Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
polskieradio.pl
Monika Bukowska 26.05.2024

Zjazd w Chęcinach. Początek polskiego parlamentaryzmu

693 lata temu, przed bitwą pod Płowcami, odbył się, zwołany przez Władysława Łokietka, ogólnopolski wiec w Chęcinach. Wydarzenie to uważane jest za początek przyszłych sejmów Rzeczpospolitej.
Władysław Łokietek, źr. Poczet królów polskich Marcelego Bacciarellego, Zamek Królewski w WarszawieWładysław Łokietek, źr. "Poczet królów polskich" Marcelego Bacciarellego, Zamek Królewski w WarszawieWikipedia/dp

Wiec w Chęcinach odbył się w dniach 26 maja – 14 czerwca 1331 roku. Kolejnym tego typu wydarzeniem był dopiero sejm walny w 1493 roku zwołany przez Jana Olbrachta, podczas którego wyłoniła się ze szlachty izba poselska.

Trudne dojście do władzy

– Pamiętać trzeba, że Łokietek zaczynał od dosyć skromnej pozycji w życiu politycznym Polski, był lokalnym księciem dzielnicowym o niezbyt szerokich horyzontach politycznych – mówił dr Grzegorz Myśliwski w audycji "Kronika polska" w 2001 roku.


Posłuchaj
04:53 władysław łokietek i ostateczne odnowienie państwa polskiego.mp3 Władysław Łokietek i ostateczne odnowienie państwa polskiego, historyk dr Grzegorz Myśliwski, aud. Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika polska" (PR, 31.01.2001)

 

Łokietek żył w czasie rozbicia dzielnicowego i jego szanse do tronu były niewielkie. Najprawdopodobniej nigdy nie zostałby królem Polski, gdyby nie to, że w roku 1305 zmarł Wacław II, a jego syn Wacław III został zamordowany rok później.

– Działał w czasach trudnych, które nie stwarzały tak wielu możliwości do osiągnięcia spektakularnych sukcesów – mówił dr Grzegorz Myśliwski w aud. "Na historycznej wokandzie" w 2000 roku. – Był władcą, który ponosił porażki w pewnych dziedzinach, ale bilans jego rządów jest niewątpliwie pozytywny.


Posłuchaj
13:21 Władysław Łokietek_na historycznej wokandzie.mp3 Sylwetce i dokonaniom Władysława Łokietka przyglądają się historycy: dr Grzegorz Myśliwski i dr Jan Sałkowski, aud. Andrzeja Sowy "Na historycznej wokandzie" (PR, 22.02.2000)

Zjazd w Chęcinach

Zamek w Chęcinach wielokrotnie gościł króla i rycerzy na zjazdach. W 1331 roku w Chęcinach uczyniono syna królewskiego rządcą Wielkopolski, wprowadzono jednakowe prawa, sądy i monetę jako wyraz zjednoczenia kraju, uchwalono przystąpienie do wojny z Krzyżakami, a po zakończeniu zjazdu rycerstwo polskie ruszyło na bitwę pod Płowce.

– Jest coś wzruszającego poniekąd w tym, że 70-letni starzec, pod koniec swojego życia, sam staje na czele polskiego rycerstwa i wyrusza na wroga – zaznaczał prof. Jerzy Strzelczyk w aud. "Królowie i książęta polscy". – W bitwie pod Płowcami udało mu się oddziały rycerstwa krzyżackiego pokonać. Ważne było to, że w 1331 roku Polacy się przekonali, że Krzyżaków można zwyciężyć.


Posłuchaj
28:57 królowie i książęta polscy - władysław łokietek.mp3 O małym – wielkim władcy Polski, Władysławie Łokietku mówi historyk prof. Jerzy Strzelczyk, aud. Elizy Bojarskiej z cyklu "Królowie i książęta polscy" (PR, 19.09.1985)

 

Posłuchaj, jakim władcą był Władysław Łokietek i w jak trudnych czasach przyszło mu żyć i rządzić.

mb