Międzynarodowy zespół naukowców użył danych z przeglądu Kilo Degree Survey (KiDS), wykonanego przy pomocy VLT Survey Telescope (VST), należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego teleskopu w Chile, do zbadania, w jaki sposób światło od ok. 15 mln odległych galaktyk jest zaburzane przez grawitacyjny wpływ materii w wielkich skalach we Wszechświecie.
Do swoich badań naukowcy użyli zdjęć z przeglądu, które pokrywały pięć obszarów na niebie, o łącznym obszarze ok. 2,2 tys. razy większym niż tarcza Księżyca w pełni (odpowiada to ok. 450 stopniom kwadratowym, albo nieco więcej niż 1 proc. całego nieba) i obejmującym ok. 15 mln galaktyk.
Massimo Viola Najnowszy wynik wskazuje, że ciemna materia w kosmicznej sieci, która odpowiada za ok. 1/4 zawartości Wszechświata, tworzy mniejsze zgęszczenia niż do tej pory zakładano
Dzięki wykorzystaniu obrazów dostępnych dla VST i używając innowacyjnego oprogramowania komputerowego, zespół był w stanie przeprowadzić jedne z najbardziej precyzyjnych pomiarów dokonanych w historii badań nad efektem znanym jako "cosmic shear" ("kosmiczne ścinanie"). Jest to subtelny wariant słabego soczewkowania grawitacyjnego, w którym światło emitowane od odległych galaktyk jest minimalnie zaburzane przez grawitacyjny efekt od olbrzymich ilości ciemnej materii, takich jak w gromadach galaktyk.
Co intrygujące, wyniki analiz wydają się niezgodne z wnioskami z rezultatów satelity Planck Europejskiej Agencji Kosmicznej, wiodącej misji kosmicznej do badania fundamentalnych własności Wszechświata.
Nauka w portalu PolskieRadio.pl
- Najnowszy wynik wskazuje, że ciemna materia w kosmicznej sieci, która odpowiada za ok. 1/4 zawartości Wszechświata, tworzy mniejsze zgęszczenia niż do tej pory zakładano - powiedział Massimo Viola z Leiden Observatory w Holandii, który kierował zespołem astronomów.
Ciemna materia pozostaje nieuchwytna dla prób wykrycia, jej obecność jest wnioskowana jedyne na podstawie efektów grawitacyjnych. Badania takie jak powyższe, są obecnie najlepszym sposobem na ustalenie kształtu, skali i rozmieszczenia tej niewidzialnej materii.
Zaskakujący wynik badań ma także implikacje dla szerszego zrozumienia Wszechświata i jego ewolucji w trakcie prawie 14 mld lat historii. Tak wyraźna niezgodność z wcześniej uzyskanymi wynikami z Plancka oznacza, że astronomowie będą musieli przeformułować swoje zrozumienie niektórych fundamentalnych aspektów rozwoju Wszechświata.
Catherine Heymans Wyjaśnianie co zdarzyło się od Wielkiego Wybuchu jest skomplikowanym wyzwaniem, ale kontynuując badania odległego kosmosu, możemy zbudować obraz tego, w jaki sposób nasz współczesny Wszechświat ewoluował
- Wyjaśnianie co zdarzyło się od Wielkiego Wybuchu jest skomplikowanym wyzwaniem, ale kontynuując badania odległego kosmosu, możemy zbudować obraz tego, w jaki sposób nasz współczesny Wszechświat ewoluował - wskazała współkierująca badaniami, Catherine Heymans z University of Edinburgh w Wielkiej Brytanii.
- Widzimy w tym momencie intrygującą rozbieżność z kosmologią Plancka. Przyszłe misje, takie jak satelita Euclid i Large Synoptic Survey Telescope, pozwolą powtórzyć te pomiary i lepiej zrozumieć, co naprawdę chce nam powiedzieć Wszechświat - ocenił Konrad Kuijken z Leiden Observatory (Holandia), kierownik przeglądu KiDS.
ESO
***
Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) jest międzyrządową organizacją astronomiczną. Wspiera je 16 krajów: Austria, Belgia, Brazylia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz Włochy.
ESO prowadzi programy dotyczące projektowania, konstrukcji i użytkowania silnych naziemnych instrumentów obserwacyjnych, pozwalając astronomom na dokonywanie odkryć naukowych.
ESO zarządza trzema obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal posiada teleskop VLT (Very Large Telescope - Bardzo Duży Teleskop), najbardziej zaawansowane na świecie astronomiczne obserwatorium w świetle widzialnym oraz dwa teleskopy do przeglądów.
VISTA pracuje w podczerwieni i jest największym na świecie instrumentem do przeglądów nieba, natomiast VLT Survey Telescope to największy teleskop dedykowany przeglądom nieba wyłącznie w zakresie widzialnym.
Na Cerro Armazones, niedaleko Paranal, ESO buduje 39-metrowy teleskop E-ELT (European Extremely Large Telescope - Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski), który stanie się "największym okiem świata na niebo".
ESO, kk
