232 lata temu wybuchła wojna w obronie Konstytucji 3 maja 18 maja 1792 roku wojsko Imperium Rosyjskiego, liczące blisko 100 tysięcy żołnierzy, wkroczyło na teren Rzeczpospolitej. W ten sposób rozpoczął się polsko-rosyjski konflikt zbrojny, który do historii przeszedł pod nazwą "wojny w obronie Konstytucji 3 maja". Jego konsekwencją było unieważnienie ustawodawstwa Sejmu Wielkiego oraz II rozbiór Polski. Zobacz więcej na temat: historia Polski t rozbiory Polski t konstytucja 3 maja t Rosja t Stanisław August Poniatowski t
Wojna siedmioletnia. Pierwsza wojna światowa Konflikt między europejskimi potęgami zdominował początek drugiej połowy XVIII wieku. Z popiołów wojny wyłoniło się pierwsze światowe supermocarstwo - Wielka Brytania. Zobacz więcej na temat: Austria t Francja t HISTORIA t Rosja t Wielka Brytania t
Hermann von Salza - twórca potęgi zakonu krzyżackiego 785 lat temu zmarł Hermann von Salza, wielki mistrz zakonu krzyżackiego, uważany za jego najwybitniejszego przywódcę. Paradoksalnie, choć to on położył podwaliny pod powstanie państwa krzyżackiego w Prusach, sam nigdy nie zobaczył tych ziem. Zobacz więcej na temat: Krzyżacy t średniowiecze t HISTORIA t Węgry t krucjata t
Konfederacja barska. Żałosne skutki szlachetnego zrywu Ten zbrojny związek przedstawicieli stanu szlacheckiego był pierwszym w Polsce powstaniem narodowym - taką opinię o konfederacji barskiej ma część historyków. Została ona zawiązana w podolskim Barze 256 lat temu, 29 lutego 1768 roku. Zobacz więcej na temat: Austria t HISTORIA t historia Polski t Rosja t Stanisław August Poniatowski t
Cud domu brandenburskiego. Wydarzenie, które ocaliło Prusy Ocalenie Prus przed niechybną klęską przez jej największego wroga jest jednym z dowodów na to, że kaprysy jednostek mogą kształtować historię w równej mierze, co wielkie procesy polityczne, społeczne i gospodarcze. Zobacz więcej na temat: HISTORIA t Rosja t Austria t
Fenomen sukcesu zrywu Wielkopolan. "Powstańcy byli świetnie przygotowywani do walk" O uroczystościach obchodów 105. rocznicy powstania wielkopolskiego w Poznaniu, oraz źródłach sukcesu Wielkopolan na drodze do odzyskania niepodległości, mówi Marcin Wiśniewski. Zobacz więcej na temat: POLSKA t Poznań t powstanie wielkopolskie t Wielkopolska t I wojna światowa t
Jak Śląsk wpadł w ręce Prus? Konflikt trwał 20 lat 283 lata temu, 16 grudnia 1740 roku, wojska pruskie wkroczyły na ziemie śląskie, będące wówczas częścią monarchii Habsburskiej. W ten sposób zaczęła się trwająca z przerwami ponad dwie dekady rywalizacja o ten region. Starcie prusko-austriackie stało się nawet pretekstem rozpętania rywalizacji o zasięgu światowym. Zobacz więcej na temat: HISTORIA t Austria t Niemcy t Śląsk t Śląsk Górny t śląsk Cieszyński t Kłodzko t
Biskup Chrystian z Oliwy. Wróg numer jeden Krzyżaków Pierwszy i jedyny biskup misyjny Prus był kluczowym graczem w rywalizacji o władzę na tych terenach. Nie tylko zręcznie lawirował między polskimi książętami i Krzyżakami, ale z konsekwencją realizował własny, ambitny projekt polityczny. Jego niespodziewana śmierć, 4 grudnia 1245, przyczyniła się do zmiany układu sił w regionie, którego dzieje wpłynęły na historię Polski i Europy. Zobacz więcej na temat: HISTORIA t Krzyżacy t średniowiecze t Kościół t Grudziądz t Chełmno t
"Wszystko na darmo" i "Toń". Prusy Wschodnie literacko sportretowane W tym wydaniu "Czytelni" omawialiśmy książki "Wszystko na darmo" Waltera Kempowskiego i "Toń" Ishbel Szatrawskiej. Gośćmi audycji byli Magdalena Mikołajczuk i Piotr Kofta. Zobacz więcej na temat: literatura t Ishbel Szatrawska t Małgorzata Szymankiewicz t Piotr Kofta t Magda Mikołajczuk t Dwójka t KULTURA t KSIĄŻKA t
