Werdyktem Jury Fonogramu Źródeł 2017 roku w składzie:

Maria Baliszewska – dziennikarka RCKL
Anna Borucka-Szotkowska – dziennikarka RCKL
Magdalena Tejchma – dziennikarka RCKL
dr Weronika Grozdew-Kołacińska – etnomuzykolog, Instytut Sztuki PAN
prof. Piotr Dahlig – etnomuzykolog, Instytut Muzykologii UW

Nagrodę Specjalną otrzymują Barbara Kuzub-Samosiuk i Mirosław Samosiuk za trzypłytową antologię "Pieśni nie tylko święte. Tradycja muzyczna Podlasia" wydaną przez Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej w Czeremsze. Jury przyznaje nagrodę za wybitny wkład w dokumentację tradycyjnej kultury śpiewaczej Podlasia.

Pierwszą nagrodę Instytutowi Sztuki Polskiej Akademii Nauk za albumy: "Polskie pieśni ludowe na Śląsku Opolskim przez Paula Schmidta w 1913 r. na fonograf zebrane" oraz "Melodie stamtąd Cz. 2". Nagrodę przyznano za udostępnienie bezcennych źródeł fonograficznych folkloru polskiego.

Dwie równorzędne drugie nagrody otrzymują: Stowarzyszenie Katedra Kultury za płytę "Liwiec. Tradycje wokalne wschodniego Mazowsza". Jury przyznaje nagrodę za cenną ideę zestawienia repertuaru źródłowego z jego wiernym współczesnym wykonaniem.

Ewa Grochowska i Europejski Fundusz Rozwoju Polskiej Wsi za płytę "Tutejsi. Zachowane w pamięci mieszkańców Pomorza Zachodniego". Nagrodę przyznano za wartościowy sondaż środowiskowy, dotyczący niedocenianej kultury muzycznej Pomorza Zachodniego.

Dwie równorzędne trzecie nagrody Jury przyznało: Stowarzyszeniu Akademia Łucznica za płytę "Jan Kmita. Skrzypek z Przystałowic Małych" za portret wybitnego skrzypka w jego naturalnym środowisku oraz Fundacji Ważka – autorom płyty "Stanisława Latawiec. W domu Kidów" za bogaty przekrój repertuaru repatriantów z Bośni.

Jury docenia mnogość ciekawych propozycji zgłoszonych do konkursu Fonogram Źródeł i zauważa ich wysoki poziom dokumentatorski. Jednocześnie sugeruje większą dbałość w zakresie opracowań merytorycznych albumów.

Regulamin konkursu
Formularz zgłoszeniowy

***

Skład jury:

prof. Piotr Dahlig

dr Weronika Grozdew-Kołacińska

Maria Baliszewska (RCKL)

Anna Szotkowska (RCKL)

Magdalena Tejchma (RCKL)

FONOGRAM ŹRÓDEŁ 2017 - ZGŁOSZENIA

Jan Kmita. Skrzypek z Przystałowic Małych
Jan Kmita. Skrzypek z Przystałowic Małych

"Jan Kmita. Skrzypek z Przystałowic Małych"

wyd. Stowarzyszenie Akademia Łucznica; wyk. Jan Kmita, ludowi śpiewacy i muzycy oraz ich uczniowie

W serii Mazowiecki szlak tradycji ukazał się album z nagraniami jednego z najstarszych radomskich skrzypków – Jana Kmity z Przystałowic Małych (ur. 1936). Wspierają go wiejscy śpiewacy i muzykanci, tacy jak Maria Siwiec, Maria Pęzik, Zofia Kucharczyk, Jan Wochniak czy Józef Porczek, oraz ich uczniowie, kontynuatorzy – kapela Mateusza Niwińskiego. Warstwę muzyczną uzupełniają opowieści Jana Kmity o początkach gry, tradycji muzykowania w rodzinie, muzykowaniu na weselu i utworach, które gra, a także opowieści śpiewaczki Marii Pęzik, na przykład o śpiewaniu na weselu.

Kapela Jana Kmity i Lipców
Kapela Jana Kmity i Lipców

"Kapela Jana Kmity i Lipców"

wyd. Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu; wyk. Kapela Jana Kmity i Lipców, Zofia Kucharczyk, Maria Pęzik

Nagrania zamieszczone na płycie przedstawiają szeroki repertuar tradycyjnych tańców ziemi radomskiej – przede wszystkim oberków – granych przez kapelę którą tworzą: Jan Kmita z Przystałowic Małych – skrzypce, Tadeusz Lipiec z Wygnanowa – harmonia trzyrzędowa, Marian Lipiec z Wygnanowa – baraban. Oprócz muzyki tanecznej w albumie znalazły się także nagrania pieśni weselnych, ilustrujące kolejne etapy obrzędu. Wykonują je znakomite śpiewaczki z Gałek Rusinowskich: Zofia Kucharczyk i Maria Pęzik. Album jest obrazem dawnego, choć współcześnie zarejestrowanego wiejskiego muzykowania na Radomszczyźnie.

