Parentyfikacja – czym charakteryzuje się to zjawisko? (Pora na Trójkę)
Rodzic swoich rodziców, czyli dziecko sparentyfikowane
2021-08-30, 07:08 | aktualizacja 2021-08-30, 12:08
Każdy rodzic cieszy się, gdy jego dziecko mimo młodego wieku cechuje się wyjątkową odpowiedzialnością i empatią. Istnieje jednak granica, po której przekroczeniu dziecko przestaje być dzieckiem, co prowadzi do dużych emocjonalnych obciążeń w późniejszym życiu. W psychologii takie maluchy są określane mianem dzieci sparentyfikowanych.
"Strefa rodzica". Edukacja finansowa dzieci
Za dużo odpowiedzialności, za mało gratyfikacji
Jak wyjaśnia psycholog dziecięcy Renata Sikorska, do pewnego rodzaju traumy u dziecka może prowadzić długotrwałe poczucie odpowiedzialności, jaką przyjmuje ono w stosunku do swoich rodziców czy rodzeństwa, połączone z brakiem wynagrodzenia za swoje poświęcenie.
– To, że uczymy dzieci pewnych zachowań, jak odpowiedzialność czy empatyzowanie, jest w porządku. Wszystko zależy od tego, czy dajemy im gratyfikację, czyli doceniamy to, co one wykonują. Jeżeli dziecko nie jest w stanie zidentyfikować sytuacji jako trudnej, odnosi to do siebie jako brak umiejętności – dodaje.
Posłuchaj
3:10
Dodaj do playlisty
Zamiana ról
Do sparentyfikowania dziecka doprowadzają dorośli ambitni i o wysokich wymaganiach, ale przede wszystkim rodzice borykający się z wszelkiego rodzaju uzależnieniami, którzy, zajęci swoim nałogiem, zrzucają odpowiedzialność za prowadzenie domu na dzieci. Jest to scenariusz, który powtarza się niezwykle często. Skąd to wynika?
– Rodzina, tak jak i natura, nie lubi pustki – mówi Robert Banasiewicz, pedagog i terapeuta uzależnień. – System, czyli rodzina, to coś, co ma ogromną energię. Jeżeli któraś rola jest zaniedbana, ktoś tę rolę musi wypełnić. System do tego wypełnienia powybiera sobie innych, na przykład dzieci – wskazuje specjalista.
"Każdy woli coś innego"
Zakładając jednak, że dziecko wychowuje się w dobrze funkcjonującej rodzinie, jakie obowiązki powinno przejmować, by rozwijało się prawidłowo? – Stawianie za dużych celów powoduje, że dziecko się zniechęca – podkreśla psycholog dziecięcy Aleksandra Pronobis-Polatyńska. – To ważne, żeby tym się podzielić na zasadzie "komu jest do czego bliżej". Na przykład ja nie lubię zmywać, ale mogę odkurzać. Każdy woli coś innego. Podobnie jest z dzieckiem. Ono nie wszystko może lubić, ale coś może sprawiać mu ogromną frajdę – tłumaczy.
SHUS - Wykład:"Parentyfikacja - doświadczenie odwrócenia ról w rodzinie...." - mgr Barbara Chojnacka/Wydział Humanistyczny
***
Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzi: Łukasz Ciechański
Autor materiału reporterskiego: Paweł Turski
Data emisji: 30.08.2021
Godzina emisji: 7.39
kr