O himalaizmie i alpinizmie w PRL (Białe plamy/Trójka)
O himalaizmie i alpinizmie w PRL
2016-11-16, 16:11 | aktualizacja 2016-11-16, 17:11
- Wykorzystywałem moje zainteresowania naukowe do obserwowania i opisywania taternictwa. Ale moje taternictwo nie miało chyba wpływu na moje badania - mówi Andrzej Paczkowski, naukowiec, działacz opozycji demokratycznej, pasjonat gór.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
W latach 1974-95 (przez siedem kadencji) był prezesem Polskiego Związku Alpinizmu. - Jedno jest pewne. Przez wiele lat funkcjonowałem w dwóch kompletnie różnych środowiskach - przyznaje gość audycji.
Trudno określić, kto jako pierwszy zaczął zdobywać górskie szczyty dla przyjemności, jednak z pewnością jednym z prekursorów alpinizmu był poeta, Antoni Malczewski, który w sierpniu 1818 roku, jako pierwszy Polak i ósmy turysta na świecie wszedł na Mont Blanc.
Wspinano się też na ziemiach polskich - głównie w Tatrach. W 1903 roku, z inicjatywy Janusza Chmielowskiego, ukonstytuowała się Sekcja Turystyczna Towarzystwa Tatrzańskiego, której celem było "szerzenie wśród ogółu zamiłowania do taternictwa". Zainteresowanie rzeczywiście rosło i już w 1907 roku ukazał się pierwszy numer "Taternika" - pisma, które miłośnikom wspinaczki towarzyszy po dziś dzień.
Lata trzydzieste były okresem wyjścia polskich alpinistów w świat - odnosili sukcesy w Andach, Atlasie, Kaukazie i w Himalajach. W 1935 roku powstaje Klub Wysokogórski, łączący dotychczas istniejące organizacje wysokogórskie w całość.
Z krótką przerwą w latach 50., Klub Wysokogórski przetrwał aż do 1974 roku, kiedy to powstał Polski Związek Alpinizmu. Jego pierwszym prezesem, pełniącym tę funkcję aż do 1995 roku, został Andrzej Paczkowski.
Lata 70. i 80., to czas największych sukcesów polskich himalaistów. Wanda Rutkiewicz jako pierwsza Polka i Europejka zdobyła w 1978 roku Mount Everest, a Jerzy Kukuczka stał się drugim na świecie - po Reinholdzie Messnerze - zdobywcą Korony Himalajów i Karakorum. Znaczące sukcesy w tym okresie należą także do Leszka Cichego, Janusza Onyszkiewicza, Macieja Berbeki, Wojciecha Kurtyki czy Krzysztofa Wielickiego.
Zapraszamy do wysłuchania audycji, w której słyszymy głosy polskich himalaistów - m.in. Wandy Rutkiewicz i Jerzego Kukuczki - z archiwów Polskiego Radia.
***
Tytuł audycji: Białe plamy
Prowadzi: Mirosław Biełaszko
Gość: Andrzej Paczkowski (historyk, taternik)
Data emisji: 16.11.2016
Godzina emisji: 15.05
mp/mk