Edward Czerny - wybitny, ale zapomniany polski kompozytor
2014-06-27, 17:06 | aktualizacja 2014-06-27, 17:06
Edward Czerny - wyjątkowy i wybitny Polak, który stanowi pomost między tym, co działo się w polskim jazzie przed wojną i tym, co określamy dziś polską szkołą jazzu. - Przez lata brakowało mi ogniwa między tym, co przed, i tym, co po wojnie działo się w polskim jazzie. Do momentu, gdy zetknąłem się z big-bandową muzyką Edwarda Czernego - mówi w audycji "W tonacji Trójki" Michał Margański.
Posłuchaj
To trochę zapomniany artysta, którego muzyka ukazała się właśnie na szesnastej części serii Polish Radio Jazz Archives.
Edward Czerny był dyrygentem, multiinstrumentalistą, aranżerem, kompozytorem, dziennikarzem muzycznym, twórcą pierwszego polskiego bigbandu jazzowego, z którym stworzył pierwszy bebopowy utwór w demoludach.
Jego córka wspomina, że był obdarowany słuchem absolutnym, a swoje kompozycje wymyślał w bardzo nietypowy sposób. - Wsiadał do samochodu i jechał, z zawrotną szybkością, na przykład autem marki Pabieda. Mój ojciec myślał harmonicznie. Nigdy nie potrafił czegoś tylko zaśpiewać, od razu musiał mieć coś do grania. Wtedy siadał i od razu pokazywał, jak należy to opracować. Śpiewał wszystkimi głosami, nikt nie wiedział, co takiego właściwie wykonuje - mówi Emanuela Czerny.
Płytę Polish Radio Jazz Archives vol. 16 - Polish Radio Big Band można kupić tu>>>
Czerny był jednym z twórców Festiwali w Sopocie, w Opolu i w Kołobrzegu, jako ich wieloletni opiekun artystyczny, dyrygent i aranżer. Pisał i nagrywał muzykę teatralną i filmową. Z zespołami Śląsk i Mazowsze współpracował od chwili ich powstania. W Archiwach Polskiego Radia w Warszawie, Łodzi, Katowicach i Krakowie pozostawił przeszło 3000 nagrań orkiestr radiowych pod własną dyrekcją.
Od 1955 roku mieszkał w Warszawie. W latach 1955-1958 pełnił funkcję drugiego dyrygenta, a od 1959 do 1974 roku - pierwszego dyrygenta i dyrektora artystycznego popularnego big bandu, działającego pod nazwą Orkiestra Taneczna Polskiego Radia, z którym nagrał około dwóch tysięcy utworów, koncertował w całej Polsce i krajach sąsiednich. Od 1959 miał stałe audycje radiowe w Programach I i II Polskiego Radia, w których wylansował większość, nagranych pod własną dyrekcją, przebojów drugiej połowy lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.
Audycja przygotowywana jest wspólnie z Narodowym Instytutem Audiowizualnym.
Na "Kwadrans Jazzu" zapraszamy w każdy piątek o godz. 15.45.
(mp/mc)