Katalog IV Festiwal Żywej Muzyki na strun dwanaście i Trzy Smyki 2017
Katalog IV Festiwal Żywej Muzyki na strun dwanaście i Trzy Smyki 2017

"Katalog IV Festiwal Żywej Muzyki na strun dwanaście i Trzy Smyki 2017"

wyd. Miejski Dom Kultury w Kolbuszowej; wyk. Soliści instrumentaliści i kapele

Publikacja obejmuje książkę i dwupłytową – na CD i DVD – dokumentację konkursu muzyki tradycyjnej Podkarpacia, który odbył się w Kolbuszowej 28 maja 2017 roku. Płyta CD zawiera po dwa nagrania wszystkich uczestników tego konkursu: kapel oraz solistów (skrzypków i cymbalistów), prezentujących bogate muzyczne tradycje Rzeszowiaków, Lasowiaków i Pogórzan. Na płycie DVD zamieszczono film dokumentujący IV Festiwal Żywej Muzyki na Strun Dwanaście i Trzy Smyki.

Kolberg po żydowsku
Kolberg po żydowsku

"Kolberg po żydowsku"

wyd. Wydawnictwo Muzyka Odnaleziona; wyk. Ludowi muzykanci i śpiewaczka Władysława Dycha, Kapela Niwińskich, Ania Broda, Ewa Grochowska, Boygn Trio, Janusz Prusinowski Kompania, kapela Diabubu

Na płycie znalazły się nagrania terenowe dokonane przez Andrzeja Bieńkowskiego, pochodzące z Archiwum Muzyki Wiejskiej Fundacji Muzyka Odnaleziona, a także nagrania zarejestrowane w listopadzie 2016 roku w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin podczas koncertu muzyki żydowskiej. Wykonawcami są wiejscy muzykanci, którzy uczyli się muzyki u Żydów i grywali na żydowskich weselach bądź przysłuchiwali się tej muzyce. W ich pamięci przetrwały melodie grane przed wojną przez legendarną żydowską kapelę braci Simsiów z Radomia. Nagrania koncertowe z Muzeum Polin obejmują muzykę żydowską w nagraniu kapeli Niwińskich, Ani Brody, Ewy Grochowskiej, Boygn Trio, Kompanii Janusza Prusinowskiego, kapeli Diabubu, pochodzącą z zapisów Oskara Kolberga czy własnych badań terenowych.

Kolędy Podkarpacia 1
Kolędy Podkarpacia 1

"Kolędy Podkarpacia 1"

wyd. Stowarzyszenie Muzyka Dawna w Jarosławiu wyk. Ludowi śpiewacy i zespoły śpiewacze z Podkarpacia

Pierwsza płyta z serii "Przy piecu i pod oknem", zawierająca tradycyjne pieśni zimowego cyklu obrzędowego z południowo-wschodniej Polski: kolędy bożonarodzeniowe i życzeniowe pieśni noworoczne. Jest to materiał udokumentowany w trzech tomach (od IV do VI) Kolęd Podkarpacia, pochodzący z okolic Leżajska, Ropczyc i Sędziszowa. Wykonawcami są wiejscy śpiewacy (nagrania terenowe Bartosza Gałązki) oraz młodzi śpiewacy i instrumentaliści, kontynuatorzy tradycyjnej muzyki, między innymi Bractwo Różanego Wianka, Zespół Muzyki Dawnej i Tradycyjnej Vox Angeli, Witold Broda.

Kolędy zazierajom - Jan Karpiel Bułecka i przyjaciele
Kolędy zazierajom - Jan Karpiel Bułecka i przyjaciele

"Kolędy zazierajom" - Jan Karpiel Bułecka i przyjaciele

wyd. C P; wyk. Kapela Jana Karpiela-Bułecki

Album zawiera nagrania kolęd i pastorałek góralskich z Podhala, Spiszu i Orawy. Składają się na nie tradycyjne pastorałki, często zapomniane, a także nowe, skomponowane przez Andrzeja Zaryckiego i Zbigniewa Preisnera do tekstów Ewy Lipskiej i Wiesława Nowaka. Wykonuje je kapela znanego zakopiańskiego muzyka, regionalisty i architekta – Jana Karpiela-Bułecki, którego wspierają Karolina Kowalczyk, Barbara Stoch, Marcin Kowalczyk, Bartłomiej Łowisz, Bartosz Łukaszczyk-Zbójnik i Andrzej Ziach. Niektórym pastorałkom towarzyszą instrumenty pasterskie – piszczałki, fujara, trombita, złóbcoki, koza – co dodaje tym pieśniom lokalnego kolorytu.

