Strona główna - Katyń - polskieradio.pl

zagranica / external

Section00

Section04

"Via Crucis"

00:00

08:22

"Via crucis" - epitafium Eugeniusza Rudnika skomponowane w 1990 roku, poświęcone pamięci polskich oficerów zamordowanych w kwietniu i w maju 1940 roku przez NKWD i pogrzebanych we wsi Katyń koło Smoleńska.

"Tatusiu kochany, najdroższy, czemu nie wracasz..."Katyń, Charków, Miednoje, Bykownia... Tragedia, która dotknęła cały polski naród. Zbrodnia, która pochłonęła 21 857 ofiar. Planowa eksterminacja polskiej inteligencji. Żołnierze, urzędnicy, literaci, matematycy, księża, policjanci, pogranicznicy, lekarze, adwokaci, inżynierowie, poeci, naukowcy... Zabijano strzałem w tył głowy, z rękoma związanymi za plecami, z ustami zakneblowanymi trocinami.więcej

Section06

Czapski - świadek Katynia Generał Władysław Anders mianował Józefa Czapskiego "szefem poszukiwań żołnierzy i oficerów zaginionych". Posłuchaj, jak przebiegała jego misja w latach 1941-1942.

W Starobielsku

O pobycie w Starobielsku, atmosferze panującej w obozie i nadziei na uwolnienie z rąk Sowietów.

00:00

06:57

W armii Andersa

Zwolnienie z obozu, spotkanie z Władysławem Andersem. Rozkaz generała o rozpoczęciu poszukiwań zaginionych oficerów.

00:00

05:45

W drodze do Moskwy

Podróż do Moskwy i próba spotkania z Ławrientim Berią, szefem NKWD.

00:00

10:34

W kazachstańskim Czkałowie

Spotkanie z komendantem GUŁagu gen. Wiktorem Nasiedkinem, próba wydobycia informacji o polskich jeńcach.

00:00

09:00

W poszukiwaniu oficerów

Wizyta w moskiewskim NKWD, brak informacji o zaginionych polskich oficerach. Fiasko poszukiwań.

00:00

19:09

więcej

Section08

Katyńskie biografie Radiowy cykl Edyty Poźniak i Witolda Banacha. Autorzy audycji spotkali się z rodzinami ofiar zbrodni katyńskiej. Prezentujemy zapis ich rozmów nagranych w 2010 roku.

Kapitan Jakub Wajda

- O tym co się stało z moim ojcem dowiedzieliśmy się z niemieckich gazet, z listy nazwisk oficerów wydobytych z grobu – opowiadał Andrzej Wajda (PR, kwiecień 2010)

00:00

03:03

Podporucznik Maksymilian Edward Białowiejski

- Ojciec dostał powołanie do Równego, bo był ułanem krechowieckim. Z mamą odwiozłam mego tatę na stację - wspominała Taida Białowiejska. (PR, 13.04.2010)

00:00

03:09

Porucznik Stanisław Felicki

- Ostatni raz widzieliśmy ojca w nocy 9 września 1939. Pamiętam go odchodzącego szosą, widać było, że się modlił - opowiadał Stanisław Felicki. (PR, 9.04.2010)

00:00

03:11

Porucznik Stanisław Sobolewski

- Prosiłam ojca, żeby został. Odpowiedział: "córeczko, ja jestem oficerem i mam swój przydział, ale my jeszcze się spotkamy" – mówiła Teresa Gładkowska. (PR, 8.04.2010)

00:00

03:02

Kapitan Zygmunt Szklarzewski

- Strona sowiecka na procesie w Norymberdze, przypisując ten mord Niemcom, przyznała, że był to mord ludobójczy - wspominała córka Maria Szklarzewska. (PR, 5.04.2010)

00:00

03:15

Major Rudolf Geyer

- Nie pamiętam, co ojciec powiedział do nas, ale wiem, że do mamy powiedział: "Bądź dzielna" - wspominają córki majora - Jadwiga Strąk i Krystyna Geyer. (PR, 6.04.2010)

