O polskim antysemityzmie (Klub Trójki)
Mowa nienawiści wobec Żydów. Obrzydliwość przekuta na obrazy
2014-02-18, 04:02 | aktualizacja 2014-02-18, 12:02
Zdaniem historyków, związek pomiędzy obrazem narodu polskiego a antysemityzmem jest niezwykle głęboki. Można się o tym przekonać, oglądając wystawę prezentowaną w Żydowskim Instytucie Historycznym "Obcy i niemili. Antysemickie rysunki z prasy polskiej 1919-1939".
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
Na wystawie zaprezentowano rysunki antysemickie okresu międzywojennego z dziesiątek gazet. - Ta wystawa pokazuje "obrzydliwość", tzn. jak bardzo obrzydliwe jest to plemię żydowskie - mówi prof. Paweł Śpiewak. Jak dodaje, obrazy są straszne i przerażające, dlatego można je zobaczyć tylko w ŻIH. Nie są one przedrukowane w biuletynie na temat ekspozycji, ani w informacjach prasowych na jej temat.
Profesor Śpiewak podkreśla, że wystawę zorganizowano w celach historycznych - by pokazać, jak wyglądały stosunki polsko-żydowskie przed wybuchem II wojny światowej i jak trudne było otoczenie kulturowe dla Żydów. - To część naszej polskiej historii oraz żydowskiej, nie można o tym zapominać. Mechanizm antysemityzmu był bardzo silny w okresie międzywojennym - mówi dyrektor ŻIH.
Prof. Ireneusz Krzemiński z Uniwersytetu Warszawskiego przyznaje, że wystawa pokazuje pewną strukturę i coś, co jest ważne dla polskiego antysemityzmu. - Nowoczesny antysemityzm jest bardzo ściśle zrośnięty z pewnym obrazem własnego narodu i to jest bardzo ważne. Mam wrażenie, że wyraźnie widać, jak syndrom wrogości wobec Żydów jest elementem większego, precyzyjnego światopoglądu narodowego, na dodatek narodowo-katolickiego - mówi profesor z UW.
W Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie trwa wystawa "Obcy i niemili. Antysemickie rysunki z prasy polskiej 1919-1939". Została ona podzielona na trzy działy. Pierwszy ukazuje Żydów (a właściwie "żyda", bo słowo to pisano małą literą, a postać pozbawiano cech indywidualnych) jako nie-ludzi, lecz zwierzęta (często insekty) i demony. Drugi - miejsce Żydów w życiu społecznym Drugiej Rzeczpospolitej, którą chcą przemienić w Judeopolonię. Najbardziej poruszający jest ten, który pokazuje, co z Żydami należy zrobić: odseparować, zmusić do emigracji, zastosować przemoc fizyczną. Polityka Hitlera cieszy się pełną akceptacją, wręcz afirmacją.
Nakład prasy zamieszczającej takie rysunki w 1938 roku to około 100 tysięcy egzemplarzy. Co te rysunki mówią o polskim antysemityzmie? Czego nas uczą? Posłuchaj całej audycji!
Historia w portalu PolskieRadio.pl >>>
Naszymi gośćmi byli: prof. Paweł Śpiewak, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego oraz prof. Ireneusz Krzemiński z Uniwersytetu Warszawskiego.
Audycję "Klub Trójki" poprowadził Dariusz Bugalski.
Do słuchania audycji "Klub Trójki" zapraszamy od poniedziałku do czwartku po godzinie 21.00.
(sm/mk)