Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Stan wojenny
  • Wikipedia, domena publiczna

    13 grudnia 1981 gen. Wojciech Jaruzelski ogłosił wprowadzenie stanu wojennego w Polsce, dławiąc trwający prawie półtora roku okres wolności.

    Na mocy dekretu władze zawiesiły NSZZ „Solidarność”, NZS i inne organizacje. Internowały także setki działaczy opozycyjnych, wprowadziły godzinę milicyjną i zakazały podróżowania bez zgody władz. Próby robotniczego oporu zostały brutalnie i krwawo zdławione.

    W pierwszych dniach stanu wojennego zginęło 10 robotników – 9 w trakcie pacyfikacji Kopalni „Wujek”, 1 osoba zastrzelona została w czasie demonstracji w Gdańsku. Podczas trwania stanu wojennego zginęło 100 osób.

    Od 2007 trwa proces jego autorów.

Nagrania na temat: stan wojenny
  • RWE"Idą pancry na Wujek" - pieśń w wykonaniu internowanych w Strzebielinku , data emisji: 13-04-2012
  • RWE"W tym kraju ogłoszono stan wojny" - felieton Marka Łatyńskiego , data emisji: 13-04-2012
  • RWE2. rocznica ataku jednostek sił bezpieczeństwa na strajkujących w Wyższej Szkoły Oficerów Pożarnictwa w Warszawie, data emisji: 04-12-1983 Audycja Janusza Marchwińskiego - w 2-gą rocznicę zaatakowania przez specjalne jednostki sił bezpieczeństwa na strajkujących w... więcejAudycja Janusza Marchwińskiego - w 2-gą rocznicę zaatakowania przez specjalne jednostki sił bezpieczeństwa na strajkujących w gmachu uczelni w Warszawie podchorążych Wyższej Szkoły Oficerów Pożarnictwa (2.XII. 1981 r.). W audycji m.in.: relacja dźwiękowa Jacka Fedorowicza - reportera Radia Solidarność - po przedostaniu się na teren uczelni; nagranie archiwalne wypowiedzi prof Andrzeja Stelmachowskiego; fragm. wypowiedzi jednego z podchorążych; fragm. rozmowy telefonicznej Seweryna Jaworskiego - członka zarządu regionu Mazowsze NSZZ Solidarność z Hutą Warszawa, swym macierzystym zakładem; fragm. wystąpienia przedstawiciela komitetu strajkowego podchorążych; fragm. wystapienia Seweryna Jaworskiego. zwiń
  • RFI20 lat "Zeszytów Literackich", data emisji: 01-12-2002 Jubileusz 20-lecia "Zeszytów Literackich". Podczas zorganizowanego przez PAN spotkania o genezie powstania pisma opowiada redaktor... więcejJubileusz 20-lecia "Zeszytów Literackich". Podczas zorganizowanego przez PAN spotkania o genezie powstania pisma opowiada redaktor naczelna Barbara Toruńczyk. Próba opowiedziedzi na pytanie, dlaczego kwartalnik stał się najważniejszym pismem literackim w Polsce. Wywiad: Anna Rzeczycka. zwiń
  • RWEAkcja "Pomoc - telefon do kraju" , data emisji: 12-04-2012
  • RWEAktorka a stan wojenny, data emisji: 18-12-1988 Odczytanie fragmentu wywiadu Anny Borkowskiej z Danutą Rinn - piosenkarką - na temat stanu wojennego; wyjazdu za granicę i powrotu... więcejOdczytanie fragmentu wywiadu Anny Borkowskiej z Danutą Rinn - piosenkarką - na temat stanu wojennego; wyjazdu za granicę i powrotu do Polski w 1982 roku; swojej pracy artystycznej * Lektorzy: M. Pyzioł i Antonina Mikołajczyk. zwiń
  • RFIAktorzy w stanie wojennym Jerzy Markuszewski mówi o bojkocie w środowisku aktorskim i filmowym w czasie stanu wojennego. Wywiad: Piotr Kamiński.
  • RWEAntologia podziemia Relacja naocznego świadka nt. wydarzeń w Stoczni Gdańskiej, w sierpniu 1980 r. m.in.: o manifestacji robotniczej pod bramą... więcejRelacja naocznego świadka nt. wydarzeń w Stoczni Gdańskiej, w sierpniu 1980 r. m.in.: o manifestacji robotniczej pod bramą stoczni; komentarz nt. filmu A. Wajdy pt: "Człowiek z żelaza"; fragm. koncertu w Teatrze Wielkim: "Daj nam uprzątnąć dom ojczysty…" i "Jeszcze Polska nie umarła…" - w recytacji D. Olbrychskiego; fragm. wywiadu L. Wałęsy dla Radia "Solidarność" nt. strajków oraz o stanie realizacji porozumień z Gdańska, Szczecina i