00:00

03:06

Kapitan Maksymilian Zagierski

- Ojciec był moim przyjacielem i brakowało mi go przez całe życie. Mama nie wierzyła, że zamordowali go Rosjanie - mówił Przemysław Zagierski (PR, 15.04.2010)

00:00

03:01

Prokurator Władysław Zajączkowski

- Nam nie wolno było mówić o Katyniu. W życiorysie pisało się: "Urzędnik sądowy, zginął w czasie wojny" - wspominał syn, Andrzej Zajączkowski. (PR, 4.04.2010)

00:00

03:10

Porucznik Leon Hofman

- Długo myślałem, że może on żyje, że może wróci skoro nie ma go na żadnej liście zamordowanych w Charkowie - opowiadał syn, Grzegorz Hofman. (PR, 18.04.2010)

00:00

03:05

Porucznik Czesław Wolański

- Nie mam nic, co dotyczyłoby stryja. Kartki z Kozielska nie doszły, a zdjęcia i listy spłonęły w Powstaniu Warszawskim - powiedział Ludwik Wolański. (PR, 17.04.2010)

00:00

03:07

Podporucznik Stanisław Dionizy Dela

- Nie wiadomo było, co stało się z ojcem. Mieliśmy nadzieję, że żyje. Ciągle na niego czekałam, wyobrażałam sobie, że wróci - mówiła Zofia Stawowczyk. (PR, 19.04.2010)

00:00

03:09

Podpułkownik Borys Fournier

- Z Kozielska przyszło kilka kart. Wiedzieliśmy, że zima była wtedy ostra. Ojciec prosił o suchary, o sweter - wspominała Maria Fournier-Buńda. (PR, 20.04.2010)

00:00

03:17

Podporucznik Franciszek Kacprzak

- Brat napisał tylko raz do żony z obozu w Kozielsku, że bardzo tęskni i że pewnie niedługo już będą razem - słyszymy we wspomnieniu Tadeusza Kacprzaka. (PR, 8.05.2010)

00:00

03:20

Porucznik Adam Sułkowski

- Nie mogę się z tym pogodzić, przecież nie byliśmy w stanie wojny z Rosją. Rosjanie nie cierpieli wolnych narodów - komentowała żona Danuta Kraczkiewicz. (PR, 3.04.2010)

00:00

03:06

Kapitan Edward Łopatto

- Przyszli po ojca nad ranem, ja wtedy spałem. Powiedzieli, że zabierają go tylko na chwilę. I tak kontakt z ojcem się urwał - mówił Janusz Łopatto. (PR, 7.05.2010)

00:00

02:59

Kapitan Ludwik Pieńkowski

- Ostatnie słowa, jakie usłyszałem od ojca brzmiały: "Tadeusz, opiekuj się matką". Potem już o ojcu nie wiedziałem nic - wspominał Tadeusz Pieńkowski. (PR, 1.05.2010)

00:00

03:19

Porucznik Wincenty Wołk

- Katyń zaważył na całym moim życiu. Nie mogę zrozumieć tego mordu. Wcale nie myślę im wybaczać - powiedziała Ojcumiła Wołk, żona Wincentego. (PR, 30.04.2010)

00:00

03:16

Kapitan Antoni Brodnicki

- Twarzy ojca nie pamiętam. Pamiętam, jak mnie brał na kolana. Potem mi tego brakowało - mówiła Maria Brodnicka, córka oficera zamordowanego w Charkowie. (PR, 29.04.2010)

00:00

03:20

Pułkownik Konstanty Drucki-Lubecki

- Ojciec zamykał się w gabinecie i studiował historię. Bardzo go kochałam. Jedyną pamiątką po nim jest list z października 1939 - mówiła Teresa Dangel. (PR, 28.04.2010)

00:00

03:14

Porucznik Stanisław Jakubicz

- Podczas ekshumacji grobów w Katyniu w 1943 roku znaleziono szczątki ojca, jego dowód osobisty, rzeczy, notatki - wspominał Andrzej Jakubicz. (PR, 27.04.2010)

00:00

03:11

więcej

Pierwsze ekshumacje w Katyniu - marzec 1943

Józef Mackiewicz "Sprawa mordu katyńskiego"

Section10

Z Archiwum Polskiego Radia

Dokumenty katyńskie

Czy istnieje szansa na uzyskanie od Rosji wszystkich dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej? Rozmowa Roberta Kantereita z Witoldem Wasilewskim z IPN. (PR, 9.04.2010)

00:00

05:06

Prawda i pojednanie?

