37:11 2021_02_04 21_10_21_PR1_Kulturalna_Jedynka.mp3 Kalina Jędrusik i najwspanialsze polskie aktorki II połowy XX wieku (Magazyn bardzo filmowy/Jedynka)
5 lutego minęło 91 lat od narodzin Kaliny Jędrusik-Dygat (zm. 7 sierpnia 1991 roku w Warszawie), aktorki teatralnej i filmowej, piosenkarki i artystki kabaretowej, absolwentki Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Krakowie.
Debiutowała w Teatrze Wybrzeże w 1953 roku. Po przeprowadzce do Warszawy, w 1955 roku, można ją było zobaczyć na deskach: Teatru Narodowego (1955-1957), Teatru Współczesnego (1957-1963), Teatru Komedia (1964-1967), Studenckiego Teatru Satyryków (1969-1972), Teatru Rozmaitości (1972-1985) oraz Teatru Polskiego (1985-1991). Kreowała role dramatyczne i charakterystyczne. Występowała także w spektaklach Teatru Telewizji.
Była... zbyt wyjątkowa
Jako aktorka filmowa Kalina Jędrusik zadebiutowała w filmie "Ewa chce spać" (1957). Wystąpiła w ponad 30 produkcjach, najczęściej w rolach drugoplanowych i epizodycznych. Zazwyczaj grała niezależne i uwodzące kobiety, dzięki czemu w latach 60. i 70. XX wieku uchodziła za symbol seksu.
Magazyn bardzo filmowy
- Myślę, że ona była tak wyjątkowa, że trudno było znaleźć na nią pomysł (...). Sama mówiła, że do kina nie ma szczęścia. Właściwie większość swoich najważniejszych ról zagrała w zastępstwie, bo jakaś inna aktorka zagrać nie mogła - wskazała w Programie 1 Katarzyna Wajda z Filmoteki Narodowej Instytutu Audiowizualnego.
- Można się zastanawiać, jakby potoczyłaby się jej kariera, gdyby w filmie "Ewa chce spać" wystąpiła w roli tytułowej. Ubiegała się o nią, ale była zbyt rozerotyzowana jak na uczennicę technikum. Zagrała w tej produkcji świetny epizod, pokazujący jej fantastyczny talent komediowy. Można też się zastanawiać, co by było, gdyby pozostała w obsadzie "Kanału" Andrzeja Wajdy. Miała być "Stokrotką" - powiedziała ekspert.
Znaczące w filmografii Jędrusik tytuły to: "Jutro premiera" (1962), "Lekarstwo na miłość" (1966) i "Jowita" (1967). W 1975 roku można ją było zobaczyć w "Ziemi obiecanej". Scena erotyczna z tego filmu, w której Jędrusik partneruje Daniel Olbrychski, przeszła do historii. Za jedną z najważniejszych aktorskich kreacji uchodzi jej rola w serialu "Hotel Polanów i jego goście" (1982). Ostatni raz na ekranie pojawiła się w "Podwójnym życiu Weroniki" (1991).
W latach 1960-1966 występowała w Kabarecie Starszych Panów. Do historii polskiej piosenki rozrywkowej weszły jej wykonania utworów: "Bo we mnie jest seks", "Z kim tak Ci będzie źle jak ze mną" czy "Dla ciebie jestem sobą". Śpiewała charakterystycznym, "omdlewającym", zmysłowym półszeptem ubrana w stroje podkreślające sylwetkę.
Czytaj także:
Brakowało dobrych ról dla kobiet
- Problem, nie tylko z Kaliną Jędrusik, ale z szeregiem innych aktorek, dziewczyn z lat 50., 60., był taki, że polskie kino zawsze było męskocentryczne. Brakowało w PRL-u wyrazistych ról kobiecych, scenariuszy pisanych z myślą o bohaterkach, o postaciach kobiecych. Było również bardzo mało reżyserek - zauważyła Katarzyna Wajda.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji, w której mówiliśmy także o tym, że ogłoszono nominacje do Złotych Globów. Opowiedzieliśmy również o cyfrowej rekonstrukcji filmu pt. "Szaleńcy" Leonarda Buczkowskiego z 1928 roku.
***
Tytuł audycji: Magazyn bardzo filmowy
Prowadzi: Michał Montowski
Data emisji: 4.02.2021 r.
Godzina emisji: 21.10
kk