Jastrzębia; fragm. ze spotkania delegacji "Solidarności" z Ojcem św. w styczniu 1980 r.; wyp. L. Wałęsy podczas uroczystości odsłonięcia Pomnika Pamięci Poznańskiego Czerwca. Relacja pisarza L. Herbsta nt. represji, jakie przeżył podczas internowania i pobytu w więzieniu w Strzelcach Opolskich; fragm. rozmów tel. pomiędzy radiowozami MO a centralą m.in.: nt. użycia ostrej broni; wyp. płk. J. Przymanowskiego - partyjnego nadzorcy dziennikarzy i aktorów – nt. bojkotu w tym środowisku; fragm. audycji Radia "Solidarność" nadanej: 12 IV 1982 r., 30 IV 1982 oraz 3 V 1982 r. zwiń
  • RWEArchiwum PRL (cz.07) Audycja Grzegorza Sołtysiaka powstała wspólnie z niezależnym pismem historycznym Karta: omówienie wpływu Związku Radzieckiego na... więcejAudycja Grzegorza Sołtysiaka powstała wspólnie z niezależnym pismem historycznym Karta: omówienie wpływu Związku Radzieckiego na sytuację polityczną w Polsce w latach 1980-81 m.in.: naciski polityków radzieckich na wprowadzenie stanu wojennego; odczytanie wypowiedzi radzieckich działaczy partyjnych: Andrieja Gromyki, Jurija Andropowa, Leonida Breżniewa na temat sytuacji w Polsce. zwiń
  • BBCArtykuły w „Times”, data emisji: 27-06-1965 Leopold Łabędź o swoich artykułach do „Timesa”, dotyczących cenzury w Polsce.
  • RWEAudycja II Programu Radia Solidarność - Gdańsk "Janek Wiśniewski padł..." - piosenka w wykonaniu [Krystyny Jandy]; komentarz na temat zbliżającej się rocznicy wydarzeń w XII... więcej"Janek Wiśniewski padł..." - piosenka w wykonaniu [Krystyny Jandy]; komentarz na temat zbliżającej się rocznicy wydarzeń w XII 1970 i 1981 roku; wypowiedź Bogdana Borusewicza - dziełacza związkowego - na temat wydarzeń "Grudnia 70" jako symbolu oporu narodowego, które było początkiem rozwoju "Solidarności"; fragmenty nagrania dokumentalnego z wydarzeń na ulicach Gdańska w XII 1981 roku: fragmenty okrzyków, fragmenty strzałów, fragmenty wypowiedzi niezidentyfikowanych kobiet o użyciu przez władzę gazów; "Janek Wiśniewski padł..." - recytacja słów piosenki. zwiń
  • RWEAudycja stacji radiowej w Sydney z Australii Audycja stacji radiowej z Sydney z Australii - prowadzi Edward Wolfard: informacje na temat wydarzeń politycznych w kraju, m.in.:... więcejAudycja stacji radiowej z Sydney z Australii - prowadzi Edward Wolfard: informacje na temat wydarzeń politycznych w kraju, m.in.: o demonstracji antyrządowej w Gdańsku, podczas pogrzebu krewnych Mariana Jurczyka (syna i synowej); komentarz na temat działalności NSZZ "Solidarność" - oddział w Niemczech. zwiń
  • RWEAudycja stacji radiowej w Sydney z Australii Audycja stacji radiowej z Sydney z Australii - prowadzi Edward Wolfard: informacje na temat wydarzeń politycznych w kraju, m.in.:... więcejAudycja stacji radiowej z Sydney z Australii - prowadzi Edward Wolfard: informacje na temat wydarzeń politycznych w kraju, m.in.: o dalszych demonstracjach robotników w Gdańsku; o ostrzeżeniach władzy komunistycznej przed złym wpływem muzyki zachodniej oraz o ponownych aresztowaniach wcześniej zwolnionych robotników. zwiń
  • RWEAudycja stacji radiowej z Sydney w Australii Audycja stacji radiowej z Sydney w Australii - prowadzi Edward Wolfard: informacje na temat wydarzen politycznych w kraju, m.in.:... więcejAudycja stacji radiowej z Sydney w Australii - prowadzi Edward Wolfard: informacje na temat wydarzen politycznych w kraju, m.in.: o dalszych demonstracjach w Polsce, które objęły teren całego kraju (Warszawa, Gdańsk, Szczecin, Kraków, Śląsk). zwiń