Kujawska Atlantyda
Kujawska Atlantyda

"Kujawska Atlantyda"

wyd. Fundacja Czas Tradycji; wyk. Justyna Piernik, Zdzisław Piernik, Danuta Kaczmarek, Warszawa Wschodnia, Janusz Prusinowski Kompania

Zawarty na płycie materiał muzyczny jest próbą rekonstrukcji tradycyjnej muzyki Kujaw – repertuaru pieśniowego i muzyki instrumentalnej. Przedstawione nagrania obejmują współczesne interpretacje pieśni Pomorza i Kujaw, powstałe na podstawie archiwalnych nagrań Instytutu Sztuki PAN oraz Polskiego Radia. Justyna Piernik oraz pozostali członkowie zespołu Warszawa Wschodnia wykonują pieśni solo lub zespołowo. Warstwę pieśniową dopełnia muzyka instrumentalna w wykonaniu Janusza Prusinowskiego – solo (skrzypce) i ze swoją Kompanią. Gośćmi specjalnymi są Danuta Kaczmarek, kujawska śpiewaczka ze Śmiłowic, oraz Zdzisław Piernik(tuba).

Leon Lewandowski, skrzypek z Jagodzińca. Nie takie wolne kawałki
Leon Lewandowski, skrzypek z Jagodzińca. Nie takie wolne kawałki

"Leon Lewandowski, skrzypek z Jagodzińca. Nie takie wolne kawałki"

wyd. Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu; wyk. Leon Lewandowski, kapela Brzeziny

Album jest muzycznym portretem Leona Lewandowskiego, nestora kaliskich skrzypków (ur. 1926). Muzyk gra tradycyjne melodie taneczne solo i z kapelą złożoną z trzech par skrzypiec, akordeonu, basów i bębna. Muzyce towarzyszą opowieści Leona Lewandowskiego o dawnym życiu, muzykowaniu na weselach i zabawach, a także o melodiach i przyśpiewkach, które wykonuje. Nagrania zrealizowano w latach 2010–2017 w ramach projektu Przeszłość dla przyszłości – ciąg dalszy. Dokumentacja i popularyzacja kultury tradycyjnej Ziemi Kaliskiej.

Liwiec. Tradycje wokalne wschodniego Mazowsza
Liwiec. Tradycje wokalne wschodniego Mazowsza

"Liwiec. Tradycje wokalne wschodniego Mazowsza"

wyd. Stowarzyszenie Katedra Kultury w Warszawie; wyk. Ludowi śpiewacy z Mazowsza i grupa śpiewacza Starorzecze z Warszawy

Dwupłytowy album obejmuje tradycyjny repertuar wokalny pogranicza Mazowsza i Podlasia. Pierwsza płyta Oj, kołem, kołem słońce na niebie zawiera pieśni liryczne, weselne, żniwne, religijne, ballady i kolędy. Druga płyta – Żegnam cię, mój świecie wesoły – zawiera pieśni śpiewane przy zmarłym. Nagrania zarejestrowano w ramach badań terenowych Stowarzyszenia Katedra Kultury i projektu Pieśni do śmierci, pochodzą także ze zbiorów fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. Składają się na to repertuar pogrzebowy oraz pieśni towarzyszące obrzędom rodzinnym i dorocznym. Wykonawcami są ludowi śpiewacy z kilku miejscowości powiatów węgrowskiego, sokołowskiego i siedleckiego, a także zespół Starorzecze, czyli grupa młodych śpiewaków z Warszawy, kontynuujących tę tradycję śpiewaczą.

Mały KolbergNiezbędnik. Część 1  Wielkopolska
Mały KolbergNiezbędnik. Część 1 Wielkopolska

"Mały Kolberg/Niezbędnik. Część 1 – Wielkopolska"

wyd. Stowarzyszenie Orliczko, Instytut Muzyki i Tańca; wyk. Ludowi muzykanci i śpiewacy, dzieci uczestniczące w projekcie Mały Kolberg

Płyta Wielkopolska – muzyka do zabaw i tańców rozpoczyna serię publikacji poświęconych tradycji muzycznej różnych regionów Polski w ramach projektu Mały Kolberg. Uczestnikami projektu są dzieci, które poznają tradycyjną muzykę, śpiew, taniec okolic, z których pochodzą, poprzez kontakt z wiejskimi artystami bądź słuchanie archiwalnych nagrań, poznawanie instrumentów typowych dla danego regionu, a także naukę pieśni i tańców. Dołączona do płyty książeczka zawiera opisy tańców i dziecięcych zabaw.