- W powszechnej świadomości Rosjan Katyń nie funkcjonuje - audycja Ernesta Zozunia o polsko-rosyjskim sporze wokół mordu na polskich oficerach w Katyniu. (PR, 7.04.2010)

00:00

07:51

W 70. rocznicę zbrodni katyńskiej

Rozmowa Marcina Zaborskiego z historykami - Andrzejem Krzysztofem Kunertem i Maciejem Korkuciem oraz z socjologiem Andrzejem Szpocińskim. (PR, 6.04.2010)

00:00

40:21

"Janka. Anatomia zbrodni"

Reportaż Bożeny Falkowskiej o porucznik Janinie Lewandowskiej, córce generała Józefa Dowbor-Muśnickiego, jedynej kobiecie zamordowanej w Katyniu. (PR, 3.11.2008)

00:00

14:59

Prawda wydobywana z ziemi

- Byłem świadkiem otwarcia pierwszej zbiorowej mogiły i wydobycia pierwszych szczątków z grobów w Miednoje - mówił Stanisław Mikke. (PR, 29.03.2005)

00:00

14:05

"Katyń do dziś jest problemem Rosjan"

- Większe otwarcie w sprawie katyńskiej może być miernikiem stopnia demokratyzacji Rosji - powiedział Janusz Kurtyka, prezes IPN w 70. rocznicę zbrodni. (PR, 8.04. 2010)

00:00

11:25

Historia pewnego listu

- List ten pisał ojciec 29 listopada 1939 roku w Kozielsku - wspomnienia Alicji Patey-Grabowskiej, córki oficera zamordowanego w Katyniu. (PR, 2004)

00:00

29:33

Śladami więźniów Ostaszkowa

- W Miednoje spoczywają ci, których uwięziono w Ostaszkowie. Zabili ich Rosjanie, bo wojska niemieckie nigdy tu nie dotarły - mówił Stanisław Mikke. (PR, 29.03.2005)

00:00

14:30

Polskie drogi

- Przetrwałem, mimo że ojciec zginął w Katyniu - mówił Wiesław Adamczyk, autor książki "Kiedy Bóg odwrócił wzrok" w rozmowie z Dariuszem Bugalskim. (PR, 2010)

00:00

46:06

Setki czaszek, sterty zrudziałej odzieży

Stanisław Mikke opowiada o swoich doświadczeniach związanych z udziałem w ekshumacjach prowadzonych w latach 90. XX wieku w Charkowie i Miednoje. (PR, 29.03.2005)

00:00

15:08

Cztery bratnie mogiły

- Szukaliśmy mogił 4,5 tysiąca oficerów zamordowanych w 1940 roku - Stanisław Mikke opowiada o pierwszych polskich pracach ekshumacyjnych w Katyniu. (PR, 29.03.2005)

00:00

15:23

"Tajemnica czaszki z Katynia"

- Widziałem tysiące trupów ubrane w polskie mundury z premedytacją pomordowanych strzałem w tył głowy - słyszymy w reportażu Anny Sekudewicz. (PR, 17.09.2007)

00:00

42:45

Ocalony z Ostaszkowa

- Ojciec był pewien, że koledzy, którzy z nim byli w Ostaszkowie zginęli w Katyniu - wspominała córka Stefana Suchego w audycji Barbary Grębeckiej. (PR, 9.09.1990)

00:00

24:56

"Prawda upokorzona"

