Dla Romów świat pędzi za szybko: "Cygan to Cygan, a gadzio to gadzio" (Klub Trójki)
Dla Romów świat pędzi za szybko: "Cygan to Cygan, a gadzio to gadzio"
2013-07-09, 11:07 | aktualizacja 2013-07-10, 14:07
- Przykro to mówić, ale cygańska starszyzna to ludzie bardzo słabo wykształceni albo wręcz zupełnie bez wykształcenia. I mam wrażenie, że oni dzisiejszego świata kompletnie nie rozumieją - mówi w "Klubie Trójki" Jacek Milewski, autor książki o Romach "Chyba za nami nie traficie”.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
- Świat pędzi tak szybko... A przecież to kultura, która przez wieki była kulturą Nomadów. Ludzi, którzy żyli osobno, którzy izolowali się bardzo skutecznie od świata zewnętrznego, a teraz już nie mogą tego robić, chociaż cały czas próbują - mówi Jacek Milewski, który od lat obserwuje życie Romów.
Jego książka "Chyba za nami nie traficie” to czternaście opowieści ze świata, który na co dzień pozostaje dla nas zamknięty. Autor jest jednak wiarygodnym przewodnikiem po tym świecie. Pracował i żył z Romami, zna ich język, słuchał ich historii, które przy braku romskiego piśmiennictwa są jedynym wiarygodnym źródłem wiedzy na temat przeszłości oraz teraźniejszości tej wspólnoty. Milewski nie idealizuje swoich bohaterów, stara się ich zrozumieć, a co najważniejsze - oddaje im głos.
W rozmowie z Dariuszem Bugalskim autor podkreśla, jak trudno Romom odnaleźć się w zmieniającym się świecie. - Jest popkultura, internet, są telefony komórkowe i narkotyki. A starszyzna romska jest wobec tych, często złych, wzorców bezradna - mówi Jacek Milewski. - W grupach ortodoksyjnych Cyganie mają na przykład całkowity zakaz używania narkotyków, ale okazuje się, że to zakaz nieskuteczny - mówi autor książki "Chyba za nami nie traficie”, w której pojawia się także ten temat.
Zdaniem Milewskiego smutne jest, że tradycyjne struktury cygańskie nie są w stanie z tymi zagrożeniami sobie poradzić. Bo to, co działało przez dziesiątki, a nawet setki lat, zwyczajnie przestało funkcjonować. - Wśród Romów jeszcze do niedawna działał system skalań, czyli podtrzymywany przez lata, głęboko wpojony układ norm, zachowań, nakazów i sankcji - mówi Milewski. - Teraz jest dużo sposobów, by ten niepisany kodeks ominąć - dodaje gość "Klubu Trójki".
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy o Romach i o tym, jak odnajdują się oni w świecie gadziów.
* gadzio - określenie stosowane do osób uznawanych za nienależące do społeczności romskiej
"Klub Trójki" prowadził Dariusz Bugalski.
Audycji "Klub Trójki" można słuchać od poniedziałku do czwartku po godzinie 21.00. Zapraszamy!
(ah)