"To jedna z większych zagadek". Odkryte kolejne rysunki na płaskowyżu Nazca w Peru
Charakterystyczny kowbojski, filcowy kapelusz i lniana koszula - tak prezentuje się Indiana Jones i tak też na zdjęciach sprzed 100 lat został uwieczniony Hiram Bingham.
W 1911 r. dotarł on do położonego na wysokości 2500 m Machu Picchu. W kolejnych latach organizował wyprawy, w czasie których oczyszczono ruiny z roślinności i sporządzono mapy. Do metod pracy Binghama mają obecnie naukowcy wiele zastrzeżeń, nie mniej to dzięki niemu miejsce to zyskało światowy rozgłos.
21:26 2020_11_20 19_08_26_PR1_eureka.mp3 Historia Hirama Binghama, pierwowzoru Indiany Jonesa (Eureka/Jedynka)
Dziś Machu Picchu widnieje na liście światowego dziedzictwa UNESCO i jest jedną z największych atrakcji turystycznych Peru.
W 145. rocznicę urodzin Hirama Binghama (19.11.1875 r.) przypomnimy postać badacza i okoliczności odkrycia "podniebnego" miasta Inków.
Niezwykłe odkrycie polskich archeologów w Peru
Prof. Józef Szykulski przypomina, że ojciec Hirama Binghama był kaznodzieją, więc syn studia rozpoczął na wydziale teologi. Ale to nie było jego przeznaczenie. Później studiował historię, a w zasadzie antropologie kultury na renomowanych uczelniach Uniwersytecie Yale’a (w New Haven), Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley oraz na Uniwersytecie Harvarda. Później pracował jako wykładowca akademicki.
W 1911 roku dokonał gwałtownego zwrotu w karierze zawodowej. Po kongresie w Santiago zainteresował się historią Inków. Zebrał fundusze i ruszył w peruwiańskie Andy szukać legendarnej Vilcabamby, ostatniej stolicy Inków. Ironią historii jest to, że Bingham dotarł do Vilcabamby, ale uznał, że ruiny miasta są zbyt mało imponujące jak na stolicę i wycofał się, koncentrując się na Machu Picchu.
Gość Programu 1 Polskiego $Radia zwraca uwagę, że Bingham nie był pierwszym przedstawicielem zachodniej cywilizacji, który dotarł do Machu Picchu. Pierwszym był w II. poł. XIX wieku Augusto Berns, Niemiec, który u podnóża Machu Picchu zbudował tartak. On dokonywał grabieży inkaskich zabytków, które następnie sprzedawał w Europie.
Czytaj także:
Prace poszukiwawcze prowadzone od pierwszej wyprawy Binghama pozwoliły na odkrycie tysięcy zabytkowych przedmiotów, w tym mumii, srebrnych posążków, złotych spinek i naczyń ceramicznych. Łącznie Hiram Bingham wywiózł legalnie do Stanów Zjednoczonych 4000 zabytkowych przedmiotów, które trafiły na Uniwersytet Yale’a. - Miały być zwrócone, ale Amerykanie zapomnieli o tym - mówi archeolog. Rząd peruwiański dopiero 9 lat temu doprowadził do ich zwrotu.
Prof. Józef Szykulski podkreśla, że Machu Picchu nigdy nie zostało zajęte przez Hiszpanów, dzięki czemu zachowało się w oryginalnej, pierwotnej formie wybudowanej przez Inków, w przeciwieństwie do Cusco, które zostało generalnie przebudowane.
Jego zdaniem, w postaci filmowego Indiany Jonesa jest dużo cech, jakie miał Hiram Bingham.
***
Tytuł audycji: Eureka
Prowadziła: Katarzyna Kobylecka
Gość: prof. Józef Szykulski (Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, kierownik Pracowni Archeologii Pozaeuropejskiej)
Data emisji: 20.11.2020
Godzina emisji: 19.08
ag
