Polskie Radio
Section05
Paryska "Kultura"

Konstanty "Kot" Jeleński. Największy ambasador polskiej kultury

- Przyjaciel wielkich artystów. Nowoczesny intelektualista krążący na paryskich salonach i dyskotekach z lekko ironicznym uśmiechem - mówił o nim w radiowej audycji Wojciech Karpiński. Konstanty Jeleński - znakomity eseista i krytyk, żołnierz I Dywizji Pancernej gen. Maczka, współpracownik paryskiej "Kultury" - zmarł 37 lat temu, 4 maja 1987 roku.
Zobacz więcej na temat:  Konstanty Jeleński Jerzy Giedroyc Józef Czapski Czesław Miłosz Witold Gombrowicz Paryż Francja

Józef Czapski. Pisał prawdę o "nieludzkiej ziemi", malował nieuchwytne życie

Był wielkim malarzem. Świetnym eseistą, znawcą literatury i sztuki. Współtworzył paryską "Kulturę". Więziony w Starobielsku i cudem ocalony świadczył swoim życiem –  i takimi książkami jak "Wspomnienia starobielskie" oraz "Na nieludzkiej ziemi" – o sowieckich zbrodniach. Józef Czapski urodził się 3 kwietnia 1896 roku.
Zobacz więcej na temat:  Józef Czapski Jerzy Giedroyc Katyń literatura Francja Starobielsk filozofia

Od Podola po Amerykę. Zygmunt Haupt próbuje ocalić świat

– Jego proza jest jak trans, modlitwa, zaklinanie. Olśniła mnie i było to jedno z najważniejszych olśnień w moim życiu – podkreślał w Polskim Radiu prof. Krzysztof Rutkowski, opowiadając o twórczości Zygmunta Haupta. 5 marca 2024 roku mija 117. rocznica urodzin tego pisarza, którego losy obejmują przestrzeń od ukraińskich wiosek po Nowy Orlean.
Zobacz więcej na temat:  literatura Kresy Ukraina Podole wspomnienie Stany Zjednoczone Stanisław Maczek II wojna światowa Jerzy Stempowski pseud. Paweł Hostowiec

Kontrowersyjny Gombrowicz, czyli początki Biblioteki "Kultury"

Instytut Literacki w Paryżu pod kierownictwem Jerzego Giedroycia był nie tylko najważniejszym w 2. poł. XX. w. polskim ośrodkiem politycznym na uchodźstwie, ale przede wszystkim znakomitym wydawnictwem. 71 lat temu, 30 stycznia 1953 roku, zaczęła tu wychodzić jedyna w swoim rodzaju seria książek, a zapoczątkowały ją dzieła Witolda Gombrowicza.
Zobacz więcej na temat:  Jerzy Giedroyc Witold Gombrowicz książki biblioteka wspomnienie literatura polityka Czesław Miłosz

Zygmunt Hertz. Pilnował Miłosza, opiekował się Hłaską, współtworzył paryską "Kulturę"

"Postawił na służbę »Kultury« swoją pracowitość i zaradność", wspominał go Jerzy Giedroyc. Zygmunt Hertz, zmarły 5 października 1979 roku, był pozostającym w cieniu "kierownikiem administracyjnym" Instytutu Literackiego w Paryżu, a przy tym: osobą szczególnego usposobienia i życiowej pasji.
Zobacz więcej na temat:  Zygmunt Hertz Jerzy Giedroyc Zofia Hertz Czesław Miłosz Józef Czapski Francja II wojna światowa literatura

"Przeciw upiorom przeszłości". Giedroyc i "Kultura" o polsko-ukraińskim pojednaniu

– Za mój największy sukces uważam normalizację stosunków polsko-ukraińskich – podkreślał Jerzy Giedroyc w wywiadzie dla Polskiego Radia w 2000 roku. Dla legendarnego redaktora paryskiej "Kultury" sprawa wschodnia, a przede wszystkim relacje Polski z Ukrainą, należały do kwestii najistotniejszych.
Zobacz więcej na temat:  Jerzy Giedroyc Ukraina Jerzy Stempowski pseud. Paweł Hostowiec Józef Łobodowski Bohdan Osadczuk Juliusz Mieroszewski literatura polityka HISTORIA

Według Giedroycia Polska jest bezpieczna, gdy bezpieczni są jej sąsiedzi

- Jeśli mówimy o porozumieniu się z Rosją, to już w czasach powstania ta idea Giedroycia była piękna, ale mało realistyczna. Po 1991 roku stała się trudna do realizacji, a od 2008 roku, czyli od ataku na Gruzję i aneksji Krymu w 2014 roku, aż do dzisiaj jest już nieaktualna - mówił na antenie Dwójki Jan Malicki, historyk, w okresie PRL działacz opozycyjny i publicysta wydawnictw podziemnych, współorganizator i od 1990 dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.
Zobacz więcej na temat:  Jerzy Giedroyc Maisons-Laffitte Dwójka Dwójka Ukraina Paweł Siwek Wacław Holewiński Czesław Bielecki Zbigniew Gluza Jan Malicki