Bilet do kasownika (Pora na Trójkę)
Bilet do kasownika!
2021-02-01, 07:02 | aktualizacja 2021-02-01, 21:02
Kasownik to urządzenie, z którym niemalże codziennie ma styczność większość użytkowników komunikacji miejskiej. Mało kto wie jednak, że spotykana na całym świecie maszyna została skonstruowana przez polskiego wynalazcę.
Pojawienie się w Polsce biletów było związane z powstaniem kolei w 1845 roku. – Pierwsze bilety były papierowe. Podczas kontroli konduktorzy oddzierali kawałek kartki – opowiada Hubert Bojarski, ze Stacji Muzeum w Warszawie. Z czasem podróżnych przybywało i konieczne było usprawnienie procesu. – W 1848 roku Jan Józef Baranowski, polski konduktor, wyemigrował do Francji, gdzie zaczął urzeczywistniać swoje wynalazki. Jednym z nich był kasownik. Opatentowane przez niego urządzenie nie stemplowało biletów, ale je dziurkowało. Maszyny rozpowszechniły się w naszym kraju w latach 60. Używano ich głównie w pociągach podmiejskich – dodaje.
Wciśnij przycisk – przystanki na żądanie ponownie dostępne
Zdjęcie ilustracyjne / Shutterstock "Wagon bez konduktora"
– Zdarzało się, że gdy w tramwajach montowano pierwsze kasowniki, w oknach widniał napis "wagon bez konduktora" – opowiada z uśmiechem Dariusz Walczak, specjalista ds. historii ze stowarzyszenia Tramwaje Warszawskie. – Urządzenia były bardzo prymitywne. Obrazowo można powiedzieć, że była to skrzynia z wywalonym jęzorem. Wsuwało się do niej bilet, a kasownik miał go podstemplować. Niestety nie wszystko działało tak, jak zakładano. Tusz wylewał się na podłogę, na ludzi i na sam bilet, a wybita data była na ogół zupełnie nieczytelna. Kasowniki zaczęto więc poprzerabiać na dziurkacze. W latach 70. komunikację miejską zawojowali tzw. jednoręcy bandyci, czyli kasowniki z rączką z boku. Można było przedziurkować w nich nawet kilka biletów naraz. Funkcjonowały długo, bo aż do lat 90. Zastąpiły je nowe, węższe urządzenia elektroniczne. Ich działanie ma drugie dno. Zastosowany w nich system pomaga mierzyć przepływ pasażerów i wspomaga działanie transportu publicznego – podkreśla.
Posłuchaj
2:56
Dodaj do playlisty
Jan Józef Baranowski – polski ekonomista, finansista, szlachcic, językoznawca i inżynier. Autor wynalazków z dziedziny kolejnictwa, łączności, rachunkowości i maszyn liczących. Do jego wynalazków należą m.in. semafor, gazomierz oraz maszyna do głosowania.
JAN JÓZEF BARANOWSKI - polskaswiatu.pl /Polska Światu kropka pl
***
Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzi: Łukasz Ciechański
Autor materiału reporterskiego: Piotr Żułnowski
Data emisji: 01.02.2021
Godzina emisji: 7.21
zch