Melodie stamtąd
Melodie stamtąd

"Melodie stamtąd"

wyd. Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu; wyk. ludowi śpiewacy, instrumentaliści i kapele z regionu kaliskiego

Płyta jest kontynuacją publikacji wydanej w 2015 roku pod tym samym tytułem. Zawiera archiwalne nagrania tradycyjnych pieśni i melodii instrumentalnych z regionu kaliskiego, dokonane w drugiej połowie 1959 roku przez Irenę i Jarosława Lisakowskich, a znajdujące się w archiwum Instytutu Sztuki PAN. Są to przykłady różnych gatunków pieśni śpiewanych przez wykonawców urodzonych w końcu XIX bądź na początku XX stulecia, a także nagrania tanecznej muzyki regonu kaliskiego, wykonywanej na skrzypcach, dwustrunowych basach i bębenku. Płytę zamyka wywiad Jarosława Lisakowskiego ze Stanisławem Rybakiem z Guzdka, który gra na skrzypcach i opowiada o instrumentach.

Nowyj Wiesny Przyseł Czas
Nowyj Wiesny Przyseł Czas

"Nowyj Wiesny Przyseł Czas"

wyd. Pensjonat Moje Tatry; wyk. Członkowie zespołu 9Siył, ich rodzice i dziadkowie 

To drugi w dorobku zespołu 9Siył dwupłytowy album podkreślający rolę rodziny w pielęgnowaniu i przekazywaniu tradycyjnej kultury swojego regionu, muzyki, śpiewu, zwyczajów i obrzędów. Na pierwszym krążku zamieszczono nagrania tradycyjnych melodii i śpiewek podhalańskich w wykonaniu młodych muzyków i śpiewaków zespołu 9Siył, na drugim – opowieści ich rodziców i dziadków o dawnych czasach, ilustrowane muzyką z Podhala, Pienin, Spiszu i Beskidów, skąd pochodzą.

Pieśni nie tylko święte. Tradycja muzyczna Podlasia
Pieśni nie tylko święte. Tradycja muzyczna Podlasia

"Pieśni nie tylko święte. Tradycja muzyczna Podlasia"

wyd. Stowarzyszenie Miłośników Kultury Ludowej w Czeremsze; wyk. Zespoły śpiewacze z Wólki Terechowskiej, Czeremchy Wsi i Dobrowody

Publikacja obejmuje trzy płyty z nagraniami tradycyjnych pieśni wschodniego Podlasia, dokonanymi w latach 2001–2004. Każda z płyt prezentuje repertuar jednej grupy śpiewaczej z okolic Czeremchy. Zespół Wólczanki z Wólki Terechowskiej wykonuje pieśni miłosne, weselne, wielkopostne i kolędy. W repertuarze śpiewaczek z Czeremchy Wsi dominują pieśni liryczne, obyczajowe, pieśni obrzędowe cyklu dorocznego, wiosenne, religijne. Śpiewaczki z Dobrowody przedstawiają pieśni obrzędowe cyklu rodzinnego i dorocznego, pieśni miłosne, obyczajowe, ballady i śpiewy nabożne. Wszystkie pieśni wykonywane są w oryginalny sposób, w lokalnej gwarze należącej do dialektów północnoukraińskich.

Pieśni Wielkopostne CZUWANIE Z PIEŚNIĄ
Pieśni Wielkopostne CZUWANIE Z PIEŚNIĄ

"Pieśni Wielkopostne CZUWANIE Z PIEŚNIĄ"

wyd. Gminny Ośrodek Kultury w Łodygowicach; wyk. Zespół regionalny Magurzanie z Łodygowic

Płyta zawiera nagrania pieśni religijnych, śpiewanych w okresie Wielkiego Postu w północno-zachodniej części Żywiecczyzny. Są to utwory o męce i śmierci Chrystusa na krzyżu, pamiętane przez najstarszych mieszkańców Beskidu Żywieckiego. Młodzi członkowie zespołu Magurzanie wykonują je a capella bądź z dyskretnym towarzyszeniem instrumentalnym piszczałki wielkopostnej i kapeli smyczkowej.

