Nagroda Nobla uważana jest za najbardziej prestiżową nagrodę naukową. Uznawana za surową zasada, że nie przyznaje się nagrody więcej niż trzem osobom, jest krytykowana. Od dawna sukces w nauce to dzieło zespołów liczących nawet kilka tysięcy osób, tak jak w przypadku Europejskiego Ośrodka Badań Jądrowych CERN pod Genewą, gdzie potwierdzono istnienie cząstki Higgsa odpowiedzialnej za masę składników Wszechświata.
Prof. Andrzej Kajetan Wróblewski - fizyk i historyk fizyki, profesor i były rektor Uniwersytetu Warszawskiego nie uważa, żeby ograniczenie liczby laureatów było błędem. - Idee wykluwają się w głowach jednej, najwyżej dwóch osób, które pracują razem - wskazuje naukowiec. I to one powinny być nagradzane, choć nad zweryfikowaniem teorii naukowych nieraz pracują, rzeczywiście, tysiące ludzi.
W historii naukowych Nobli można doszukać się laureatów zarówno budzących kontrowersje, jak i aplauz. Jedynym badaczem z Polski, za to nagrodzonym dwukrotnie, który otrzymał to cenione wyróżnienie była Maria Skłodowska-Curie. Warto przypomnieć, że szanowne jury z oporami przyznało naszej rodaczce pierwszą z nich.
Prof. Andrzej Kajetan Wróblewski przypomina, że były lata, kiedy nie przyznawano nagród w dziedzinie fizyki, bo członkowie komitetu nie byli w stanie się porozumieć. Były też skandale. - Na przykład to, że Nobla nie dostał Mendelejew. Komitet uznał, ze skoro już wszyscy wiedzą, jak wygląda układ okresowy pierwiastków, to po co mu nagroda - mówi naukowiec. Za skandal uznał też nieprzyznanie nagrody austriackiej fizyk Lise Meitner, która jako pierwsza wyjaśniła teoretycznie zjawisko rozbicia jądra atomowego, a wręczenie jej Otto Hahnowi, który takiego rozbicia dokonał. - To były czasy II wojny światowej i wtedy pokutowało przekonanie, że kobieta w nauce, to zjawisko bardzo dziwne - mówił profesor.
***
Audycja: Naukowy zawrót głowy
Prowadziła: Dorota Truszczak
Gość: prof. Andrzej Kajetan Wróblewski - fizyk i historyk fizyki, profesor i były rektor Uniwersytetu Warszawskiego
Data emisji: 10.12.2014
Godzina emisji: 23.14
(ag/asz)
