Kawiarnia, której nie ma (Klub Trójki)
Egzotyczny kwiat na bagnie, czyli magiczna kawiarnia Avion
2014-01-22, 04:01 | aktualizacja 2014-01-22, 15:01
Uwodzi kształtem, stylem wydania oraz zawartością. Książka Renaty Putzlacher na temat kawiarni Avion w Czeskim Cieszynie to fascynujące świadectwo historii rodzinnej, piękny album i ciekawe spojrzenie na pogranicze polsko-czeskie.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
Kawiarnia Avion znajdowała się w miejscu szczególnym - nad Olzą, przy moście, który przez długi czas był przejściem granicznym pomiędzy Polską a Czechosłowacją (a następnie Czechami). Renata Putzlacher, autorka książki "W kawiarni Avion, której nie ma" opowiada, że tematem zajęła się po tym, jak zobaczyła starą pocztówkę, przedstawiającą tytułowy lokal w Czeskim Cieszynie.
Wątek, który wydał jej się ciekawy, dotyczył pomysłodawczyni budynku - Żydówki, która w 1933 roku wystawiła funkcjonalistyczny, modernistyczny budynek, nie pasujący do historycznej zabudowy miasta, niczym egzotyczny kwiat na bagnie. - Spodobał mi się również napis na kawiarni w trzech językach: po polsku, czesku i niemiecku w czasie, gdy mówiliśmy o wspólnej Europie. Wydawało mi się to sympatyczne i ciekawe, zwłaszcza że nieczęsto po polskiej stronie pojawiały się czeskie napisy, a po czeskiej polskie - mówi poetka.
Renata Putzlacher dodaje, że pokazuje to, że granice nie są ważne, bo istotne jest to, że jako ludzie chcemy coś razem robić, niekoniecznie w jednym języku. - Chcieliśmy od początku szukać spraw, które łączą, a nie dzielą - tłumaczy pisarka.
Kultura w Polskim Radiu w serwisie You Tube >>>
Budynek kawiarni, zaprojektowany przez wybitnego słowackiego architekta, Michala Scheera powstał we wczesnych latach 30. ubiegłego wieku. Na początku wojny został zniszczony, a jego właścicielka, Rozalia Wiesner, zginęła w Auschwitz. Po wielu latach kawiarnię Avion zauważyła na przedwojennej pocztówce mieszkająca w Czeskim Cieszynie polska poetka. Zafascynowana nieistniejącym budynkiem, założyła wraz z czeskimi i polskimi przyjaciółmi (był wśród nich popularny dziś w Polsce bard Jaromir Nohavica) kabaret pod nazwą "Kawiarnia Avion, której nie ma". Minęły kolejne lata i w tym samym miejscu stanęła współczesna budowla, nawiązująca kształtem do tamtej, a ową poetkę poproszono o stworzenie koncepcji kawiarni literackiej i czytelni, która się tam znalazła - początkowo, ze względów prawnych, pod nazwą Noiva (Avion - na wspak), a dziś jako Avion.
Avion, kawiarnia której nie ma - reportaż w Trójce >>>
O tym wyjątkowym miejscu, o pograniczu polsko-czeskim, o historii przodków, która za nic nie chce się zmieścić w schematach myślenia o "czystych" narodach, o budowaniu własnej tożsamości opowiada wydana pięknie, wspomniana książka Renaty Putzlacher "W kawiarni Avion, której nie ma" . W "Klubie Trójki" gościliśmy jej autorkę.
Audycję poprowadził Jerzy Sosnowski.
Do słuchania audycji "Klub Trójki" zapraszamy od poniedziałku do czwartku po godzinie 21.00.
(sm/mk)