Audycja Barbary Grębeckiej. Dramatyczna droga ku prawdzie w sprawie mordu w Katyniu w 1940 roku, zmagania z rosyjską prokuraturą, komentarze historyków. (PR, 7.04.2006)

00:00

18:57

Ostatnia ofiara Katynia

- On by żył do dzisiaj, gdyby nie zaangażował się tak w sprawę katyńską - wspomnienie o księdzu Stefanie Niedzielaku, współzałożycielu Rodzin Katyńskich. (PR, 17.11.1992)

00:00

14:19

Prawda ukrywana przez lata

- W naszej wiedzy na temat zbrodni katyńskiej są bardzo wyraźne luki - mówił historyk prof. Wojciech Materski. Audycja dokumentalna Barbary Grębeckiej. (PR, 24.11.2003)

00:00

29:44

Ks. Zdzisław Peszkowski - cudem ocalony

Rozmowa z kapelanem rodzin katyńskich ks. Zdzisławem Peszkowskim o pierwszych transportach śmierci z polskimi jeńcami przetrzymywanymi w obozach ZSRS. (PR, 9.04.2005)

00:00

12:31

Józef Janik - policjant z Blachowni

Tomasz Janik opowiada o tym, jak odnalazł nazwisko dziadka na liście NKWD. Do dziś jednak nie poznał miejsca jego pochówku. Audycja Barbary Grębeckiej. (PR, 1.11.2000)

00:00

07:31

Katyńska lampka pamięci

- Mój ojciec, Alfred Sobczuk był lekarzem, kapitanem zagarniętym razem ze szpitalem wojskowym - opowieści dzieci oficerów zamordowanych w 1940 przez NKWD. (PR, 1.11.2000)

00:00

09:39

"Sprawa mordu katyńskiego"

- Mackiewicz napisał nie tylko rzecz o katyńskiej zbrodni, ale przenikliwą pracę o istocie komunizmu - mówiła Anna Lisiecka, autorka audycji. (PR, 6.04.2010)

00:00

46:41

więcej

Z Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa

Stalin: może uciekli do Mandżurii

Gen. Władysław Anders, gen. Tadeusz Bór-Komorowski i Józef Czapski mówią o poszukiwaniach oficerów i kłamstwach Sowietów na temat zbrodni katyńskiej. (BBC, 1951)

00:00

16:59

Historyczna wizyta

Kazanie ks. prałata Zdzisława Peszkowskiego, byłego więźnia obozu w Kozielsku, wygłoszone podczas pierwszej wizyty polskiego prezydenta w Katyniu. (RWE, 23. 05.1992)

00:00

15:34

W Kozielsku

Władysław Cichy opowiada o aresztowaniu przez Armię Czerwoną we wrześniu 1939 roku, pobycie w Kozielsku i atmosferze jaka panowała w obozie. (RWE, kwiecień 1960)

00:00

15:15

Świadkowie ekshumacji

Dr Hieronim Bartoszewski z PCK i Dunka, dr Helge Tramsen wspominają prace niemieckiej komisji powołanej w 1943 roku do zbadania zbrodni w Katyniu. (RWE, brak daty)

00:00

07:40

Cudem ocalały

Wspomnienia prof. Stanisława Swianiewicza, jedynego ocalałego więźnia z transportu polskich oficerów do Katynia. (RWE, kwiecień 1960)

00:00

12:31

Alianci wobec zbrodni

- Jest zastanawiające, dlaczego rząd brytyjski przez 40 lat nie zajął wyraźnego stanowiska w sprawie Katynia – komentarz historyka Normana Daviesa. (BBC, 8.07.1988)

00:00

03:01

Zapiski z Katynia

"Wcześniej czy później muszą nas wypuścić i wtedy wrócę do ciebie Marysieńko" - pisał Dobiesław Jakubowicz. Jego pamiętnik znaleziono w czasie ekshumacji. (RWE, 1989)

00:00

17:14

Komunistyczna propaganda o Katyniu

W PRL nazwa Katyń była słowem tabu, a partia, rząd, cenzura i środki przekazu otrzymywały tajne instrukcje, żeby rozpowszechniać radziecką wersję zbrodni. (RWE, 1988)

