".
Zapraszam w niedzielę (3 sierpnia) o godz. 21.05.
Michał Nogaś
Polecam profil programu na FB, tam wiele dzieje się między kolejnymi spotkaniami: www.facebook.com/znajwyzszejpolki
PS. Za dwa tygodnie wywiad z Jaume Cabré! Już za 10 dni, z Trójkowym Znakiem Jakości, polska premiera jego powieści "Głosy Pamano"!