Czy klauzulę sumienia można pogodzić z prawami pacjenta? (Za, a nawet przeciw/Trójka)
Czy klauzulę sumienia można pogodzić z prawami pacjenta?
2014-02-25, 23:02 | aktualizacja 2014-02-26, 08:02
Według komisji bioetyki Polskiej Akademii Nauk, kiedy lekarz powołuje się na klauzulę sumienia i odmawia zabiegu lub sposobu leczenia, powinien interweniować dyrektor szpitala i wyznaczyć innego lekarza. Polski Episkopat podkreśla tymczasem, że pracownicy służby zdrowia mają prawo do stosowania klauzuli.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
- Jeśli spojrzymy historycznie na rozwój świadomości godności ludzkiej, filozofię prawa i prawo międzynarodowe, to widzimy, że coraz bardziej poszerzano koncepcję praw człowieka. Uznano, że prawo powinno gwarantować możliwość postępowania zgodnie z własnym sumieniem, przekonaniami, religią. W tym kontekście pojawia się również prawo do sprzeciwu sumienia. Oznacza to, że w sytuacji, w której norma prawna nakazująca działanie, a to działanie jest sprzeczne z przekonaniami religijnymi czy światopoglądowymi danej osoby, może ona odmówić takiego zachowania - tłumaczy ksiądz profesor Piotr Mazurkiewicz z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Więcej dyskusji z cyklu "Za, a nawet przeciw" znajdą Państwo tutaj >>>
Według gościa audycji "Za, a nawet przeciw" wprowadzenie przez ustawodawcę klauzuli sumienia oznacza, że sumienie osoby jest istotniejsze od nakazu prawa. - Klauzula wolności sumienia pojawiła się w przypadku służby wojskowej. Uznano, że nie można zmusić człowieka do tego, żeby zabijał innego człowieka. Następnie to prawo przeniosło się na obszar medycyny. Tu znów chodzi o sytuacje, w których prawo współczesne próbuje zmusić pracownika czy obywatela do tego, żeby wystąpił przeciw życiu niewinnego człowieka - twierdzi gość Kuby Strzyczkowskiego.
Według dr Weroniki Hańskiej - z Zakładu Filozofii i Bioetyki Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, członka Komitetu Bioetyki Polskiej Akademii Nauk - klauzula sumienia jest szczególnym instrumentem prawnym, wprowadzonym przez prawo powszechne, stanowione, a nie prawo naturalne, które pozwala w szczególnych okolicznościach, szczególnym grupom zawodowym uchylić się od wykonania ciążącego na nich obowiązku pod warunkiem, że spełnią pewne wymogi.
- W tej chwili, zgodnie z polskim prawem, tylko dwie grupy zawodowe: lekarze i pielęgniarki mogą działać w ten sposób. Mogą odmówić świadczenia powołując się na stosowne przepisy. Żaden inny zawód medyczny takiego uprawnienia nie ma - wyjaśnia dr Weronika Hańska. I podkreśla, że w sytuacjach, w których zagrożone jest życie lub zdrowie pacjenta, albo zachodzi inna poważna okoliczność, nie ma możliwości odmowy z powołaniem się na przepis o klauzuli sumienia.
W dyskusji z udziałem słuchaczy wzięli udział także: Stanisław Maćkowiak (Federacja Pacjentów Polskich), Romuald Krajewski (wiceprezes Naczelnej Izby Lekarskiej), Krzysztof Łanda (prezes Fundacji Watch Health Care), Bolesław Piecha (senator PiS, były wiceminister zdrowia). Poniżej prezentujemy wyniki sondy przeprowadzonej wśród internautów podczas trwania audycji.
Audycji Kuby Strzyczkowskiego "Za, a nawet przeciw" można słuchać od poniedziałku do czwartku w samo południe. Zapraszamy!