00:00

19:05

Świadectwa pomordowanych

Zapiski z kalendarzy, zeszytów i notesów znalezionych w 1943 roku w kieszeniach mundurów i w butach ofiar mordu w Katyniu. Audycja Jana Andrzeja Stepka. (RWE, 1989)

00:00

11:58

Złudna nadzieja wolności

"Dziś wyjechał pierwszy transport. Mówią, że do końca miesiąca wszystkich wywiozą" - pisał 3 kwietnia 1940 Kazimierz Szczekowski. Zginął w Katyniu. (RWE, 1989)

00:00

13:33

Skazani, by żyć

Audycja Jana Andrzeja Stepka na temat indoktrynacji prowadzonej przez NKWD wśród polskich jeńców, przebywających w Kozielsku i innych sowieckich obozach. (RWE, 1989)

00:00

12:02

Pamiętnik znaleziony w Katyniu

"Wiadomości z Zachodu coraz lepsze, prędzej się to wszystko skończy i będziemy wolni" - czytamy w zapiskach Dobiesława Jakubowicza ze stycznia 1940 roku. (RWE, 1989)

00:00

12:38

Notatnik z koperty 0873

"Zebrało się nas półtora tysiąca oficerów" - z zapisków Tomasza Siwickiego, ofiary katyńskiego mordu. Transport z obozu przejściowego i pobyt w Kozielsku. (RWE, 1989)

00:00

11:44

Mord w Katyniu

Audycja Piotra Załuskiego o zbrodni katyńskiej - wspomnienia prof. Stanisława Swianiewicza i rozmowa z prof. Januszem Zawodnym, autorem książki "Katyń". (RWE, 15.10.1989)

00:00

21:57

Dzieje sprawy katyńskiej

Audycja historyczna Witolda Pronobisa i Jana Stępka nadana w 50. rocznicę zbrodni katyńskiej - fakty, dokumenty, wspomnienia świadków. (RWE, 15.04.1990)

00:00

48:23

Katyń, krwawa karta historii

- Dla Polaków dzień ujawnienia rozkazu Stalina stałby się dniem wybaczenia i otwarłyby się wrota pojednania polsko-rosyjskiego - mówił Leopold Unger. (RWE, 20.10.1992)

00:00

01:48

Człowiek, który widział Katyń

- Widok był przerażający - rozkopane groby, a w nich warstwy ciał - wspominał oficer armii amerykańskiej, którego Niemcy przywieźli do Katynia. (RWE, 5.03.1989)

00:00

28:21

Najpilniej strzeżona tajemnica Kremla

- Władcy dzisiejszej Rosji nie chcą ujawnić odpowiedzialności za ten mord – mówił Włodzimierz Odojewski o blokowaniu dostępu do dokumentów o Katyniu. (RWE, 28.06.1992)

00:00

14:44

Kto hamuje śledztwo katyńskie?

- Prawda w sprawie katyńskiej należy się zarówno ofiarom jaki i ich rodzinom - felieton Włodzimierza Odojewskiego. (RWE, 28.10.1990)

00:00

14:02

Przeżyli tylko ci z Grabowca

Rozmowa Andrzeja Mietkowskiego z Józefem Czapskim i i prof. Stanisławem Swianiewiczem, oficerami, którzy przeżyli sowiecką niewolę w obozie w Grabowcu. (RWE, 14.04.1985)

00:00

34:58

więcej

Wirtualny spacer po Muzeum Katyńskim

Section14

Katyń Pamiętajmy - Uczcijmy Pamięć Bohaterów 9-10 listopada 2007 na placu Marszałka Piłsudskiego w Warszawie odbył się uroczysty apel poległych. Odczytano 14 tysięcy nazwisk ofiar zbrodni katyńskiej, awansowanych na wyższe stopnie wojskowe i służbowe przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

00:00

08:47

więcej dźwięków

Section20