Polskie pieśni ludowe na Śląsku Opolskiem przez Paula Schmidta w 1913 r. na fonograf zebrane
Polskie pieśni ludowe na Śląsku Opolskiem przez Paula Schmidta w 1913 r. na fonograf zebrane

"Polskie pieśni ludowe na Śląsku Opolskiem przez Paula Schmidta w 1913 r. na fonograf zebrane"

wyd. Ethnologisches Museum, Staatliche Museen zu Berlin, Polska Akademia Nauk, Instytut Sztuki; wyk. Ludowi śpiewacy, instrumentaliści i kapele

Płyta zawiera pierwsze nagrania muzyki tradycyjnej, dokonane w 1913 roku na wałkach woskowych Edisona przez Paula Schmidta. Nagrania zrealizowano w trzech miejscowościach Śląska Opolskiego: Polnisch-Rasselwitz (obecnie Racławiczki), Sedschutz (Dziedzice) oraz Pechcutte (Smolarnia). Pochodzą ze zbiorów Archiwum Fonograficznego w Berlinie (Berliner Phonogramm-Archiv), gdzie wałki zostały zdigitalizowane. Przedstawiony na płycie materiał obejmuje pieśni różnych rodzajów, śpiewane w języku polskim, oraz muzykę instrumentalną, z przewagą melodii tanecznych.

Tutejsi. Zachowane w pamięci mieszkańców Pomorza Zachodniego
Tutejsi. Zachowane w pamięci mieszkańców Pomorza Zachodniego

"Tutejsi. Zachowane w pamięci mieszkańców Pomorza Zachodniego"

wyd. Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej; wyk. Mieszkańcy Pomorza Zachodniego

Płyta zawiera nagrania terenowe pieśni, muzyki instrumentalnej i wspomnienia mieszkańców kilku miejscowości Pomorza Zachodniego, przesiedlonych tam po II wojnie światowej. Opowieściom o trudach życia w Kazachstanie i na Syberii, a także o długiej drodze do Polski towarzyszą różnorodne pieśni i muzyka instrumentalna. Album jest efektem pracy terenowej Ewy Grochowskiej, Olgi Kozieł, Pawła Grochockiego i Joanny Szaflik w ramach projektu Tutejsi: tradycje muzyczne Pomorza Zachodniego, którego zadaniem jest udokumentowanie bogactwa i różnorodności tradycji muzycznych powojennych mieszkańców województwa zachodniopomorskiego.

W domu Kidów
W domu Kidów

"W domu Kidów"

wyd. Fundacja Ważka; wyk. Stanisława Latawiec, Michalina Mrozik, Janina Bieńko, Stefania Gołąb

Płyta jest kontynuacją albumu Z domu Kida, opublikowanego w 2016 roku. Album W domu Kidów jest muzycznym portretem najstarszej z czterech śpiewających sióstr – Stanisławy Latawiec (ur. 1926). Jej bogaty i różnorodny repertuar obejmuje tradycyjne pieśni z Wołynia, skąd pochodził ojciec śpiewaczki, oraz z północnej Bośni i chorwackiej Slawonii, gdzie osiadła rodzina Kidów i skąd w 1946 roku wyemigrowała na Dolny Śląsk. Album zawiera pieśni związane z obrzędami rodzinnymi i cyklem świąt dorocznych: pieśni weselne, dziecięce, nabożne, kolędy, śpiewane w języku polskim i chorwackim. W kilku pieśniach śpiewanych na głosy do Stanisławy Latawiec dołączają siostry: Michalina Mrozik, Janina Bieńko i Stefania Gołąb. Warstwę muzyczną dopełniają opowieści Stanisławy Latawiec o „jugosłowiańskim” weselu i zwyczajach kolędniczych.

Wesele Biskupiańskie
Wesele Biskupiańskie

"Wesele Biskupiańskie"

wyd. Gminne Centrum Kultury i Rekreacji im. Jana z Domachowa Bzdęgi w Krobi; wyk. Biskupiański Zespół Folklorystyczny z Domachowa i Okolic

Płyta wydana z okazji podwójnego jubileuszu: 45-lecia działalności Biskupiańskiego Zespołu Folklorystycznego z Domachowa i Okolic oraz 110. rocznicy urodzin Jana z Domachowa Bzdęgi – badacza tradycyjnej kultury Biskupizny i autora wielu prac z tej dziedziny, między innymi Wesela Biskupiańskiego, na którym oparty został scenariusz tej publikacji.


KONTAKT

Festiwal Folkowy Polskiego Radia
NOWA TRADYCJA

Radiowe Centrum
Kultury Ludowej
al. Niepodległości 77/85,
00-977 Warszawa

telefon: 22 64 55 301
nowatradycja2@polskieradio.pl