Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

HISTORIA

Karol Brandel. Fotograf, wynalazca, ojciec fotoreportażu

187 lat temu przyszedł na świat jeden z najwybitniejszych artystów historii polskiej i światowej fotografii. Karol Brandel jako pierwszy człowiek wykonał zdjęcie z lecącego balonu, był prekursorem fotografii medycznej i twórcą słynnej panoramy Warszawy. W latach 80. XIX wieku wynalazł rewolucyjny aparat ręczny, dzięki któremu rozpowszechnił fotografię amatorską oraz uwiecznił sceny z życia codziennego mieszkańców Warszawy i innych miast. Zobacz więcej na temat:  historia Polski fotografia aparat fotograficzny Warszawa zdjęcia wynalazcy

Jaremianka. Artystka, która "sama była awangardą"

- Była na pewno kobietą wyzwoloną. Ubierała się szokująco, chodziła w spodniach, uwielbiała ekscentryczne kapelusze i z dość dużą swobodą traktowała mężczyzn - tak o wyjątkowej artystce, rzeźbiarce, malarce i działaczce społecznej mówiła Magdalena Merta, prowadząca radiową audycję "Polki". Dziś wspominamy 117. rocznicę urodzin Marii Jaremy, zwanej Jaremianką. Zobacz więcej na temat:  historia Polski malarstwo rzeźba TEATR SZTUKA II RP PRL Xawery Dunikowski

"Astronauci". "Gruby pan" zamawia u Lema lot w kosmos

– Kiedy pisałem tę powieść, nie wierzyłem, że loty kosmiczne staną się rzeczywistością jeszcze za mojego życia. Pisałem bajkę, fantazjowałem na temat czegoś, co może się zdarzyć za sto lub za pięćdziesiąt lat – mówił o "Astronautach" Stanisław Lem w 1965 roku. Zobacz więcej na temat:  Stanisław Lem historia Polski historia PRL literatura KSIĄŻKA książki pisarz fantastyka science-fiction Wenus planety planeta podróże

Paul Celan. Żyd zakochany w języku morderców

– Paul Celan stracił całą rodzinę podczas Holokaustu, ale jemu się udało przeżyć. I został mu język niemiecki, język morderców jego rodziny. Nie był w stanie i nie chciał się wyzwolić z tego języka – mówił w Polskim Radiu Zbigniew Herbert o twórcy, którego uważał "za jednego z największych poetów XX wieku". Zobacz więcej na temat:  Holokaust Paul Celan literatura poezja Rumunia Niemcy Francja Czerniowce Żydzi Ryszard Krynicki Zbigniew Herbert ZSRR nazizm hitlerowskie obozy koncentracyjne niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne

Generał Józef Dwernicki. Bohater spod Stoczka

Był utalentowanym wojskowym, który po raz pierwszy wsławił się męstwem podczas wojen napoleońskich. Do jego największych osiągnięć należy jednak zwycięskie starcie podczas powstania listopadowego. Wygrana ta miała wielkie znaczenie symboliczne - nie tylko podniosła Polaków na duchu, lecz także pokazała Rosjanom, że nie należy lekceważyć przeciwnika.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski powstanie listopadowe Napoleon_Bonaparte

Wnętrza "polskiego Titanica" mogły ocaleć. Nowe ustalenia

Luksusowe, wykonane w stylu art déco, wnętrza przedwojennego statku "Piłsudski", zostały przebudowane, a część dzieł sztuki zdobiących pokładowe galerie zdjęto i wywieziono poza stocznię. Nie zostały one zniszczone w wyniku nalotu niemieckiego Luftwaffe - wynika z najnowszych ustaleń pracowników Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Wyniki badań zostaną opublikowane w książce i zaprezentowane na wystawie w 2026 roku. Zobacz więcej na temat:  POLSKA Transatlantyk

Ze Lwowa do Wilanowa i Gdańska. Peregrynacje pomnika Jana III Sobieskiego

Monument przedstawiający jednego z najsłynniejszych polskich królów odsłonięto we Lwowie 20 listopada 1898 roku. Tam pomnik stał do 1945 roku, następnie przez kilkanaście lat znajdował się w Warszawie. I chociaż już od ponad pół wieku można go podziwiać w Trójmieście, do dziś nie wiadomo, dlaczego monument trafił akurat na Pomorze.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski pomniki Jan III Sobieski królowie Polski Lwów Gdańsk