  • RWEAudycja związkowa "Solidarności" Rozmowa z przewodniczącym NSZZ "Solidarność" regionu radomskiego - na temat m.in.: wydarzeń w Radomiu w 1976 r.; okresu... więcejRozmowa z przewodniczącym NSZZ "Solidarność" regionu radomskiego - na temat m.in.: wydarzeń w Radomiu w 1976 r.; okresu powstawania Solidarności na terenie całego kraju; strajków sierpniowych; powstania "Solidarnosci" na terenie regionu radomskiego; spotkania w Gdańsku z innymi przywódcami Solidarności m.in. z Lechem Wałęsą i Andrzejem Gwiazdą; pełnienia funkcji przewodniczącego; zakończenia działalności KOR-u (Komitetu Ź Obrony Robotników); Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Radomiu; posiedzenia  zwiń
  • RWEAudycje «Radia Solidarność» Taśma I * AUDYCJA nr 1: informacje - na temat m.in.: nagrywania audycji w celu próby technicznej urządzeń nadawczych; «wojny»,... więcejTaśma I * AUDYCJA nr 1: informacje - na temat m.in.: nagrywania audycji w celu próby technicznej urządzeń nadawczych; «wojny», która pochłonęła górników z kopalni "Wujek"; * AUDYCJA nr 2 (30.IV): informacje - na temat m.in.: nadawania audycji; wypowiedzi: Zbigniewa Romaszewskiego; Zbigniewa Bujaka; komunikaty związane z obchodami świąt 1 i 3 maja * AUDYCJA nr 3 (3.V.): powtórzenie wypowiedzi Z. Bujaka z AUDYCJI nr. 2; przedstawienie wypowiedzi Z. Romaszewskiego - o pluraliźmie światopoglądowym; informacje na temat: spotkania 22.IV. przedstawicieli NSZZ "Solidarność" regionu Gdańska, Dolnego Śląska, Małopolski, Mazowsza ; * AUDYCJA nr 4 (9.V.): informacje - na temat: Regionalnego Komitetu Wykonawczego Solidarności,* AUDYCJA nr 5 (16.V.): informacje - na temat: Jana Krzysztofa Kelusa ; powołania regionalnego Komitetu Wykonawczego NSZZ "Solidarność; 184 konferencji Episkopatu; śmierci Joanny Lenartowicz; powołania Krajowej Komisji Koordynacyjnej pracowników oświaty: przedstawienie oświadczenia na temat wydarzeń 3.V; głodówki rozpoczętej 13 maja w Białołęce; ; depeszy… zwiń
  • RWEBojkot Audycja J.Galla dedykowana aktorom, w audycji m.in.: fragm. "Wyzwolenia" St.Wyspiańskiego (J.Englert); "Ballada o Janku... więcejAudycja J.Galla dedykowana aktorom, w audycji m.in.: fragm. "Wyzwolenia" St.Wyspiańskiego (J.Englert); "Ballada o Janku Wiśniewskim"; "Mickiewicz o Konstytucji 3 maja" z "Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego" (H.Winiarska); 29.IX.1980 - reaktywowanie ZASPu; fragm. "Wyzwolenia" Wyspiańskiego (J.Trela); "Jak mam dziś czas odmierzyć" (Z.Rysiówna); "Czytanie z Księgi proroka Jeremiasza" (A.Łapicki); "Jest taki dom" (W.Kowalski); "List do uwięzionego syna" (M.Zawadzka); "Wstawajcie zapomniani" (P.Fronczewski); "Nigdy z królami nie będziem w aliansach" (J.Zelnik); fragm. modlitwy ks. J.Popiełuszki; informacje dot. prześladowań artystów: list aktora do redakcji "Tu i Teraz", w którym zarzuca ZASP, że nie broni prześladowanych artystów; list otwarty prezydium ZASP do ministra kultury, PAP i redakcji "Tu i Teraz"; informacja nt. śmierci B.Włosika; informacje nt.: zlikwidowania we Wrocławiu nielegalnej drukarni; aresztowania S.Zabłockiego; informacje o: decyzji prezydenta stolicy w sprawie odwołania G.Holoubka z funkcji dyrektora Teatru Dramatycznego. zwiń
  • BBCCenzura i „Zapis”, data emisji: 16-09-1981 Audycja o cenzurze pisma literackiego „Zapis”.
  • RWECzesław Miłosz o walce władz PRL z polską kulturą , data emisji: 13-04-2012
  • RWEDelegatom na IX Kongres ZSL pod rozwagę, data emisji: 23-03-1984 Audycja Aleksandra Świejkowskiego i Marcina Idzińskiego - poświęcona inicjatywom podjętym na wsi po 13.XII.1981 r. W audycji... więcejAudycja Aleksandra Świejkowskiego i Marcina Idzińskiego - poświęcona inicjatywom podjętym na wsi po 13.XII.1981 r. W audycji m.in.: słowa Stanisława Mikołajczyka; fragment homilii Jana Pawła II - skierowanej do rolników w Niepokalnanowie; fragmenty reportażu Józefa Zaborowskiego - zamieszczonego w piśmie "Kontakt" - na temat wiejskich wspólnot; fragment homilii Ojca św. - wygłoszonej w Poznaniu; słowa Stanisława Mikołajczyka. zwiń