Henryk Sienkiewicz po godzinach. Wystawa "Zapiski w szufladzie"

– Życie Sienkiewicza było mocno związane z malarstwem. Trudno znaleźć malarza tamtego okresu, którego nie łączyłyby wspólne sprawy z pisarzem. Czasem była to przyjaźń, innym razem sprawy społeczne czy biznesowe. Wizerunki Sienkiewicza tworzyli głównie jego przyjaciele. Na pierwszy plan wysuwa się tutaj Kazimierz Pochwalski, który jest autorem przynajmniej siedmiu portretów pisarza. Pod tym względem jest rekordzistą. Kilka z wizerunków zachowało się do tej pory, a jeden oglądać można na zorganizowanej przez nas wystawie – mówił Łukasz Wojtczak, kurator wystawy.

Posłuchaj

9:22

Wystawa poświęcona prywatnemu życiu Henryka Sienkiewicza. "Zapiski w szufladzie" (Trójka przed południem)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Zapiski

– W toku przygotowań do wydarzenia udało nam się skontaktować z rodziną Kazimierza Pochwalskiego. Odkryliśmy wspomnienia malarza, które ku naszemu zaskoczeniu zatytułowane zostały "Kazimierz Pochwalski. O tym jak poznałem Henryka Sienkiewicza". Trafiła nam się niespodzianka. Malarz wspomina Sienkiewicza na kilku stronach zapisanych ręcznie. Odnaleźliśmy w tych zapiskach wiele ciekawych informacji, które dotyczą spraw codziennych. Wiemy, że panowie poznali się przypadkowo w 1883 roku podczas wystawy zorganizowanej w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Tam Pochwalski prezentował swoje prace jako młody twórca. Sienkiewicz zwrócił na niego uwagę i niedługo później poprosił o sportretowanie jego pierwszej żony, Marii. Od tego rozpoczęła się ich przyjaźń – wyjaśniał kurator.

Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku / Świętokrzyskie Travel

Sienkiewicz – Pochwalski

– Odkryliśmy, że portret Marii w całości nie powstał po jej śmierci. Żona pisarza zmarła młodo, w wielu 31 lat, na gruźlicę. Pochwalski miał jednak okazję ją poznać. Rozpoczął prace za jej życia. We wspomnieniach znaleźliśmy informacje, że panowie spędzali czas wspólnie, uczestnicząc w salonach artystycznych, bywając w towarzystwie i wzajemnie interesując się wykonywaną pracą. Sienkiewicz często odwiedzał Pochwalskiego w krakowskiej pracowni. Opowiadał, że nie robi kopii swoich dzieł i od razu pisze "na czysto". Miał też nosić przy sobie walizkę pełną książek historycznych. Jak się okazuje, robił notatki i tworzył w różnych miejscach. W tamtym czasie Sienkiewicz często się przemieszczał i sporo podróżował. Takie mobilne biuro miało zapewnić mu warunki do pracy – opowiadał gość "Trójki przed południem". 

Pałacyk Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku / Muzeum Narodowe w Kielcach 

Sienkiewicz – Siemiradzki

– Relacja Sienkiewicza z pozostałymi malarzami, ujętymi na wystawie, nie jest mniej ciekawa. Łączyły ich sprawy wyjątkowe. Siemiradzki dzielił z pisarzem zamiłowanie do spraw antycznych. Przez jakiś czas mieszkał w Rzymie i to on stał się przewodnikiem Sienkiewicza po mieście. Zabrał go też do kościółka Domine Quo Vadis, który powstał w miejscu, w którym świętemu Piotrowi miał ukazać się Jezus. To właśnie ta historia zainspirowała Sienkiewicza do napisania powieści. Ciekawą rzeczą jest, że w pewnym momencie doszło do konfliktu pomiędzy artystami. Zastanawiali się, który z nich popełnił plagiat względem drugiego. Prawdopodobnie obaj w swoich dziełach inspirowali się książką "Antychryst" – powiedział Łukasz Wojtczak. 

***

Tytuł audycji: Trójka przed południem
Prowadzi: Katarzyna Cygler
Gość: Łukasz Wojtczak (kurator wystawy "Zapiski w szufladzie")
Data emisji: 24.08.2021
Godziny emisji: 09.30, 09.38

zch/kr