polona_radio_para_1200.jpg

Od pierwszych prób wynalazku Marconiego musiało upłynąć trochę czasu, ale całkiem prędko radio stało się nie tylko urządzeniem, lecz i instytucją, i to instytucją kultury. Bez fal eteru nie sposób wyobrazić sobie XX wieku: począwszy od okresu międzywojennego to radio właśnie - i to radio komercyjne! - dostarczało nie tylko wiadomości i rozrywki, ale i najwyższej sztuki. Potęga radia była tak wielka, że świat zaroił się od lokalnych rozgłośni, z których co druga starała się mieć własną przynajmniej orkiestrę symfoniczną - i wiele miało! W Polsce w ten sposób zasłużone stały się trzy zespoły: warszawski, katowicki i krakowski (dziś istnieją dwa pierwsze, choć nie bez przygód), Włosi właśnie dzięki rozsianym po kraju orkiestrom radiowym poznawali repertuar symfoniczny (do dziś sławna jest Orchestra della RAI di Torino), we Francji Orchestre de l'ORTF utrwaliła się setkami nadzwyczajnych nagrań, w Wielkiej Brytanii właśnie w zespołach BBC dyrygenckie ostrogi zdobywał John Eliot Gardiner. Tak samo ważne były w Niemczech, nigdzie chyba jednak wszechobecne radio nie odniosło tak spektakularnego sukcesu, jak w ogromnych Stanach Zjednoczonych: powstający w latach wielkiego kryzysu gigantyczny gmach Centrum Rockefellera został z miejsca zagospodarowany przez Radio Corporation of America (słynne RCA), a niebawem powstała NBC Symphony Orchestra, którą Artur Rodziński stworzył dla Toscaniniego, służyła praktycznie wyłącznie do transmisji radiowych: transmisji koncertów Toscaniniego właśnie. Nie dość tego: w tym samym czasie praktycznie cotygodniowo transmitowano koncerty New York Symphony (późniejszej Nowojorskiej Filharmonii), z najwybitniejszymi dyrygentami i solistami, podobnie jak spektakle z Metropolitan Opera. Powstałe przy tej okazji nagrania stanowią kamienie milowe w historii interpretacji - to im właśnie zawdzięczamy istnienie Koncertów Chopina z Józefem Hofmannem, niezapomnianych rejestracji Mitropoulosa, albo Koncertu B-dur Brahmsa granego przez Artura Rubinsteina pod batutą Rodzińskiego, przerwanego komunikatem o ataku na Pearl Harbor. Setki utrwalonych dzieł sztuki muzycznej i pamiętnych wydarzeń, bez których nie wyobrażamy sobie życia. 
Nie wyobrażał go sobie także bez nich ani Jan Weber, ani Władysław Szpilman, który zagrał ostatnie polskie dźwięki w eterze we wrześniu 1939. Obu, podobnie jak inną wielką postać tamtych czasów, Karola Stromengera, przypomną specjalne audycje w naszym Dniu Radia, aż na koniec o potędze radia jako siły twórczej rozrywki opowie - koniecznie z pomocą Woody'ego Allena - Mariusz Gradowski. Zapraszamy!
10:00 Specjalne wydanie „Romantycznych Weberianów”. Program z komentarzem Marty Jankowskiej.
14:00 Audycja specjalna o Władysławie Szpilmanie i jego pracy w Polskim Radiu. Program Magdaleny Sawickiej.
18:00 Audycja specjalna Marty Jankowskiej poświęcona krytykowi muzycznemu i człowiekowi radia, Karolowi Stromengerowi.
21:00 Specjalne wydanie Kina Polonia: „Złote czasy radia” Woody’ego Allena. Audycja Mariusza Gradowskiego.

Dzień radia? Dniem z Radiem!