Jak wygląda proces odzyskiwania zrabowanych dzieł sztuki? (Leniwe przedpołudnie /Trójka)
Na tropie zaginionej polskiej sztuki
2021-01-31, 12:01 | aktualizacja 2021-02-01, 13:02
Nie każdy wie, że na całym świecie znajduje się aż 63 tysiące dzieł sztuki, które zostały wywiezione z Polski, najczęściej w wyniku II wojny światowej. Niektóre z nich można zobaczyć w kalendarzu "Dzieła utracone" na 2021 rok, przygotowanym przez Wydział Restytucji Dóbr Kultury Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Tematem przewodnim są przedstawienia kobiet utrwalone w malarstwie, rysunku i rzeźbie.
Odzyskane skarby
W poszukiwaniu straconego piękna
Celem wydania tego wyjątkowego kalendarza jest nie tylko zaznajomienie Polaków z pięknem utraconych lata temu obiektów, ale i upowszechnienie ich wizerunku. Kto wie – może dzięki temu, chociaż kilka dzieł zostanie zauważonych, odnajdzie się i powróci do ojczyzny?
❗️❗️Konkurs ❗️❗️ Jednym z naszych priorytetów jest restytucja polskich dóbr kultury zagrabionych w czasie II wojny...
Opublikowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piątek, 15 stycznia 2021
To tylko jedna z niewielu metod, z których korzysta Wydział Restytucji Dóbr Kultury, bo poszukiwanie zaginionych obrazów to prawdziwa detektywistyczna praca.
– Nasze działania dotyczą całego świata. Obecnie prowadzimy ponad 80 postępowań restytucyjnych, nie tylko w krajach Unii Europejskiej, ale i za oceanem i w takich egzotycznych krajach jak Tadżykistan czy Azerbejdżan – zdradza Tomasz Śliwiński z Wydziału Restytucji Dóbr Kultury.
Posłuchaj
51:22
Dodaj do playlisty
Działanie systematyczne i szczegółowe
Grabienie polskich dzieł sztuki było działaniem systematycznym i bardzo dobrze zaplanowanym. Jak wskazuje gość "Leniwego przedpołudnia", właśnie to poniekąd pomaga w podążaniu ich tropem. – Systematyczność tych działań pozwala nam obecnie odtworzyć przebieg pewnych historii, weryfikować dokumentację, która się zachowała w polskich, czy też zagranicznych archiwach. Wydział do spraw restytucji cały czas prowadzi kwerendy polskie i zagraniczne w celu pozyskiwania coraz to nowych informacji na temat obiektów utraconych, a z kolei te informacje pozwalają nam na odszukiwanie i odzyskiwanie utraconych dzieł sztuki – mówi Tomasz Śliwiński.
Dwukrotnie zrabowany wrócił po 74 latach. Obraz Stanisława Masłowskiego Gryka ponownie w zbiorach Muzeum Narodowe w...
Opublikowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wtorek, 20 października 2020
Zadziwiające dzieje "Gryki"
Jednym z największych sukcesów Wydziału Restytucji Dóbr Kultury w minionym roku było odzyskanie powstałej w 1924 roku akwareli Stanisława Masłowskiego zatytułowanej "Gryka". Historia tego obrazu jest szczególna, ponieważ został ukradziony dwukrotnie.
– Przed II wojną światową "Gryka" znajdowała się w zbiorach Warszawskiej Zachęty. W wyniku wybuchu II wojny światowej administracja niemiecka zabezpieczyła jej zbiory, a następnie ewakuowała je do tymczasowej składnicy dzieł sztuki, skąd został wywieziony – opowiada rozmówca Anny Popek. – Udało się go odzyskać już w 1945 roku w wyniku powojennej rewindykacji prowadzonej przez polskich muzealników. Już w 1946 roku został wypożyczony przez Muzeum Narodowe w Warszawie na wyposażenie Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Od tego momentu już nigdy nie był widziany – kontynuuje.
Dzięki systemom informatycznym wydziału obraz udało się odnaleźć w jednym z warszawskich domów aukcyjnych – na szczęście zdziwiony odkryciem właściciel oddał dzieło Masłowskiego bez problemu. Obecnie obiekt znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie, a podziwiać go można już od 1 lutego.
mgr Anna Mazur "Twórczość o małej wartości jako przedmiot restytucji dóbr kultury"/Konferencja Twórczość i Normy
W audycji ponadto:
- Aktor Andrzej Masztalerz o życiu zawodowym ludzi kultury w czasie pandemii;
- Rozmowa z Tadeuszem Kucharskim, szefem Chóru Dziecięcego "Żołnierze Września 1939 Garnizonu Dęblin", który opowiedział o tym, jak powinna dbać o siebie osoba, która przeszła COVID-19.
***
Tytuł audycji: Leniwe przedpołudnie
Autorka audycji: Anna Popek
Goście: Tomasz Śliwiński (Wydział Restytucji Dóbr Kultury Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie), Andrzej Mastalerz (aktor), Tadeusz Kucharski (szef Chóru Dziecięcego "Żołnierze Września 1939 Garnizonu Dęblin")
Data emisji: 31.01.2021
Godzina emisji: 11.07
kr