Traktaty welawsko-bydgoskie. Przyszły zaborca wybija się na niezależność - Traktat był jedną z największych klęsk dyplomatycznych w dziejach nowożytnej Polski. Rzeczpospolita straciła wszelką zwierzchność nad Prusami Książęcymi. Kleszcze Brandenburskie jeszcze mocniej zacisnęły się wokół Pomorza Gdańskiego i ujścia Wisły – wskazywała historyk prof. Teresa Chynczewska-Hennel na antenie Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA t potop szwedzki t Branderburgia t
Bitwa narodów pod Lipskiem. Zmierzch Bonapartego W rozpoczętych 16 października 1813 roku czterodniowych zmaganiach nad Elsterą załamała się ostatecznie napoleońska potęga. Cesarza Francuzów opuścili wszyscy sojusznicy - poza Polakami, którzy za wierność zapłacili olbrzymią cenę Zobacz więcej na temat: HISTORIA t Napoleon Bonaparte t Napoleon_Bonaparte t Niemcy t Francja t Józef Poniatowski t Lipsk t Rosja t Austria t
Bitwa pod Prostkami i Tatarzy, którzy plądrowali Prusy Zwycięstwo nad wojskami szwedzkimi i brandenburskimi było całkowite, ale następstwem starcia był nie tylko sukces militarny. Po rozgromieniu przeciwnika sprzymierzone z wojskami litewskimi zagony tatarskie zaczęły niebagatelną grabież. Zobacz więcej na temat: HISTORIA t potop szwedzki t Rzeczpospolita t Radziwiłłowie t Bogusław Radziwiłł t Mazury t
Sejm Rozbiorowy i jego skutki - Sejm od samego początku został uznany jako skonfederowany. Wykorzystano sytuację, że do takiego sejmu mogli dołączyć tylko Ci, którzy popierali konfederację, a więc zamierzenia organizatorów sejmu – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Jacek Staszewski. 250 lat temu, 30 września 1773 roku, obradujący w Warszawie Sejm ratyfikował traktaty rozbiorowe. Zobacz więcej na temat: Austria t HISTORIA t Rosja t rozbiory Polski t Rzeczpospolita t Sejm t Stanisław August Poniatowski t Tadeusz Reytan t
Święte Przymierze – hipokryci na straży starego porządku - Kongres wiedeński nie oznaczał tylko stworzenia nowego ładu geopolitycznego w Europie. Jego architekci chcieli cofnąć koło historii i wraz z klęską Napoleona pogrzebać idee, które jego armia rozprzestrzeniła po niemal całym kontynencie – wyjaśniał prof. Rafał Habielski na antenie Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA t Rosja t Austria t rozbiory Polski t
"Pan N.", czyli jak Norwid nie został rosyjskim szpiegiem Epoka politycznych niepokojów w Europie lat 40. XIX wieku w przedziwny sposób zbiegła się z młodością Cypriana Kamila Norwida. W dzień 202. rocznicy urodzin poety, przypominamy pewien brzemienny w skutki epizod jego biografii. Zobacz więcej na temat: Cyprian Kamil Norwid t Zygmunt Krasiński t Berlin t Bruksela t Moskwa t Paryż t Warszawa t Poznańskie t Śląsk t historia Polski t HISTORIA t Rosja t literatura t KSIĄŻKA t KULTURA t
Pierwsze było francuskie Lourdes, 20 lat później Matka Boska objawiła się w Gietrzwałdzie Objawienia gietrzwałdzkie trwały od 27 czerwca do 16 września 1877 roku. Matka Boska ukazała się 160 razy. Nigdzie indziej na świecie objawienia nie powtarzały się tak często. Zobacz więcej na temat: HISTORIA t religia t Warmia t POLSKA t objawienia fatimskie t Kościół katolicki t
Cyrkowy wóz Drzymały. Symbol walki z germanizacją Walka Drzymały o możliwość zbudowania domu, a zwłaszcza wykorzystywanie przezeń luk w prawie pruskim stały się głośne nie tylko w Polsce. Głos w jego sprawie zabierali m.in. Maria Konopnicka, Henryk Sienkiewicz i Bolesław Prus, a także Lew Tołstoj. Michał Drzymała zmarł 87 lat temu, 25 kwietnia 1937. Zobacz więcej na temat: Bolesław Prus t HISTORIA t Maria Konopnicka t POLSKA t historia Polski t
Traktat Loewenwolda – trzy orły rozszarpują Rzeczpospolitą - Trzy czarne orły obsiadły Polskę niczym kruki – mówił prof. Paweł Wieczorkiewicz o przymierzu zawartym przez przyszłych zaborców w audycji "Piękny i bestia" Arkadiusza Ekierta. Zobacz więcej na temat: rozbiory Polski t Rzeczpospolita t HISTORIA t historia Polski t Rosja t Austria t